Hoe start je een gezelschaps aquarium
Inleiding
Wat kun je bijvoorbeeld al doen voordat je überhaupt tot een aankoop overgaat? Wat voor formaat aquarium wil je en hoe ga je hem inrichten? En het belangrijkste, welke vissen wil je en welke vissen kunnen er in jouw bak?
Voor de aanschaf
Voordat je een aquarium aan gaat schaffen is het aan te raden om alvast de benodigde informatie te verzamelen. Veel informatie is op internet te vinden, maar je kunt ook boeken aanschaffen of bij de bibliotheek lenen. Ook kun je een bezoekje brengen aan de dichts bijzijnde aquarium speciaalzaak, onder de aquarianen ook wel Local Fish Shop (LFS) genoemd. Een goede LFS zal altijd bereid zijn om jou zo goed mogelijk van informatie te voorzien. Daarnaast kun je je ook aanmelden op forums speciaal voor aquariums.
De dingen die je je voor de aanschaf moet bedenken zijn:
- Het formaat van het aquarium: om te beginnen is een bak van 60 x 30 x 30 aan te raden. In de winkels zijn ook speciale beginners aquariums te koop. Hier zitten alle benodigde onderdelen al bij (zoals bijvoorbeeld een filter en een verwarmingselement).
- Wel of geen achterwand (zie hiervoor het stukje onder 'De inrichting').
- Wat voor bodembedekking (zie hiervoor het stukje onder 'De inrichting').
- Koudwatervissen, tropische vissen of subtrobische vissen (zie hiervoor het stukje onder 'De vissen).
Wat je ook bedenkt, bedenk van te voren goed dat bij het aanschaffen van een aquarium veel meer komt kijken dan bij de aanschaf van een vissenkom. Bedenk ook dat het meer geld kost dan je van te voren dacht.
Wat voor soort aquarium?
Van te voren kun je je alvast bedenken en laten informeren over welk formaat aquarium je wilt aanschaffen en kijken waar je hem in huis wilt neerzetten. Heb je al een geschikt kastje? Besef dat een een vol aquarium erg zwaar is en dat het op een stevige en sterke ondergrond moet staan.
De beste plaats in huis is een plek waar je er goed zicht op heb, niets is leuker dan dat je lekker vanaf de bank naar je bak kunt kijken. Zet de bak ook niet te laag en zeker niet voor het raam of het volle zonlicht. Dit laatste in verband met algengroei en het te warm kunnen worden van het water.
Ben je er uit hoe groot het aquarium moet zijn en waar hij komt te staan, dan kun je tot aanschaf over gaan. Een mooi beginnersmaatje is 60 x 30 x 30 cm. Zoals gezegd zijn er in diverse speciaalzaken leuke beginners aquariums te koop, maar je kunt bijvoorbeeld ook via een Tweedehands internetsite een exemplaar aanschaffen. Maak een tweedehands exemplaar goed schoon in verband met bacteriën en ziektes, maar let op dat je geen sop of iets dergelijks gebruikt. Er blijft altijd een restje van deze spullen hangen en dat is schadelijk voor de vissen. Wat je wel kunt doen is schoonmaken met een beetje schoonmaakazijn of zout water. Maar spoel het aquarium wel een aantal malen goed schoon.
Nu je een aquarium hebt gekocht en schoongemaakt, ook een nieuwe even afspoelen, kun je gaan beginnen met de inrichting.
LET OP: Bij de aanschaf van een aquarium kun je niet gelijk vissen aanschaffen!!! Het aquarium moet altijd een aantal weken indraaien en goede waterwaardes hebben. Doe je er wel gelijk vissen in, dan kunnen deze doodgaan.
De inrichting
Er zijn tal van manieren om een aquarium in te richten, met of zonder achterwand, verschillende soorten planten en verschillende ornamenten. Een aantal dingen in het aquarium zijn essentieel zoals een bodembedekking, planten en een filter.
De achterwand
Er bestaan verschillende soorten achterwanden. Zo heb je achterwanden die je in het aquarium bevestigd, maar ook achterwanden die je aan de buitenkant van het aquarium kunt plakken.
Bedenk voordat je iets met je aquarium gaat doen of je wel of geen achterwand wilt. En welke kleur je wilt. De voordelen van een achterwand is dat dit rustgevender voor de vissen is, maar voor jezelf ook prettiger om naar te kijken.
Het verschil tussen achterwanden die je in het aquarium bevestigd en achterwanden die je aan de buitenkant plakt is dat de achterwanden aan de buitenkant schitteringen kunnen geven doordat ze achter het glas zitten. De achterwanden in het aquarium geven deze niet en er zijn er in de handel die zelfs erg natuurgetrouw kunnen zijn.
Mocht je besluiten om een achterwand in het aquarium te plakken, dan moet je dit doen voordat je het aquarium gaat inrichten. Heeft de achterwand niet het juiste formaat dan kun je deze op maat maken. De kleur van de achterwanden gaat door, je krijgt niet ineens een witte zijkant of iets dergelijks.
Voor het plakken van de achterwand heb je speciale aquariumkit nodig, gebruik nooit een gewone kit hier gaan je vissen van dood.
Aquariumkit kun je in de speciaalzaken kopen. Doe de kit op de (op maat gemaakte) achterwand en bevestig deze in het aquarium tegen de achterwand. Zorg ervoor dat je tijdens dit klusje de ruimte waarin je werkt goed ventileert. Geef de achterwand enkele dagen de tijd om te drogen.
De bodembedekking
Elk aquarium heeft een bodembedekking nodig. Er zijn meerdere soorten bodembedekking in de handel. Vissen die voornamelijk op de bodem leven hebben behoefte aan voor hun geschikte bodembedekking. Bij een groffe of scherpe bodembedekking kunnen ze zich zelf verwonden namelijk. Op de verpakking van de bodembedekking voor deze vissen staat meestal 'geschikt voor meervallen'.
Bodembedekkingen zijn in vele kleuren verkrijgbaar. Aan te raden is een kleur te nemen die goed bij je eventuele achterwand past. Bedenk ook dat met een bepaalde kleur je vissen beter uit kunnen komen. Bij fel gekleurde vissen maakt een donkere bodem dat de kleuren nog beter tot hun recht komen.
Voordat je de bodembedekking in het aquarium doet, moet je deze eerst even afspoelen in verband met bacteriën en ziektes. Vervolgens kun je de bodem bedekken. Doe dit met maximaal 5 cm.
Filtermateriaal
Voor de beginnende aquariaan is een binnenfilter het makkelijkst en het goedkoopst om mee te beginnen. Mocht deze niet al bij het aquarium zitten, schaf er dan één aan. Een filter zorgt voor zuurstof in het aquarium en filtert het water. Een filter is een must voor een aquarium.
Verwarmingselement
Wanneer je tropische of subtropische vissen in je bak wilt gaan houden, dan heb je een verwarmingselement nodig. Het beste één die je handmatig in kan stellen. Koop bij een verwarmingselement ook een thermometer die je in het aquarium kunt hangen, zo kun je controleren of het water op de juiste temperatuur is en of het verwarmingselement niet kapot is gegaan.
Planten
Het is aan te raden om in het aquarium meerdere planten te zetten. Vraag de speciaalzaak wat leuke en goede plantjes zijn om mee te beginnen. Planten hebben meerdere functies in het aquarium zoals het voorzien van zuurstof en het zorgen van schuilplaatsen. Sommige vissoorten hebben behoefte aan speciale planten.
Wanneer je de bodembedekking in het aquarium hebt gedaan en je de bak voor de helft met water hebt gevuld, kun je de planten er in doen. De meeste planten koop je in een mandje en/of een loodje aan de onderkant. Haal de planten uit het mandje en spoel onder de kraan voorzichtig de schuimlaag van de wortels. Ook het loodje moet er af, want lood is giftig voor de vissen.
Verlichting
Doorgaans is het aquarium dat je koopt al voorzien van verlichting. Verlichting is van groot belang voor vissen en planten. Net als mensen hebben deze ook behoefte aan een dag- en nachtritme. De meeste aquariums draaien 12 uur met verlichting en 12 zonder verlichting. Koop een tijdklok, zodat dit automatisch verloopt. Handig is ook om een dimmer te hebben, zodat het licht niet in één keer aan of uit gaat. In het echt gaat de zon ook niet in één keer uit of aan.
Ornamenten
Een aquarium kan ook opgeleukt worden met bepaalde ornamenten zoals bijvoorbeeld kienhout of een halve kokosnoot. Kienhout kan er de eerste maanden voor zorgen dat het aquariumwater er uit ziet als theewater. Dit trekt vanzelf weg door het wekelijks verversen van het water. Het is wel handig om het van te voren af te spoelen of zelfs een tijdje in een bak met water te laten staan. Sommige vissen hebben behoefte aan schuilplaatsen in het aquarium.
Vullen met water
De stappen van inrichten van het aquarium zijn:
- Achterwand bevestigen
- Bodembedekking
- Filter/verwarmingselement/thermometer
- Aquarium voor de helft vullen met kraanwater
- Planten er in zetten
- Ornamenten er in zetten
- Kijken of alles staat zoals je wilt
- Aquarium helemaal vullen met water
Toevoegingen aan het water
Ons kraanwater is niet geschikt om de vissen er zo in te doen en de planten hebben tijd nodig om op gang te komen. Vooral in het beginnen kan er teveel nitriet en nitraat in zitten en dit is giftig voor de vissen.
Met het toevoegen van bepaalde goede bacteriën en een waterbereidingsmiddel word het water op het juiste niveau gebracht voor de vissen. Raadpleeg de speciaalzaak welke middelen u hier het beste voor kunt gebruiken.
Het laten indraaien
Na het inrichten is het belangrijk om het aquarium 2 à 3 weken te laten indraaien. Dat houd in dat je het filter aanzet en de planten laat wennen aan het licht. Het licht in de bak mag niet gelijk 12 uur per dag aan. Het beste is om verspreid over de dag het licht zo'n 6 uur aan te hebben. Een week later voer je dit op, een week later weer, etc.
Daarnaast is het belangrijk dat je je water controleert. Hiervoor kun je in de speciaalzaak speciale testsetjes kopen. Controleer je water op Nitraat, Nitriet, PH, KH en GH. Daarnaast is het goed om de ijzerwaarde voor de planten te testen.
Voordat je vissen in je bak kunt doen moet je water nitraatvrij zijn. Daarnaast is het belangrijk te weten wat de PH waarde van het water is, omdat vissen behoefte hebben aan een bepaalde waarde. Dit verschilt per vis.
Wanneer het aquarium vrij is van nitraat, kun je je eerste vissen gaan aanschaffen.
De vissen
Eindelijk is het dan tijd voor de eerste bewoners. Een aquarium met bewoners die in de verschillende lagen van de bak zwemmen is het leukst om naar te kijken. Een aquarium kun je in 3 lagen verdelen: Boven, midden en onder. Je hebt vissen zoals dwarsbandsnoekjes die het merendeel van de tijd bovenin het aquarium zwemmen. Daar tegenover heb je vissen die juist op de bodem leven zoals meervallen en algeneters. En dan heb je nog vissen die het liefst in het midden zwemmen zoals de tetra familie.
Voordat je vissen koopt is het belangrijk het volgende te weten:
- Koop vissen naar de maat van de bak. Grote vissen kunnen niet in een kleine bak. Voor een bak van bijvoorbeeld 60 x 30 x 30 cm neem je vissen die niet groter worden dan 5 à 6 cm.
- Pas op voor overbevolking. Vissen hebben ruimte nodig om te zwemmen en te leven. Ongeveer 1 vis per 2 liter water voor een 60 x 30 x 30 bak.
- Kies soorten die bij elkaar passen. Let hierbij op de benodigde temperatuur, de PH-waarde en het karakter van de vis. Stop geen drukke vissen bij rustige vissen.
- Stop niet alle vissen tegelijk in het aquarium. Begin met één soort, het beste die het meest onderin leven. Blijf de waterwaardes controleren en indien dit goed blijft kun je na één of twee weken de volgende soort in de bak introduceren. Dit herhaal je voor een eventuele derde soort.
Voor een goed advies kun je terecht bij jouw aquariumspeciaalzaak of op speciale forums voor aquariumvissen.
Nu het gezelschaps aquarium klaar is
Nu is het zover dat je heerlijk van jouw aquarium kunt gaan genieten. Maar je kunt niet alleen maar lekker onderuit gezakt je bak zitten bewonderen, een aquarium vergt ook onderhoud. Het beste is om elke week een deel van het water te verversen. Van een bak van 50 liter ververs je wekelijks ongeveer 5 liter. Daarnaast is het raadzaam om wekelijks alle waarden te blijven controleren en waar nodig maatregelen te nemen. Ook is het raadzaam om bij elke verversing de middelen toe te blijven voegen die je hebt gekocht voor het indraaien.
Zo, nu is het zover, je allereerste aquarium is klaar en nu dan? Vooral genieten! De meeste aquarianen bevalt het zo goed, dat ze al snel een tweede willen aanschaffen en zich in de loop der tijd gaan specialiseren in bepaalde vissoorten uit bepaalde gebieden zoals bijvoorbeeld Cichliden uit het Malawimeer.
Nog één laatste advies:
Mensen met geduld maken de mooiste bakken.