In iemands schaduw leven

Inleiding

Vooral mannen schijnen hier mee te leven het idee dat het leven van hun vader een schaduw werpt op hun leven. Alsof er ergens een zon schijnt die licht werpt op het leven van ieder mens. Maar omdat hun vaders leven op de één of andere manier bijzonder is, staat hun leven niet in het volle licht van die zon, maar werpt het leven van hun vader een schaduw.

Een schaduw

Leven in andermans schaduw is natuurlijk alleen mogelijk als je meent dat je een leven moet leiden dat zichtbaar is voor iedereen of in ieder geval veel mensen. Of als je vindt dat je een leven moet leiden dat voldoet aan bepaalde normen.

In het eerste geval ben je dan van mening dat veel mensen over je moeten praten. Waarbij ze over je praten in vergelijking met je vader en daarbij een waardeoordeel hebben over het verschil tussen jouw leven en dat van je vader. Voor de anderen is het leven van je vader dan de norm en moet je daar aan voldoen of je moet zelf een norm creëren die ze kunnen gebruiken om jouw leven te beoordelen. Zodat je niet in de schaduw van het leven van je vader hoeft te leven.

In het tweede geval kijk je zelf naar het leven van een ander en oordeelt op basis van normen die je baseert op dat leven over je eigen leven. Je neemt dus als uitgangspunt voor je eigen leven het leven van een ander. Zolang het je niet lukt om te voldoen aan de norm of het idee te krijgen dat je zelf de norm bent geworden leef je in de schaduw van die ander.

Daarmee wordt deze uitdrukking eigenlijk wat vreemd. Want de bron voor je gedrag en het oordeel daarover is niet een norm die losstaat van het leven van de ander, maar is het leven van de ander. Waar het eigenlijk op neerkomt is dat je je laat verblinden door het leven van de ander. Waardoor je nog maar net kunt zien dat je eigen leven niet voldoet aan die norm die het leven van de ander vormt.

Eigen of andermans leven

De grote vraag die nu naar voren komt als je het hebt over leven in iemands schaduw is of het de bedoeling is dat we ons eigen leven beoordelen aan de hand van het leven van een ander. Of is het de bedoeling dat we ons eigen leven leiden zonder er een oordeel over te vormen. Of als we de behoefte hebben om ons leven te beoordelen of we daar dan het leven van een ander als norm voor moeten hanteren.

Mensen die denken dat ze het leven moeten leven vanuit de norm die een ander heeft gesteld met zijn leven, zijn in principe van mening dat ze het leven van een ander moeten leven. Waarbij ze vervolgens menen dat ze dat leven beter moeten leven dan de persoon die het orgineel

leefde. Want alleen zo kun je uit de schaduw van dat andere leven stappen. Je moet nog meer opvallen dan de ander of nog beter voldoen aan de normen die de ander met zijn leven heeft gesteld. Maar dat is toch geen leven. Dan ben je toch niet aan het leven maar maak je van je leven een soort wedstrijd “wie kan het beste leven” of partijtje naäpen.

Ook kun je je afvragen of het de bedoeling is dat anderen iemands leven beoordelen aan de hand van de norm van het leven van een derde. Wat zeg je daar eigenlijk mee als beoordelaar? Dan zeg je toch eigenlijk dat mensen niet zelf mogen beslissen hoe ze leven. Je ontneemt mensen het recht om hun eigen leven te leven, omdat je ze voorhoudt dat ze de normen van het leven van een ander moeten hanteren. Tegelijkertijd ga je voorbij aan het feit dat mensen uniek zijn en dus helemaal niet bedoeld zijn om het leven van anderen te leven. Maar daarnaast maak je als beoordelaar je eigen leven tot een soort observatiepost waarbij je optreedt als jury voor het leven van anderen. Dat kan toch ook niet de bedoeling zijn van leven:

- bezig zijn met het leven van anderen om er een oordeel over te hebben.

Eigen leven

Het feit dat we het leven van anderen beoordelen zegt natuurlijk vooral iets over onszelf. Om te beginnen natuurlijk dat we bang zijn iets fout te doen. We zijn namelijk voortdurend opzoek naar normen op basis waarvan

we ons eigen leven kunnen beoordelen. Het gevolg is dat we niet echt bezig zijn met ons eigen leven leven. Voor een deel komt dat voortdurend rondkijken naar andere levens voort uit het feit dat onze ouders en de maatschappij al vele duizenden jaren met niets anders bezig zijn. Als dat niet zo was, dan zou zo’n spreekwoord:

Leven in andermans schaduw.

nooit zijn ontstaan.

Hoewel het best handig is om naar anderen te kijken als je iets nieuws wilt leren wat je met je leven wilt gaan doen. Is het natuurlijk niet handig om het leven van de ander vervolgens als norm te hanteren om je eigen leven te beoordelen. Je gedrag is namelijk niet je leven, dus het gedrag dat je nadoet kan vervolgens niet de basis vormen om je leven te beoordelen. Het gaat tenslotte niet om je gedrag, maar om je leven. Je leven bestaat echter uit meer dan alleen maar gedrag.