Contrast bij Kamp Westerbork

Inleiding

Tussen de naaldbomen van de bossen van Hooghalen in Drenthe, ligt een gedenkwaardige plek van Nederland. Op deze rustige plek waar je vogels hoort fluiten verwacht je niet dat hier tussen 1939 en 1945 gruwelijke dingen hebben plaats gevonden. De plek waar we het over hebben is Kamp Westerbork.

Geschiendenis

Dit kamp, welke bekend is geworden als doorvoerkamp, werd oorspronkelijk aangelegd als vluchtelingenkamp aangezien Duitse joden vluchtten voor het regiem van Hitler. Aangezien de Nederlandse regering destijds de verhoudingen en banden met Duitsland goed wilde houden, heeft men besloten om (op 15 december 1938) de grenzen te sluiten en eventuele vluchtelingen op te vangen in Westerbork. De regering besloot dan ook de vluchtelingen in één kamp op te vangen en besloot kamp Westerbork te bouwen in februari 1939 waar in augustus 1939 mee werd begonnen. De eerste bewoners arriveerden op 9 oktober 1939 welke probeerden te vluchtten naar Cuba.

Tussen 1942-1945

Na de bezetting heeft de Duitse bezetter dankbaar gebruik gemaakt van het, door de Nederlanders gerealiseerde, kamp. Vanaf deze periode kwam het kamp bekend te staan als doorvoerkamp waar ongeveer 107.000 gevangenen werden doorgevoerd naar andere concentratiekampen of vernietigingskampen. Onder deze gevangenen waren verschillende bevolkingsgroepen vertegenwoordigd waaronder joden, verzetstrijders, zigeuners,homoseksuelen of personen welke tegen het regiem van het Derde Rijk waren. Vanuit Westerbork vertrok dan ook elke dinsdag een trein, de treinreis (met een goederentrein of veewagon) duurde drie lange dagen en eindigde meestal in Auschwitz of Sobibor. Ongeveer 5000 van de 107.000 gedeporteerden hebben de treinreis overleefd. Eén van de bekendste personen welke in Westerbork is geweest is Anne Frank. Zij is met haar familie op een van de laatste treinen uit Westerbork vertrokken naar Auschwitz en daar om het leven gebracht. Het laatste transport vertrok op 13 september 1944 en werd op 12 april 1945 bevrijd. Canadese soldaten bevrijden de nog 900 gevangenen welke nog in het kamp aanwezig waren. Na de bevrijding werd het kamp nog tijdelijk gebruikt om mensen gevangen te houden welke het regiem van Hitler steunden zoals NSB-ers en collaborateurs.

Tegenwoordig

Het voormalige terrein is nu een groene vlakte. Op het terrein zijn monumenten geplaatst ter nagedachtenis aan de vele gevangenen welke zijn gedeporteerd. Het monument bestaat uit 102.000 stenen welke aan de 102.000 gevangenen. Ook ligt er een monument waar het spoor eindigde, dit monument werd in 1970 door de toenmalige koningin onthuld. Sinds 1983 is er een gedenkcentrum geplaatst waar voorwerpen te zien zijn, verhalen verteld worden, foto’s te zien zijn en de geschiedenis van het kamp wordt verteld. Tegenstrijdig zijn de vele schotels welke aan de toegangsweg richting kamp liggen, modern en geschiedenis zo dicht in elkaars buurt.