Loy Kratong; het Thaise feest van het licht
Inleiding
Het Loy Kratong (of Loi Krathong) feest wordt gevierd in Thailand en de omringende landen. Het wordt gevierd op de dag van de volle maan in de twaalfde maan-maand. Loy Kratong is een jaarlijkse dankzegging aan de godin Mae Kong Ka (de godin van het water) omdat zij overvloedige regen heeft gegeven en daarmee voedsel, drinkwater en transportwegen voor de bevolking. Ook vraagt men bij dit feest om vergeving voor verspillen van water. Veel Thai geloven daarnaast ook dat als hun kratong wegvaart, daarmee de zonden van het afgelopen jaar worden weggewassen.
'Loy' betekent laten drijven, en een 'Kratong' is een vaartuigje van verschillende materialen in de vorm van een lotusbloem. Dit vaartuigje bevat normaal gesproken een kaars, 3 wierookstaafjes, bloemen en enkele muntjes (bij voorkeur 9, omdat de Thai geloven dat dit getal geluk brengt). Vaak worden enkele honderden meters stroomafwaards, de muntjes uit de Kratongs gehaald.
De legende van de Kratong
Er is een legende over de dochter van een Brahmaan-priester in het begin van het koninkrijk Sukhothai, meer dan 700 jaar geleden. Haar naam was 'Nang Noppamas'. Ze wilde op haar eigen manier de godin Mae Kong Ka bedanken. Nang Noppamas wordt vaak beschreven als de mooiste, intelligentste en meest talentvolle vrouw die ooit in het Sukhothai koninkrijk heeft geleefd. Zij zou de eerste Kratong in de vorm van een lotusbloem hebben gemaakt. Nadat ze de Kratong aan de koning had laten zien heeft ze deze met een kaars en wierook in de rivier te water gelaten. Zo zou het moderne Loy Kratong zijn begonnen.
Het Loy Kratong lied
Tijdens het Loy Kratong feest kun je het Loy Kratong lied overal in Thailand horen op de radio en televisie:
- In het Thai:
- Wan pen duan sipsong,
- nam gor ngong them taling.
- Rao tang lai, chai ying
- sanook gan ching wan Loy kratong!
- Loy, Loy kratong,
- Loy, Loy kratong,
- Loy kratong gan laew
- kor chern nong gaew
- ork ma ramwong:
- ramwong wan Loy kratong,
- ramwong wan Loy kratong!
- boon ja song hai rao sook jai,
- boon ja song hai rao sook jai!
- De nederlandse vertaling is:
- Op de twaalfde maand van de volle maan,
- overstroomt het water in het kanaal.
- Iedereen, man en vrouw
- hebben dan veel plezier op Loy kratong dag
- Loy, Loy kratong,
- Loy, Loy kratong,
- Nadat we onze kratongs hebben laten wegvaren
- vragen we de meisjes
- om de Ramwong te dansen.
- Ramwong op Loy kratong dag
- ramwong op Loy kratong dag
- goede daden brengen ons geluk
- goede daden brengen ons geluk!
Loy Kratong in Bangkok
Tegen de avond is het een drukte van belang richting rivier Chao Praya. Op weg naar de rivier zien we dat ook de vijvers in de parken veel bezoekers trekken. Overal langs de weg zijn kraampjes waar je Kratongs kunt kopen. Achter deze kraampjes zijn hele families druk in de weer om Kratongs te maken. De meeste bootjes worden gevormd van bananenblad en versierd met bloemen, wierookstokjes en een kaars. We kopen ook een Kratong en gaan met de stroom mensen mee richting rivier. Het is ontroerend om te zien hoe vroom veel mensen hun Kratong laten zakken. Er is een optocht van met lichtjes versierde boten op de Chao Praya.
Loy Kratong in Chiang May
We logeren in een guest house aan de Mae Ping rivier. Er wordt ons gevraagd om tot na Loy Kratong te blijven en het feest mee te vieren. In Chiang May is het in de week voor het eigenlijke feest al een drukte van belang. Mensen maken van de gelegenheid gebruik om Kratongs te koop aan te bieden. Je ziet aan de oever van de rivier veel mensen in de weer om een drijvend praalvaartuig te maken.
- Op de dag van Loy Kratong varen deze een stuk over de rivier en er is een prijs voor het mooiste vaartuig.
- 's Middags worden er luchtballons in alle mogelijke vormen de lucht in gestuurd. Er is veel publiek en ook dit is een wedstrijd.
- Aan het begin van de avond is er een optocht met praalwagens in de oude stad.
- Er is heel veel vuurwerk en bijna iedereen laat een Thaise ballon de lucht in.
- Natuurlijk worden er ook heel veel Kratongs te water gelaten.
We vieren het feest op het terras van ons guest house aan de rivier, samen met een paar andere gasten en veel Thaise mensen. Hier horen we dat we muntjes in ons bootje moeten doen. Wanneer je een Thaise ballon de lucht in gooit moet je een wens doen.
Loy Kratong in Thaton
Thaton is een kleine plaats in noord Thailand gelegen aan de Kok rivier dichtbij de grens met Birma. Wanneer we hier aankomen is het een drukte van belang. Er is een markt, waar we ook Longnecks vrouwen en mensen in de klederdracht van de Karen en de Hmong zien. Al deze mensen lopen gewoon als bezoeker op de markt. Het wordt steeds drukker en in het begin van de avond wordt er een optocht opgesteld. Voor elke praalwagen lopen groepen vrouwen en meisjes met Kratongs, welke bij de rivier in het water worden gezet.
De volgende dag is het plaatsje uitgestorven. Van een hotelhouder horen we dat bij Thaton vijftien bergdorpen horen. Elk dorp was met een groep bij de optocht. Deze optocht was het slot van het Loy Kratong feest in Thaton.
Tenslotte
We hebben in 2007 Loy Kratong in Bangkok mogen vieren. In 2009 waren we in Chiang May. We zijn toen op drie november doorgereisd naar Thaton waar we echt een prachtige avond mochten beleven.
Het was op elke plek geweldig om Loy Kratong mee te maken.
Bron: Wikipedia: Loi Krathong