Hoe arrogant ben je

Overleven

Leeuw

Zoals ieder mens bezit ik de juiste hoeveelheid arrogantie om te kunnen leven. Als dat niet zo was dan zou ik waarschijnlijk niet de deur uitdurven, laat staan mijn bed uitkomen. Want zonder de arrogantie dat mij niets zal overkomen, zou mijn angst me er van weerhouden het leven met al haar gevaren tegemoet te treden. Nu vinden we het helemaal niet arrogant om te vinden dat ons niets zal overkomen, terwijl de bewijzen er zijn dat we iedere dag de kans lopen op een ongeluk.

Index

Arrogantie

Als gedrag vinden we arrogantie niet leuk. De belangrijkste reden is natuurlijk dat we zelf arrogant zijn en ons door de arrogantie van de ander gekleineerd voelen, wat weer in strijd is met ons eigen gevoel van grootsheid. Het punt met arrogantie is echter dat we het van onszelf heel goed kunnen verklaren. We zien het ook helemaal niet als arrogantie. In onze eigen ogen is het bijvoorbeeld een sterk gevoel van zelfvertrouwen of zelfverzekerdheid. Of het is een sterk gevoel van superioriteit omdat we altijd bij alles wat we doen zien dat we beter zijn dan anderen.

Winnares

Je ziet arrogantie dan ook veel vaker bij mannen dan bij vrouwen. Arrogantie vraagt namelijk om een overdreven gevoel van zelfvertrouwen. Iets wat mannen makkelijker ontwikkelen, omdat ze vaker in het openbaar beloond worden als ze gedrag vertonen dat gewaardeerd wordt. Maar ze ontwikkelen het ook makkelijker omdat er minder snel tegen mannen geroepen wordt om zich te beheersen of zich wat bescheidener op te stellen. Een bescheiden man wordt al snel gezien als een slapjanus, waar een bescheiden vrouw als iets positiefs wordt gezien. Overigens is dit een wereldwijd voorkomend verschil in de houding tegenover arrogant gedrag van mannen en vrouwen. Wat dat betreft lijken de Westerse christelijke culturen op culturen uit het Midden-Oosten en verre Oosten. Blijkbaar is verwaandheid een aangeboren menselijke eigenschap en niet een aangeleerde.

Het bijzondere aan arrogantie is natuurlijk dat het vaak gebaseerd is op een waangedachte van superioriteit. Dat is ook wat het gedrag in onze ogen tot verwaandheid maakt, dat het ongegrond is.

Index

Arrogant zijn

Het vreemde met arrogantie is echter vaak dat het juist de verwaanden zijn die anderen arrogant vinden en noemen. Iets wat we kennen in het spreekwoord:

“De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet.”

Terwijl mensen die een eerlijk zelfbeeld hebben en weten wat ze wel en niet kunnen,

Kameel gezicht

vaak wel arrogant genoemd worden, maar zich vervolgens afvragen op welk gebied. Iets wat iemand die verwaand is nooit zal doen, daarvoor is zijn zelfverzekerdheid en behoefte om dat gevoel te beschermen te groot. De reden dat mensen met een eerlijk zelfbeeld niet arrogant zijn is namelijk een gevolg van het feit dat ze naar zichzelf kijken en niet naar anderen of ze luisteren juist naar anderen als die iets zeggen. Mensen met een eerlijk zelfbeeld zullen ook vaak niet van anderen beweren dat ze arrogant zijn. Ze gaan er namelijk vanuit dat anderen ook een eerlijk zelfbeeld hebben en dus nooit iets zullen beweren dat ze iets wel kunnen als ze het niet kunnen. Mensen met een eerlijk zelfbeeld zullen dan ook het ene moment arrogant overkomen en het volgende moment kunnen ze heel bescheiden zijn.

Nu is er wel een eenvoudige reden te noemen waarom arrogante mensen anderen arrogant noemen. De beste manier om je eigen tekorten te verbergen is door naar anderen te wijzen. Het voordeel daarvan is namelijk dat de meeste mensen vervolgens naar de persoon kijken naar wie gewezen wordt en niet naar de persoon die wijst. Nog een reden om anderen arrogant te noemen is dat je dan niet naar jezelf hoeft te kijken. Het is tenslotte belangrijk om anderen met fouten goed in de gaten te houden en hun te helpen bij het overwinnen van hun fouten. Dat kan niet als je jezelf voortdurend onderzoekt en kijkt wat je eigen ontwikkelpunten zijn.

Index

Het toppunt van arrogantie

Het toppunt van arrogantie kun je echter gerust het idee noemen dat ik zou kunnen hebben, namelijk dat ik denk te weten hoe andere volwassenen moeten leven en vind dat ik daarom het recht heb anderen te dwingen zo te leven.

Pauw

Van dit toppunt van arrogantie hebben we genoeg voorbeelden. De Nederlandse overheid is een mooi voorbeeld van een organisatie die meent te weten hoe Nederlanders moeten leven. Waarbij politici de boventoon voeren, als het gaat om hun verwaandheid over hoe anderen moeten leven.

Index

Hoe arrogant

We denken allemaal dus wel eens arrogant over onszelf en anderen, maar dat is in zekere zin geen probleem als we elkaar daar vervolgens vrij in laten. Het wordt pas echt arrogant als we vinden dat anderen zich naar ons moeten voegen, omdat we onszelf geweldig vinden bijvoorbeeld omdat we het volgens anderen gemaakt hebben in dit leven.

Index