Calorieën uitgelegd

Calorieën en onze maatschappij

Er zullen tegenwoordig weinig volwassenen zijn die de term calorie niet kennen. Vooral bij het verliezen van gewicht worden calorieën fanatiek geteld. Zo houd je immers in de gaten of je niet teveel voedingsstoffen binnenkrijgt. Het woord calorieën heeft door de jaren heen dan ook een wat negatieve klank gekregen. Voedingsmiddelen waar veel calorieën in zitten, worden al snel aangemerkt als ongezond. Ook worden tegenwoordig veel producten gepromoot met het feit dat ze geen of weinig calorieën bevatten. Als je bedenkt hoe bekend calorieën zijn, is het eigenlijk opvallend dat er zo weinig mensen zijn die weten wat calorieën precies zijn.

Wat is een calorie?

Een calorie is een eenheid die wordt gebruikt om een bepaalde hoeveelheid energie aan te geven. Om precies te zijn: 1 calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om 1 gram water 1 graad Celsius te verwarmen. Als je hierover nadenkt, heb je daar vrij weinig energie voor nodig. Zet bijvoorbeeld een waterkoker aan en je hebt binnen enkele minuten anderhalf liter kokend water. Om gemaksredenen wordt in de voedingsmiddelenindustrie een kilocalorie (1000 calorieën) daarom ook vaak een calorie genoemd. De afkorting voor een kilocalorie is Cal (met hoofdletter) of kcal terwijl de afkorting voor een calorie cal is. Je begrijpt waar de verwarring vandaan komt...

Calorieën en je lichaam

In feite is een calorie dus een maat voor energie. Het aantal calorieën op de verpakking van een product geeft aan hoeveel energie je lichaam uit het product kan halen. Je lichaam haalt zijn energie voornamelijk uit vetten, koolhydraten en eiwitten. Een gram vet levert ongeveer 9 kcal op terwijl koolhydraten en eiwitten per gram ongeveer 4 kcal opleveren. Je lichaam is erop gebouwd om zuinig met het binnenkomende energie om te gaan. Het energie dat niet wordt verbruikt, zal dan ook als vetvoorraden in je lichaam worden opgeslagen. Dit is dan ook de reden dat het tellen van calorieën zo populair is bij het afvallen of bij het beheersen van het gewicht. Overigens staat de hoeveelheid calorieën in een product altijd op de verpakking vermeld. Je kunt dus zelf controleren wat je precies binnenkrijgt.

Verstandig kiezen

Besef goed dat de hoeveelheid calorieën niet direct bepaalt of een product gezond of ongezond is. Een kroket uit de frituurpan bevat bijvoorbeeld maar 150 kcal terwijl een handje pinda's bijna het dubbele bevat. Een kroket bevat echter veel onverzadigde vetten die het cholesterolgehalte in bloed laten stijgen. Daarentegen bevatten pinda's juist veel onverzadigde vetten die een omgekeerd effect hebben. Natuurlijk moet je de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt wel in de gaten houden maar laat je keuzes daar niet alleen vanaf hangen.

Het is algemeen bekend dat de gemiddelde gezonde inname van calorieën voor mannen 2500 kcal per dag en voor vrouwen 2000 kcal per dag is. Deze hoeveelheid is wel afhankelijk van je lichaamsgewicht, je lichaamslengte, hoeveelheid beweging die je per dag krijgt en nog veel meer factoren. Op de site van het voedingscentrum staan hele handige tools die bijvoorbeeld kunnen berekenen hoeveel calorieën en verzadigd vet je met je dagelijkse voeding binnenkrijgt. Deze tools kunnen je helpen bij het krijgen en behouden van een gezond gewicht. Bovendien krijg je veel meer inzicht in welke producten wel en niet gezond zijn.

Tot slot

Je lichaam heeft bepaalde bouwstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Vetten, eiwitten en koolhydraten zijn ook belangrijke bouwstoffen dus elimineer deze niet helemaal uit je dieet. Probeer dan liever verzadigde vetzuren en geraffineerde suikers te vermijden. Het is effectiever om gezonder te eten en meer te bewegen dan constant op de calorieën te focussen.