Hoeveel vuurwerkslachtoffers zijn er jaarlijks na Oud en Nieuw

Inleiding

Het Oud en Nieuw feest dat we jaarlijks vieren, staat bol van de tradities. Zodra de klokken 12 uur hebben geslagen, pakken we vrijwel allemaal een glaasje champagne en een warme oliebol. Wanneer dit allemaal naar binnen gewerkt is, gaan we zo snel mogelijk naar buiten om vuurwerk af te steken. Veel Nederlanders vinden vuurwerk het mooiste van het Oud en Nieuwfeest. Helaas vallen er door vuurwerk jaarlijks ook veel slachtoffers. Maar hoeveel dan ongeveer en wat voor verwondingen hebben zij?  

Vuurwerkslachtoffers

Voordat we het gaan hebben over met wat voor verwondingen mensen te kampen hebben, is het belangrijk om te bespreken wat de oorzaken zijn van de verschrikkelijke vuurwerkwonden. Dit heeft alles te maken met onverantwoord gebruik van vuurwerk. Wat er ten eerste kan gebeuren, is dat je vuurwerk in eerste instantie niet werkt, niet af gaat. Sommige mensen lopen dan naar het vuurwerk toe om te checken of bijvoorbeeld de lont uit is of proberen het nogmaals aan te steken. Dit is erg stom om te doen. Het kan namelijk zo zijn dat het vuurwerk alsnog af gaat. Als je op dit moment het vuurwerk weer in je hand hebt of er boven hangt om er naar te kijken, kun je ernstig verwond raken. Veel andere ongelukken met vuurwerk worden veroorzaakt doordat de instructies niet goed worden opgevolgd. Het is bijvoorbeeld altijd belangrijk om een vuurpijl stevig in het zand te steken of in een verzwaarde fles te zetten. Doe je dit niet, dan is er bijvoorbeeld de kans dat de pijl niet recht omhoog de lucht in schiet, maar richting jou komt. Verder zijn er ook sommige mensen die zelf gaan experimenteren met vuurwerk. Dit is erg onvoorspelbaar vuurwerk, en voor je het weet gaat er iets goed mis.

Ten slotte zijn er helaas ook vuurwerkslachtoffers te bespeuren door vandalisme. Sommige mensen gooien met vuurwerk of stoppen bijvoorbeeld rotjes bij mensen in de brievenbus.

Behandeling

Er zijn verschillende plekken waar vuurwerkslachtoffers behandeld kunnen worden, afhankelijk van de aard van de verwonding. Mensen met oogverwondingen kunnen bijvoorbeeld behandeld worden in de bekende oogziekenhuizen in Rotterdam en Eindhoven. Andere mensen kunnen in een ‘’gewoon’’ ziekenhuis terecht op de eerste hulp. Wanneer er verwonding zo erg is, komt het soms ook voor dat mensen onder het mes moeten om ‘’de boel’’ te redden. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer mensen ledematen zijn kwijtgeraakt door vuurwerk. De Overheid voert sinds 1975 campagne om het aantal vuurwerkslachtoffers terug te brengen, onder andere met de slogan ‘’je bent een rund als je met vuurwerk stunt’’.

Statistieken

Er zijn verschillende soorten verwondingen die kunnen ontstaan door vuurwerk. Veelvoorkomend zijn brandwonden. De meest beruchte verwondingen zijn waarschijnlijk het verlies van een arm, been of een ander lichaamsdeel. Ook kan het voorkomen dat mensen (gedeeltelijk) blind raken doordat ze vuurwerk in een oog krijgen.

2016 - 2017

De Nederlandse Vereniging van Traumachirurgen gaf aan dat er in de jaarwisseling van 2016/2017 minder mensen met ernstig letsel waren, maar dat de mensen die wél binnenkwamen ernstiger gewond zijn. Zo'n 70 mensen kwamen uiteindelijk terecht bij de traumachirurgen. Zij hadden ernstige verwondingen zoals open botbreuken, ernstige brandwonden en sommige mensen misten zelfs een ledemaat. Bij zo'n 30% van de mensen blijft er door de vuurwerkongelukken blijvende schade over. 

2015 - 2016

2014 - 2015

Traditiegetrouw vielen er gewonden al vóór de jaarwisseling van 2014/2015. Ruim een week voor de jaarwisseling, ontplofte er illegaal vuurwerk in de hand van een 11-jarige jongen. Hij raakte zwaargewond aan rechterarm en bovenbeen en moet wellicht een vinger missen. Deze jaarwisseling bleek minder ernstig te zijn dan voorgaande jaren. Er hebben zich 574 vuurwerkslachtoffers gemeld in het land. Bijna 40% had verwondingen aan de hand. 69 mensen zijn hiervoor geopereerd. Zo'n 25% had letsel aan de ogen. In het grootste deel van de gevallen kwamen de verwondingen door illegaal vuurwerk. En desondanks er veel minder knalvuurwerk verkocht is, hebben knalvuurwerk en siervuurwerk beiden voor ongeveer evenveel slachtoffers gezorgd.

2013 - 2014

De jaarwisseling van 2013/2014 was erg heftig in tegenstelling tot voorgaande jaren. Er hebben zich in totaal in heel Nederland 700 vuurwerkslachtoffers gemeld. Er viel één dode door vuurwerk. Op verschillende plekken in Nederland werden hulpverleners bekogeld met vuurwerk. Dit jaar moesten meer dan 70 mensen onder het mes wegens ernstige vuurwerkwonden. Het jongste slachtoffer was slechts twee jaar oud. Veertien mensen zijn dit jaar blind geraakt door vuurwerk.

2012 - 2013

Tijdens Oud en Nieuw van 2012/2013 kwamen 637 met een bepaald soort vuurwerkwond naar de spoedeisende hulp toe. In totaal hebben 82 van de 98 spoedeisende hulpafdelingen in Nederland in 2012 vuurwerkslachtoffers gezien. Bij het Oogziekenhuis in Rotterdam kwamen 30 mensen binnen die ernstig gewond waren aan hun ogen. Sommigen daarvan werden blind aan één of twee ogen. In totaal raakten maar liefst vijf mensen een hele hand kwijt, nog meer moeten één of meerdere vingers missen. Na de jaarwisseling van 2012 op 2013 moesten 43 mensen geopereerd worden om ernstige verwondingen te herstellen. Illegaal vuurwerk is in het overgrote deel van de gevallen de oorzaak van de verwondingen.

2011 - 2012

De jaarwisseling van 2011/2012 was minder heftig, maar er vielen nog steeds veel slachtoffers te betreuren. 576 mensen kwamen met een bepaalde vuurwerkwond naar het ziekenhuis. Er moesten dit jaar ook ‘’maar’’ 25 mensen een operatie ondergaan, in tegenstelling tot de 43 mensen van het jaar daarvoor. Al deze 25 mensen zullen een blijvende vorm van letsel overhouden aan hun ongeluk met vuurwerk. 5 van deze mensen missen nu namelijk een hand. Een ander deel raakte ernstig gewond toen er iets misging met een vuurwerkbom die ze zelf gemaakt hadden. In dit jaar raakte onder andere een jongen van slechts 12 jaar oud een hand kwijt. Dit kwam doordat hij vuurwerk op straat vond. Dit nam hij mij toen het plotseling in zijn hand ontplofte. Een vriendje dat er ook bij was, kwam er goed vanaf.

2010 - 2011

Tijdens het feest van 2010/2011 raakten iets meer dan 600 mensen gewond. Hiervan hadden twintig mensen verwondingen aan hun ogen. De helft hiervan liepen door pure pech deze verwondingen op. Zij waren namelijk slechts omstanders. De meeste oogverwondingen zin te wijten aan het niet-dragen van een vuurwerkbril. Een vuurwerkbril kost slechts een paar euro dus het is erg verstandig om deze aan te schaffen, net als een aansteeklont voor je vuurwerk.  

Conclusie

Ieder jaar raken veel mensen gewond door vuurwerk. Ze lopen bijvoorbeeld brandwonden op, verliezen lichaamsdelen of lopen oogbeschadigingen op. De afgelopen jaren lag het totale aantal vuurwerkslachtoffers rond de 600. Een klein deel hiervan moest zelfs een operatie ondergaan om ernstige verwondingen te behandelen. 

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Kropsoq