Handelsoverschot Duitsland, en hoofdpositie voor China in totaal handelsverkeer

Inleiding

Ik heb dit keer niet met een hele speciale reden voor precies dit onderwerp gekozen, maar ik ben altijd wel erg benieuwd naar de opkomst van de Chinese economie, waarover veel gespeculeerd wordt tegenwoordig.

Het handelsoverschot

Op 9 januari 2010, publiceerde het Duitse federale bureau voor statistiek de immense toenames van het handelsoverschot van Duitsland. Binnen 1 maand tijd steeg het overschot van 12,7 miljard, tot 17,2 miljard. In mijn grafiek is dit duidelijker aangeven, en makkelijk in één oogopslag te zien: (het lichtpaarse gedeelte voor de maand november geeft het verwachtte handelsoverschot aan.):

Een toename van maar liefst 4,5 miljard. Zo’n toename ontstaat uiteraard niet zomaar, dat moet bijna wel te verklaren zijn. En waarom hadden analisten iets heel anders verwacht? Dit is voor een stukje te verklaren door het feit dat import met 5,9% is afgenomen ten opzichte van de maand ervoor. Dit lijkt zo op het eerste misschien onlogisch, maar import, export en het handelsoverschot of –tekort, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als de export groter is dan de import, leidt dit automatisch tot een handelsoverschot. Op het moment dat de import afneemt, wordt het handelsoverschot dus ook groter, wat dus het geval was in Duitsland.

Verklaring voor de daling van de import

De import is waarschijnlijk gedaald door de kredietcrisis. Dit is heel makkelijk via de totale vraag- en aanbod in een land uit te leggen. Op het moment dat er kredietcrisis heerst, houdt dit in, dat men minder te besteden heeft, en dus zuiniger omgaat met geld en spullen. Ook zullen sommige verbouwingen worden uitgesteld, of het kopen van een nieuw duur goed. (Denk bijvoorbeeld aan een flat screen TV of een nieuwe auto.) Of juist andersom, de goederen zijn duurder geworden, waardoor men van het besteedbare inkomen minder kan kopen. We hebben hier geen bruikbaar voorbeeld, maar door middel van de consumentenprijsindex, kun je bepalen hoeveel het leven van de gemiddelde Nederlander duurder/goedkoper wordt ten opzichte van een ander jaar bijvoorbeeld. De consumentenprijsindex is gebaseerd op stijging/daling van prijzen, de wegingsfactor (dus hoe belangrijk het goed is, per bevolkingsgroep), en de stijging/daling van het loon. Een bedrijf probeert zijn of haar goederen zo goed mogelijk af te stemmen op de vraag naar dat bepaalde goed. Een groot gedeelte van verkochte goederen, komt uit het buitenland, dit is niet alleen in Nederland zo (let maar eens op: Made in Hongkong, made in China, made in England), maar uiteraard ook in Duitsland. Een bedrijf probeert dus de juiste hoeveelheid goederen in te kopen, en op het moment dat het slecht gaat met de economie en men dus minder te besteden heeft, zal ook de totale import uiteindelijk achteruit gaan.

Export

Verder daalde totale Duitse export in oktober daalde met 16% op jaarbasis, terwijl de Duitse export naar China juist steeg met 12%! Dus in totaal is Duitsland een stuk minder gaan exporteren, want 16% is over deze miljardenbedragen enorm veel, maar in verhouding tot wat ze nog wel exporteren, zijn ze veel meer aan China gaan leveren.

Ik wist hier zo gauw zelf ook geen conclusie uit te trekken, maar met een beetje gezond verstand en een bron op internet, ben ik al een stukje verder. Ik heb vernomen dat de import naar China in december met maar liefst 55,9% omhoog is gegaan. Vooral grondstoffen werden fors meer ingevoerd:

Procentuele stijgingen import grondstoffen China: Koper  : 63% IJzererts  : 42% Aluminium  : 164%

Duitsers exporteren voornamelijk auto’s en chemische producten exporteren. China is juist erg goed in het maken van nieuwe technische dingen, zoals computers, mobieltjes etc, waarvoor natuurlijk veel grondstoffen voor nodig zijn, zoals aluminium, koper en ijzererts. Je kunt hieruit concluderen, dat Duitsland precies de grondstoffen bezit, die China graag importeert om al de technische snufjes en doelen te realiseren. Komen we weer terug op de vraag en aanbod, want China vraagt wat Duitsland heeft; en daar ziet Duitsland uiteraard wel wat in, dus stijgt het totale exportaandeel naar China explosief. Een citaat uit een krantenartikel sluit hier prima bij aan: ‘Het hoge aandeel van kapitaalintensieve goederen en de sterkte aanwezigheid op de Aziatische markten, maken Duitsland één van de belangrijkste profiteurs van een wereldwijd economisch herstel.’

Hoofdpositie totaal handelsverkeer voor China

China er op dit moment vanuit, dat zij dit jaar de hoofdpositie hebben ingenomen wat betreft het aandeel in het wereldwijde handelsverkeer. Sinds 2003 heeft Duitsland hier altijd het grootste aandeel in gehad, maar uit cijfers blijkt dat Duitsland vorig jaar (januari tot november) 1,05 biljoen heeft geëxporteerd, ten opzichte van 1,07 biljoen van China. China heeft nu een aandeel in het wereldwijde handelsverkeer van 9%. Dit wil zeggen, dat van alle (= 100%) geëxporteerde goederen in de wereld, China daarvan 9% exporteerde. Dat had u natuurlijk vast allang door, maar om nog maar aan te geven hoeveel dat wel niet is als je de hele wereld bekijkt.

Het feit dat China de hoofdpositie heeft in kunnen nemen, is niet geheel zomaar gebeurd. China is namelijk eind 2008, de grootste vrijhandelszone in de wereld aangegaan met Aziatische landen. Dit wil zeggen, dat alle Aziatische landen die onder deze vrijhandelszone vallen, zonder handelsbelemmeringen mogen importeren en exporteren. Aziatische landen hoeven dus niet meer te letten op contingenten, importheffingen, exportsubsidies of non-tarifaire maatregelen. (voor meer uitleg over protectionisme, zie mijn andere artikel)