Geschiedenis van tandpasta

De Geschiedenis van Tandpasta

Vroeger poetsten mensen net als nu ook hun tanden. Alleen was dat niet tanden poetsen zoals wij dat kennen. Vaak werd een takje gebruikt van een geneeskrachtige boom of plant als tandenborsten en as gemengd met kruiden of een mengsel van as, myrthe, gebroken schalen van eieren en puim (een soort poeder van steen) als tandpasta.

Geschiedenis

De Egyptenaren hadden 5000 tot 3000 jaar voor Christus de eerste tandpasta ontwikkeld. Deze pasta bestond uit assen van hoeven van ossen, mirre, verbrande eierschalen, puimsteen en water. Maar ze hadden nog andere manieren om hun tanden te verzorgen: om tanden goed vast te laten staan, tandzweren te bestrijden en het tandvlees te laten groeien hadden ze wel 15 recepten. De recepten wisselden van rundermelk en anijs tot zypergras en honing. Deze ingrediënten moest men ‘s nachts in de dauw zetten en bij gebruik door te kauwen, verplaatsen in de mond en dan uitspugen. Ook was het gebruikelijk dat ze elke ochtend hun mond spoelde met water. Ook de Grieken en Romeinen gebruikten tandpoeder; al veranderde de samenstelling in de jaren. Met de val van het Romeinse Rijk viel ook de aandacht voor mondverzorging.

De Grieken en Romeinen hadden manieren om hun tanden te reinigen. De schrijver Alexis (ca. 400 v. Chr.) schrijft: Wanneer een vrouw uit haar mond ruikt en haar tandvlees zwart en ziek is, verbrande men, afzonderlijk, een hazekop en 3 muizen, na de ingewanden van 2 muizen eruit genomen te hebben, de lever en de nieren evenwel niet, men wrijft in een stenen mortier marmer of witte steen, en zeeft ‘t; men mengt dan gelijke delen van elk van deze ingrediënten, en met dit mengsel wrijft men de tanden, men moet echte ook de inwendige delen van de mond wrijven. Daarna wrijft men ze opnieuw met ongewassen wol en spoelt de mond met water. Men doopt de ongewassen wol in honing en men wrijft anijs- en dillezaad, twee obolen, Myrthe en giet deze substantie in een halve pint zuivere witte wijn, men spoelt er de mond mee, terwijl men het een tijdje in de mond houdt. Dit moet geregeld gedaan worden, en de mond moet gespoeld worden met dit preparaat, nuchter en na iedere maaltijd. Het is beter weinig te eten, maar de meest voedzame spijzen tot zicht te nemen. Dit middel maakt de tanden schoon en geeft ze een aangename geur; het wordt genoemd Indisch preparaat.

Bij de islam werd gezegd dat voorzichtig poetsen de tanden reinigt, ze sterk maakt en het tandvlees versterkt. Voor de reiniging gebruikten ze een Siwak, dat is een stukje wortel van de Arakboom. Als je hierop kauwt gaan de vezels uit elkaar staan en het geeft een aangename smaak. Toen profeet Mohammed de reiniging voorop stelde gebruikte ze de Siwak officieel. Als ze toch geen Siwak hadden, reinigden ze hun mond met water met hun vingers.

In 1850 produceerde de 23 jarige Amerikaanse tandarts Washington Wentworth Sheffield de eerste tandpasta die grote gelijkenissen vertoonde met onze huidige tandpasta’s. Zijn tandpasta werd geleverd in een glazen pot. In 1892 richtte Sheffield het bedrijf Beecham’s op en begon met de productie en verkoop van tandpasta.

Veel geleerden hebben door de eeuwen heen allerlei middeltjes bedacht om tanden te poetsen. Er werden vaak vreemde dingen gebruikt. Zo raadden de Chinezen aan om je mond te spoelen met spoelen met urine van een kind. In de Middeleeuwen werd een soort tandpoeder gemaakt uit dierlijke botten. Een voorbeeld daarvan zijn konijnen- en muizenschedels en de enkel van een koe. Deze ingrediënten samen moeten worden verbrand worden en vermengt met as en dan konden de mensen van vroeger hun tanden daarmee poetsen. De Italiaan Amaldo de Vilanova uit de veertiende eeuw, had ook een idee; Om het gebit schoon te houden beval hij een mengsel aan van 4 delen honing, wilde kalebas, rozenwater en bietsuiker. Na het poetsen raadde hij iedereen aan de mond te spoelen met pure wijn. Dit zou je tanden schoon en sterk maken……en je mond goed om te kussen.

Toch zijn uit deze rare middeltjes en theorieën van vroegere mensen een belangrijk product ontstaan: het tandpoeder. Dat is een van de basisbestanddelen in de voor ons nu zo vertrouwde tandpasta. Een van de eerste tube tandpasta zoals wij die nu ook kennen verscheen in Nederland pas zo’n eeuw geleden in de winkels.

De tandpasta is voortgekomen uit het tandpoeder, omdat het gebruik van pasta met de tandenborstel veel gemakkelijker is dan met het losse poeder. In principe zijn beide producten qua toepassing gelijk; beide bevatten een polijstend poeder om de tanden te reinigen. De pasta heeft het voordeel, dat een relatief grote hoeveelheid gemakkelijk op de tandenborstel aangebracht kan worden, waardoor het effect op je gebit veel groter is.