Dit had je kunnen voorkomen

Inleiding

Persbericht ANP op 26 juli 2011

Aardappelzetmeelbedrijf Avebe heeft zeven werknemers ontslagen, omdat zij het rookverbod hadden genegeerd. Volgens een woordvoerder hebben de rokers zich schuldig gemaakt aan roekeloos gedrag. In de fabriek worden van zetmeel basisproducten voor lijm gemaakt. Vanwege het explosiegevaar geldt er een strikt rookverbod in de fabriek. De zeven werden vrijdag op heterdaad betrapt bij het roken in de bedieningsruimte van een Avebe-fabriek in het Groningse Ter Apelkanaal.

Als je dit leest, komen er direct een aantal vragen bij me op.

Kan dit en mag dit ?

Het is bij mij op het werk verboden om te roken. Slechts in speciale zones mag je roken. Nu ben ik betrapt op roken buiten die zone en ben op staande voet ontslagen. Dat mag toch helemaal niet? Moet ik niet eerst gewaarschuwd worden?' Antwoord: Het ligt aan de omstandigheden op je werk of ontslag wegens roken een te vergaande maatregel is. Het is overigens niet noodzakelijk om eerst te waarschuwen voordat een werkgever kan overgaan tot ontslag op staande voet wegens het overtreden van een veiligheidsregel.

Het onderstaande arrest geeft hierop een duidelijk antwoord.

Rechtspraak

Uit rechtspraak blijkt dat werknemers die werken in de chemische industrie en andere bedrijfstakken waar de gevolgen van brand dramatisch zijn, zich aan strengere regels moeten houden als het gaat om roken. Dat is logisch, want de gevolgen van vuur op dergelijke bedrijfsterreinen zijn niet te overzien. Uiteraard moet een werkgever wel duidelijk communiceren waar wel en waar niet gerookt mag worden. Dit moet duidelijk naar alle werknemers zijn gecommuniceerd en schriftelijk zijn vastgelegd. Vaak wordt aan overtreding van de regels de sanctie van ontslag verbonden. Disproportioneel? Zelfs als de gevolgen voor de werknemer zwaar zijn, bijvoorbeeld omdat hij al ouder is of een gezin heeft om te onderhouden, zal doorgaans een dergelijk ontslag rechtsgeldig zijn. Dat geldt zeker voor werknemers die al langere tijd op dat terrein werkzaam zijn en dus van de veiligheidsregels op de hoogte moeten zijn. Niet eerst een waarschuwing? Als helder is wat de regels zijn en deze zijn gecommuniceerd en schriftelijk vastgelegd, dan hoeft een werkgever niet eerst te waarschuwen na het verwijtbare gedrag van de werknemer voordat hij tot ontslag overgaat. Het beschermende karakter van de veiligheidsvoorschriften brengt met zich mee dat ook bij een eerste overtreding daarvan de sanctieregeling in werking treedt. Zou eerst gewaarschuwd moeten worden, dan doet dat afbreuk aan de bescherming die het veiligheidsvoorschrift biedt.

Bron: Rechtbank Almelo, sector kanton, 13 augustus 2010, LJN BN4074

Deze uitspraak kan als vaste lijn worden gehanteerd.

Had dit voorkomen kunnen worden ?

Naar mijn mening had men dit kunnen voorkomen, door te stoppen met roken. Er zijn immers legio mogelijkheden om te stoppen. De keuze tussen je baan en je sigaret, is geen reële keuze. Niet roken op de werkplek is inmiddels een maatschappelijk geaccepteerd fenomeen.

Update

Per 22 september 2011 is door de rechtbank Groningen beslist dat het ontslag ongedaan moet worden gemaakt.