Honderd jaar Panama kanaal in 2014
Inleiding
Het Panama kanaal bestaat in 2014 honderd jaar. Momenteel wordt er met man en macht gewerkt om in 2014 dit feest op te luisteren met een verbreding en verdieping van de vaargeul, om zodoende ook de komende honderd jaar nog van strategische waarde te kunnen blijven. Diverse ondernemingen uit de Lage Landen, vertegenwoordigt door België en Nederland spelen hierbij een prominente rol.
Historie
Bekijken we de historie van de bouw van het Panama kanaal, dan is de conclusie dat dit niet over rozen is gegaan. De tegenslagen bij de bouw vielen op diverse gebieden:
- er stierven tienduizenden arbeiders aan malaria en gele koorts;
- diverse malen moesten nieuwe financierders gevonden worden;
- de oorspronkelijke financieringsmaatschappij/bouwondernemer ging failliet, waardoor meer dan 800.000 Franse aandeelhouders werden opgezadeld met waardeloos papier.
De bouwperiode kunnen we indelen in twee periodes: de Franse Periode en de Amerikaanse Periode.
De Franse Periode (1881 -1889)
De Fransman Ferdinand de Lesseps, die ook het Suez kanaal had aangelegd, bezocht in 1879 het gebied, dat destijds nog de Colombiaanse provincie Panama was. Zijn doel was een kanaal op zeeniveau, dus zonder sluizen, aangezien hij dit bij het Suez kanaal had gerealiseerd.
Na een geslaagde aandelenemissie had de Lesseps met zijn bedrijf Compagnie Universelle du Canal Interocéanique voldoende geld om met de daadwerkelijke bouw te beginnen. Grote Franse bouwbedrijven, zoals Couvreux & Hersent, werden ingehuurd en in januari 1881 kwamen de eerste bouwtechnici in Panama aan.
De Lesseps kwam er te laat achter dat er sluizen gebouwd moesten worden om het verschil in zeeniveau weg te werken, ook de hulp van Gustave Eiffel (de bouwer van de Eiffeltoren) kon geen verandering te weeg brengen, omdat er geen geld meer was en een nieuwe aandelen emissie niet meer mogelijk was.
In 1889 ging de Compagnie failliet, hetgeen ook de financiële neergang betekende voor De Lesseps, Al zijn vermogen dat hij bij de bouw van het Suez kanaal had opgebouwd raakte hij zodoende kwijt aan het Panama kanaal.
Het faillissement van de Compagnie kostte niet alleen de aandeelhouders al hun geld, de Franse regering van Émile Loubet werd gedwongen af te treden. Geschat werd dat er 22.000 arbeiders in deze periode waren gestorven aan malaria en gele koorts.
De Amerikaanse Periode (1904 - 1914)
De Verenigde Staten waren altijd al geïnteresseerd in een kanaal, en daarom hielpen ze de Colombiaanse provincie Panama, in haar strijd om onafhankelijkheid. In 1903 werd de onafhankelijkheid uitgeroepen, en als beloning mocht de Verenigde Staten (onder toenmalig president Theodore Roosevelt) het kanaal afbouwen en dit onder Amerikaans beheer plaatsen.
Op deze wijze had de Verenigde Staten een strategische positie over het kanaal. Daarnaast had men van de fouten van de Fransen geleerd, waarbij men de malaria en gele koorts beter onder controle, door het droogleggen van de broedplaatsen van de verspreiders er van. Geschat wordt dat het aantal slachtoffers 5.600 bedroeg.
Samenvatting
De fout die de Fransman Ferdinand de Lesseps maakte, was dat hij meende op dezelfde wijze als bij de bouw van het Suez kanaal, te werk te kunnen gaan. Echter de klimatologische en geologische omstandigheden waren totaal anders. En ook het zeeniveauverschil bleek uiteindelijk een drempel te hoog te zijn.
Bron
Wikipedia