De voormalige buurtbioscoop Odeon te Amsterdam

Niet te verwarren met...

Odeon is een ander woord voor bioscoop en het zal je dan ook niet verbazen dat er meerdere filmgerelateerde zaken zijn die Odeon heten of hebben geheten. Zo is er in de jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw een filmdistributeur geweest met deze naam. Ook was er in deze tijd in Den Haag een bioscoop die Odeon genoemd werd. Maar het meest verwarrende is dat er in Amsterdam al de hele twintigste eeuw (en nu nog) een pand staat dat Odeon heet. In de jaren tien van de vorige eeuw was het een bioscoop en nu is het een uitgaangsgelegenheid. Over deze Odeons gaat dit artikel dus NIET.

Archipel-theater

Om de verwarring nog iets te vergroten, kan niet onvermeld blijven dat buurtbioscoop Odeon (1934-1968) begon onder de naam Archipel-theater. Maar nog in oprichtingsjaar 1934 veranderde de naam. De directie van het Archipel-theater ging namelijk failliet (directielid Bakker bleek ook nog eens met de Duitsers te heulen) en er kwam een nieuwe leiding. Odeon zat in Amsterdam-Oost op de kruising van de Zeeburgerstraat en de Sarphatistraat, waar het het kruispunt vormde van de Dapperbuurt, de Oostelijke Eilanden en het Oostelijk Havengebied.

Buurtbioscoop

Odeon fungeerde als buurtbioscoop. Dit hield in, het woord zegt het al, dat er vooral mensen naar deze bioscoop gingen die in de buurt van de bioscoop woonden. Het personeel kende dan ook zo'n beetje alle bezoekers van naam en gezicht. Er werden films voor volwassenen vertoond en er waren voorstellingen voor de kinderen. Nieuwe films had Odeon overigens niet ter beschikking. Deze werden namelijk eerst vertoond in de meer prestigieuze bioscopen in het centrum en daarna pas werden de filmrollen aan wat meer achteraf gelegen bioscopen als Odeon gegeven. De films die Odeon liet zien waren dan ook veelal een paar jaar oud. Een van de frapperendste voorbeelden hiervan, was het moment dat in het midden in het centrum van Amsterdam gelegen Tuschinski de nieuwste James Bond-film draaide terwijl in Odeon de vorige aflevering van de 007-serie te zien was.

Zwaar weer

In de jaren zestig hadden veel buurtbioscopen het moeilijk. De komst van de televisie maakte dat mensen films nu ook thuis konden bekijken, wat als voordeel had dat men niet door eventuele regen hoefde, geen bioscoopkaartje hoefde te kopen en

De deuren sluiten

In 1968 zag directeur A. van Dok ziich genoodzaakt de deuren definitief te sluiten. De buurt ontvolkte, de amusementsindustrie in het centrum lokte veel potentiele klanten weg en . De James Bond-film 'From Russia with love' is de laatste film die ooit vertoond is in het pand waar nu het bedrijf Houtsma Keukens gevestigd is.