Hoe worden zuurstof en koolstofdioxide door het bloed vervoerd

Inleiding

Iedereen weet dat we inademen via de longen. Dat we daar de zuurstof vanuit de lucht opnemen en de overtollige koolstofdioxide uitademen. Men weet echter niet hoe de zuurstof naar de weefsels toegaat en hoe de koolstofdioxide vervoerd wordt door het lichaam. Hoe gaat dit vervoer precies in zijn werk?

Hoe wordt zuurstof door bloed vervoerd?

Zuurstof wordt opgenomen in de longblaasjes ook wel alveoli genoemd. Deze longblaasjes zijn gemaakt voor de gaswisseling want ze hebben een wand van maar 1 cellaag dik, zodat de gaswisseling makkelijk plaatsvindt. Als het bloed wat van het lichaam afkomstig is, aankomt in de longen is dit zuurstofarm. Dit bloed heeft op dat moment een lage zuurstofdruk. In de ingeademde lucht is juist een hoge zuurstofdruk. Hierdoor vindt gemakkelijk diffusie plaats in de longblaasjes. De zuurstof verplaatst zich van een hoge naar een lage druk en wordt grotendeels gebonden aan de rode bloedcellen. Een klein percentage wordt echter opgenomen door het bloedplasma.

Wanneer is bloed verzadigd met zuurstof?

Rode bloedcellen bevatten de stof hemoglobine. Hemoglobine veroorzaakt de rode kleur van de rode bloedcellen. Een hemoglobine molecuul bestaat uit het eiwit globine en vier heemgroepen. Elke heemgroep van een ijzeratoom, en elk ijzeratoom kan op zijn beurt weer 1 zuurstofmolecuul binden. Als dit gebeurt ontstaat oxyhemoglobine, dat een helder rode kleur heeft. Zuurstofarm bloed is juist donkerrood. De rode bloedcellen zijn verzadigd als elk ijzeratoom een zuurstofmolecuul gebonden heeft.

Hoe laat zuurstof de hemoglobine los?

Het zuurstofrijke bloed wordt vervoerd naar de organen van het lichaam. Hier wordt glucose verbrandt en ontstaat koolstofdioxide. Zuurstof wordt hierbij juist verbruikt. Op plaatsen waar de zuurstofdruk in de weefsels heel laag is en de zuurstofdruk van het bloed hoger is, laat de zuurstof de hemoglobine los en diffundeert de weefsels in. Hoe lager de zuurstofdruk in een weefsel, hoe meer zuurstof loslaat. Dit gebeurt voornamelijk in zeer actieve weefsels zoals in spieren.

Hoe wordt koolstofdioxide door bloed vervoerd?

Bij de dissimilatie in weefsels ontstaat koolstofdioxide als reactieproduct. Omdat de hemoglobine de zuurstof heeft losgelaten heeft dit nu weer plaats om iets anders te binden. Dat doet de vrijgekomen koolstofdioxide dan ook. In de weefsels was een hoge koolstofdioxidedruk en in het zuurstofrijke bloed juist een hele lage koolstofdioxidedruk. De koolstofdioxide diffundeert daarom gemakkelijk het bloed in en bindt de rode bloedcellen. Een klein deel van de koolstofdioxide bindt ook nog in het bloedplasma.

Hoe laat koolstofdioxide de rode bloedcellen los?

Het zuurstofarme bloed wordt weer richting de longen getransporteerd en komt terecht in de longhaarvaten. Hier is de koolstofdioxidedruk lager dan dat van de ingeademde lucht, waardoor de koolstofdioxide met gemak de hemoglobine loslaat en de longblaasjes in diffundeert, waarna het kan worden uitgeademd.

Verder lezen

Wil je meer weten over verbranding? Lees dan verder in; Fotosynthese en verbranding of Aerobe en anaerobe dissimilatie .

Wil je meer weten over diffusie? Lees dan verder in; Diffusie en osmose .

Wil je meer weten over hoe de bloedsomloop eruit ziet? Lees dan verder in; Hoe ziet de bloedsomloop van de mens eruit .

Wil je meer weten over de werking van cellen? Lees dan verder in Cellen en hun organellen , Wat is mitose of Wat is meiose .