Het bewaren van voedsel en hun houdbaarheid
Inleiding
Verse voedingsproducten bederven nou eenmaal gauw, de één sneller dan de ander. Door het bewaren van voedsel op de juiste plekken houdt je ze langer goed, zo hoef je ze niet onnodig weg te gooien. Maar waar bewaar je etenswaren en hoe lang blijven ze nog goed? En hoe zit het met droge producten zoals suiker, meel, pasta? Met praktische tips en overzichtelijke tabellen voorkom je vele verspillingen.
Koelkast
Koelkasttemperatuur
Voor het niet snel bederven van voedingsproducten hoor je ervoor te zorgen dat de koelkast is ingesteld op de juiste temperatuur. Een koelkast op de juiste temperatuur werkt efficiënt en maakt alleen gebruik van de hoeveelheid elektriciteit die nodig is om voedsel te bewaren. De ideale temperatuur voor de koelkast is rond de 4°C. Op die temperatuur worden de groei van micro-organismen zoals schimmels en bacteriën vertraagd. Wanneer de koelkast op een lagere temperatuur staat kost dit onnodig veel energie. Daarentegen mag het ook niet veel hoger zijn, want dan bederven de etenswaren veel sneller. De koelkast temperatuur mag maximaal 7°C zijn.
Het is aangeraden om de temperatuur nu en dan te controleren. Gebruik daarvoor een speciale koelkastthermometer, die zijn verkrijgbaar in de meeste grootwarenhuizen. Zet een koelkastthermometer in een glas water in de koelkast. Na 24 uur geeft de thermometer de juiste temperatuur aan.
Indeling koelkast: wat staat waar?
Zorg voor een overzichtelijke indeling van je koelkast. Wat het snelst bederft, hoort op de koudste plek. Deze plek is boven de groentelade achterin. De exacte indeling kan per koelkast verschillen, onderstaand afbeelding is een voorbeeld hoe je je voedingsmiddelen kunt bewaren.
- 1) Diepvriesproducten
- 2) Geopende potten, (fris)dranken
- 3) Eieren (in doos) en afgedekte vleeswaren
- 4) Etenrestjes, soep, gebak (afgedekt)
- 5) Vlees,rauwe vis (afgedekt) en zuivel-producten
- 6) Groenten en niet-tropisch fruit (apart)
- 7) Boter en kaas
- 8) Potjes, tubes, medicijnen
- 9) Potjes, kleine flesjes
- 10) Grote flessen, pakken (melk, yoghurt, frisdranken enz.)
Houdbaarheid tabellen
| Fruit | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Aardbeien, bessen, bramen, frambozen, kersen | 1-3 dagen | 8-12 maanden |
| Sinaasappelen, mandarijnen, citroenen, grapefruit | Niet nodig | - |
| Bananen | Niet in de koelkast | - |
| Appelen, peren | 2-4 weken | - |
| Groenten | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Gesneden Groenten | 1 dag | 3 maanden a |
| Sla, Andijvie, Spinazie (Bladgroenten) | 2 dagen | Niet invriezen |
| Wortelen, broccoli | 3 - 5 dagen | 12 maanden a |
| Sperziebonen | 4 dagen | 12 maanden a |
| Witlof, Bloemkool | 7 - 10 dagen | 12 maanden a |
| Aubergine, Courgette, Paprika, Winterwortel | 5 - 7 dagen | 12 maanden bk |
| Komkommer, Tomaten | 1 - 2 weken bk | Niet invriezen |
a = Eerst blancheren, bk = Buiten de koelkast, koel en donker bewaren
| Vlees en kip | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Kipfilet | 4 dagen | 3 maanden |
| Gebraden en Gebakken Vlees | 3 - 4 dagen | 3 maanden |
| Rauwe Kip | 2 dagen | 9 maanden |
| Rauw Rundvlees | 2 dagen | 6 - 12 maanden |
| Rauw Gehakt, Hamburgers (Gemalen vlees) | 1 dag | 2 - 3 maanden |
| Overgebleven vlees van de barbecue | Niet bewaren! | Niet invriezen |
| Vis | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Rauwe Kabeljauw, Schol, Tonijn (Magere vis) | 1 - 2 dagen | 6 maanden |
| Rauwe Zalm, Makreel (Vette vis) | 1 - 2 dagen | 3 maanden |
| Gerookte Makreel, Gerookte Zalm, Gerookte Paling | 2 dagen | 3 maanden |
| Zoute Haring | 1 - 2 dagen | 3 maanden |
| Lekkerbekje, Kibbeling (Gebakken vis) | 2 dagen | 3 maanden |
| Garnalen | 1 dag | 3 maanden |
| Rauwe Mosselen | 1 dag | Niet invriezen |
| Gekookte Mosselen | 1 - 2 dagen | 3 maanden |
| Zuivelproducten | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Melk, Chocolademelk | 3 dagen | Niet invriezen |
| Karnemelk, Drinkyoghurt | 4 dagen | Niet invriezen |
| Yoghurt, Kwark | 4 dagen | Niet invriezen |
| Vla | 3 dagen | Niet invriezen |
| Slagroom | 3 dagen | Niet invriezen |
| Boter Kaas & Eieren | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Boter | 1 - 2 weken | 1 - 2 maanden |
| Margarine | 4 weken | 1 - 2 maanden |
| Halvarine | 4 weken | Niet invriezen |
| Stuk Jonge of Jongbelegen Kaas | 1 week | 2 - 4 maanden |
| Stuk Belegen of Oude Kaas | 14 dagen | 2 - 4 maanden |
| Plakken Kaas | 3 dagen | Niet invriezen |
| Geraspte Kaas | 3 dagen | Niet invriezen |
| Zachte Kaas (Brie, Camembert) | 4 dagen | 3 maanden |
| Smeerkaas | 1 week | Niet invriezen |
| Rauwe, ongekookte Eieren | 4 weken | Niet invriezen |
| Gekookt Ei | 1 week | Niet invriezen |
| Babyvoeding & Moedermelk | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Moedermelk | 3 dagen | 6 maanden |
| Zelfgemaakt Groentehapje | 1 dag | 8 maanden |
| Overige Etenswaren - Producten | In de koelkast maximaal 7ºC | In de diepvries maximaal -18 ºC |
|---|---|---|
| Vlees, Vis, Groenten uit Blik - Glazen pot | 2 dagen b | 3 maanden b |
| Vruchten uit Blik - Glazen pot | 1 week b | 3 maanden b |
| Vruchtensap - Frisdrank met Vruchtensap | 3 - 4 dagen | Niet invriezen |
| Fritessaus, Mayonaise, Cocktailsaus - Knoflooksaus | 3 maanden | Niet invriezen |
| Tomatenketchup, Curry, Barbecuesaus | 9 maanden | Niet invriezen |
| Olijven, Augurken, Zilveruitjes | 1 maand | Niet invriezen |
| Huzarensalade, Eiersalade | 1 dag | Niet invriezen |
| Kant-en-klaarmaaltijden, Restjes Warme Maaltijden | 2 dagen | 3 maanden |
| Bereide Soep | 2 dagen | 3 maanden |
| Slagroomgebak, Gebak met slagroom | 1 dag | 1 maand |
| Appelgebak, Vlaai zonder slagroom | 3 dagen | 3 maanden |
b = Overdoen in een bewaarbakje
Bewaartips
- Op verpakkingen van producten staat vaak een houdbaarheidsdatum. Deze datum geldt alleen zolang de verpakking nog dicht is, de datum vervalt wanneer het product is geopend.
- Ten minste houdbaar tot(THT) staat op producten die minder snel bederven, zoals bijvoorbeeld pasta, meel, en suiker. Deze datum geldt alleen zolang de verpakking ongeopend is. Na de vermelde THT-datum kan de kwaliteit van het product achteruit gaan, het product kan dus minder lekker smaken. Hoe lang de geopende producten nog houdbaar zullen zijn, kan per product verschillen.
- Te gebruiken tot(TGT) staat op producten die zeer snel bederven, zoals zoals vlees, kip, vis, koelverse maaltijden en voorgesneden groenten. De TGT-datum is de uiterste datum waarop je het product mag eten, zolang je het goed bewaard volgens de instructies op de verpakking.
- Bewaar voedingsmiddelen altijd in een gesloten bakje of plastic diepvrieszakken als je van plan bent om ze in te vriezen. Vergeet niet om de inhoud en de datum erop te schrijven, zo voorkom je dat voedsel onnodig bederft. Zorg bij het invriezen van voedingsmiddelen dat ze eerst geheel afgekoeld zijn. Je kunt de afkoeling versnellen door het in een ijskoude waterbad te zetten.
- Droge producten zoals meel, suiker, pasta, kruiden hoor je droog te bewaren. Deze bederven niet snel omdat ze droog zijn. Droge producten kun je het beste in afgedekte potten of flessen bewaren, ergens in een koele en donkere plek.
- Bevroren vlees kun je het beste in een afgedekte bord in de koelkast laten ontdooien, of in de magnetron.
- Wanneer een blik bol staat of lekt moet het weggegooid worden. Er is dan gevaar voor voedselvergiftiging, aangezien de inhoud bedorven is.
- Aardappelen, uien , pompoenen, en koolrapen kun je het beste in een koele donkere plek bewaren. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld de kelder, schuur, garage of meterkast.
- Vers brood kun je het beste bewaren in een plastic zak, die je vervolgens in een afgesloten broodtrommel opbergt. Bewaar brood niet in de koelkast, want dan droogt het uit en veroudert het sneller. Als je veel brood hebt kun je het invriezen voor later. Haal dan per keer een beetje uit de vriezer die je nodig hebt.
Bron:
- www.voedingscentrum.nl / Bewaarwijzer Voedingscentrum