Bezig zijn met de toekomst

Bezig zijn

Uitzicht

Hoewel het voor de mens beter zou zijn om zich op het hier en nu te richten, zijn we of bezig met het verleden : Wat hebben we verkeerd gedaan? Of we zijn bezig met de toekomst: Hoe kunnen we onze doelen realiseren? Maar als je je dan ergens op zou moeten richten, zou je beter voor de toekomst kunnen kiezen dan het verleden. Toch zijn we ondanks dat idee meer bezig met voorkomen dat de toekomst net zo wordt als het verleden, dan dat we echt met de toekomst bezig zijn. Wat dus eigenlijk betekent dat we met het verleden bezig zijn en niet de toekomst.

♞ Index

De toekomst

Nu is bezig zijn met de toekomst het moeilijkste wat er is. Ons hele leven is namelijk van begin tot einde gericht op het verleden. Onze ouders voeden ons op, op basis van wat we deden, niet op basis van wat zij wilden dat we deden. We kregen tenslotte geen beloning voor gedrag dat ze

Straf

wilden zien. We kregen straf voor gedrag dat we hadden vertoond en dat ze niet meer wilden zien. Ouders waren dus helemaal niet bezig met onze toekomst, maar met het voorkomen dat het verleden zich herhaalden en dachten vervolgens dat ze daarmee de toekomst hadden verandert.

Maar niet alleen onze ouders werkten en werken op die manier. Ook andere volwassenen leven vanuit het idee dat als je het gedrag uit het verleden bestraft, dan zal het in de toekomst verdwijnen. Dus in plaats van kinderen te belonen voor wat ze goed doen, wijzen we ze op hun fouten. Dus in plaats van autorijders die zich aan de regels houden te belonen, sturen we de snelheidsovertreders een boete. Dat het niet werkt, blijkt wel uit het feit dat de overheid de afgelopen jaren ondanks de steeds hogere boetes voor verkeersovertredingen, niet minder boetes heeft hoeven innen. Hoe zeer de overheid daarbij naar het verleden blijft kijken blijkt wel uit het feit dat ze de boetes nu zien als een extra vorm van inkomsten voor de staatskas.

♞ Index

Bezig zijn met de toekomst

Blijkbaar is het dus heel moeilijk om met de toekomst bezig te zijn, als je geleerd hebt om je op het verleden te richten. Nu hoor ik al een heleboel mensen denken:

Hoe zit dat dan met al die mensen die studeren voor de toekomst?

Of:

Hoe verklaar je dan al die ondernemers, die een bedrijf beginnen?

Dat zijn toch allemaal voorbeelden van mensen die zich op de toekomst richten. Daar lijkt het op het eerste gezicht wel op. Maar hoeveel mensen gaan studeren omdat dat van hun verwacht wordt. Ga er maar vanuit dat het gros van de mensen die studeert dat doet omdat ze proberen het verleden te voorkomen. Of ze gaan studeren omdat er van hun verwacht wordt dat ze het beter zullen doen dan hun ouders. Ze zijn dus niet met de toekomst bezig, maar met het voorkomen van het verleden. Waarbij ze ondertussen nog steeds hetzelfde doen als in het verleden. Ze gaan studeren omdat ze op die manier meer geld hopen te gaan verdienen. Maar het is niet toekomst gericht, want dan zouden ze waarschijnlijk iets gaan studeren waarvan iedereen zich zou afvragen wat ze daarmee willen doen. Hoeveel mensen die in het begin van het personal computer tijdperk zich storten op het bestuderen van programmeertalen, hebben

Preventie

niet te horen gekregen dat dat volkomen zinloos was. De PC was leuk speelgoed voor techneuten, maar zou nooit echt bruikbaar worden. Nu is iedereen die Informatica gaat studeren bijna gegarandeerd van een baan, maar nog geen dertig jaar geleden werd zo iemand voor een dwaas versleten. Daar was toch geen werk in te vinden.

♞ Index

Het verleden voorkomen

Blijkbaar is het gros van de mensen dus niet bezig met de toekomst, maar met het voorkomen dat het verleden zich herhaalt. Want de meeste van onze adviezen om een bepaald beroep te kiezen, zijn gebaseerd op het financiële succes dat kan worden gerealiseerd. Waarbij we van oordeel zijn dat je financieel succesvol werk moet hebben om te voorkomen dat je net als de meeste van onze voorouders honger moet lijden. Maar hoeveel mensen lijden tegenwoordig nog honger in welk beroep dat ze ook maar mogen kiezen.

Als tegenwoordig nog iemand honger lijdt, dan is dat vaak zijn eigen keuze of hij of zij heeft de geestelijke vermogens niet om voor zichzelf te zorgen. Of de persoon leeft in een situatie waarin hij niet de mogelijkheden krijgt om voor zichzelf te zorgen. Maar dan maakt het niet uit wat hij gestudeerd heeft, de situatie staat het niet toe om te voorkomen dat je honger lijdt.

♞ Index

Wat te doen

Hoe kun je dan bezig zijn met de toekomst, als je op sommige moment het slachtoffer bent van de situatie en op andere moment eigenlijk alleen maar geleerd hebt om vanuit het verleden te denken? Kan dat dan wel bezig zijn met de toekomst. Waarschijnlijk niet, in ieder geval niet op de manier waarop wij met het verleden bezig zijn. Om met de toekomst bezig te zijn, moet je waarschijnijk het verleden tot zwijgen brengen en dat is iets wat we juist niet geleerd hebben.

Jongleren

Om de toekomst tot een deel van het heden te maken, zul je een andere manier van denken moeten ontwikkelen, een manier die ons westerlingen wezens vreemd is omdat het loslaten van het heden en het verleden betekent. Om echt met de toekomst bezig te zijn moet je vertrouwen op wie en waar je bent en geen behoefte hebben om te controleren wat er gaat komen. Want als je gaat controleren, dan ben je met het verleden bezig. Want alleen op basis van wat je weet kun je controle uit oefenen. Maar wat je weet is het verleden, wat je nog niet kent is de toekomst.

♞ Index

Jongleren

Met de toekomst bezig zijn is eigenlijk net zoiets als leren jongleren. Je moet er op vertrouwen dat je handen doen wat nodig is om de ballen via een boog naar elkaar te gooien. Het enige wat jij moet doen is je handen vertellen dat de ballen onderweg zijn. Je moet de controle over je handen dus over laten aan je handen. Maar dat is wat het ook zo moeilijk maakt, leren jongleren, we hebben namelijk geleerd dat we alles onder controle moeten hebben, want alleen op die manier kun je garanderen dat de toekomst wordt zoals je dat wilt.