Oorzaken van het olieprobleem

Inleiding

We weten nu wat het probleem is (Olieprobleem en de OPEC artikel). De benzineprijs zit als het ware vast aan een belangrijke factor, de olieprijs. Wanneer de olieprijs stijgt, stijgt bij ons de benzineprijs mee. Wanneer de olieprijs daalt, zien we ook een goedkopere prijs staan voor een liter benzine bij onze tankstation.

De oorzaken

De oorzaken van het probleem dat de olieprijs stijgt en daalt is gebaseerd op enkele gronden. Zo is de economische situatie in de wereld heel belangrijk. De economie moet zorgen voor een goede welvaart, zodat de olie goed verkocht kan worden. Wanneer de olie op een regelmatige manier verkocht wordt en de olie-exporterende landen niet klagen, zul je merken dat de prijs bij ons toch op een positieve lijn blijft. Andere oorzaken zijn ook oorlog, onvoorziene omstandigheden zoals terroristische acties en politieke belangen van de Staat. Op deze gronden wil ik niet in gaan, omdat de prijs van de benzine vooral sterk afhangt van de inkoopprijs en staatsbelastingen. De inkoopprijs heeft weer te maken met de internationale markt.

De Nederlandse staat zelf heeft weliswaar belang bij een hogere benzineprijs, zolang de burger het accepteert. De schatkist van de staat wordt behoorlijk aangevuld door het zogenoemde Kwartje van Kok. (13) Dit Kwartje van Kok was een (tijdelijke) accijnsverhoging in 1991. Dit is een goede inkomen geweest voor de Staat om het begrotingstekort aan te vullen, maar het kwartje bleef bestaan.

Een andere oorzaak van de hoge benzineprijzen, naast de economische, politieke en onvoorziene omstandigheden, is het te veel afnemen van olie. In Azië is de economie op volle toeren aan het draaien. Landen als China en Japan hebben opeens veel olie nodig, maar omdat de verwerkende industrie zeer beperkend is en de economie van Europa en de VS meelopen met Azie, gaan de prijzen flink omhoog, zo staat in een artikel van de NOS. (14)

Hoe gaan we in Nederland met de olieprijs om

De Nederlandse economie is draaiende met de EU, VS en Azie. Nederland doet volop mee aan export en import van veel producten. Ook olie is een belangrijk importproduct voor Nederland om de economie te blijven stimuleren. Bedrijven draaien goed mee, maar op een gegeven ogenblik zal dit afremmen. Deze bedrijven moeten opeens veel meer kosten maken door de hoge olieprijzen en hun winst zal dus afnemen. Hierbij valt te denken aan luchtvaart, zeevaart, wegtransport, industrie en landbouwwerken. De burger heeft het weer moeilijk, omdat het nu meer betaalt aan benzine en verwarming. De burger kan zo minder uitgeven en dit gaat weer ten koste van bijvoorbeel de horeca en andere sectoren. (15)

Toch zien we in Nederland niet dat mensen bijvoorbeeld veel minder gaan rijden door de hoge benzineprijzen. Volgens Verkeerstnet.nl is het effect van de hoge olieprijs heel beperkt op de mobiliteit. (16)

Hoe kan de burger inspelen op de prijs

De burger heeft niet direct effect op het bepalen van de benzineprijs. Sterker nog, de burger blijft de auto veel gebruiken en blijft geld uitgeven aan uitgaansgelegenheden en andere vermaakscentra. De bedrijven merken weer wel dat de winst minder is geworden, maar door de goedlopende economie is dat niet ernstig.

De burger heeft de politieke redenen voor een hoge olieprijs niet in eigen hand. Dat is iets wat de staat aangaat en de burger kan daar bijna niets op inbrengen. De economische redenen kunnen wel meer voor de hand liggend zijn. De consument blijft uitgeven en trekt zich niet veel aan van de hoge olieprijzen, waardoor de economie draaiende blijft.

De onvoorziene omstandigheden, zoals aanslagen, kunnen we buiten beschouwing houden, omdat dit al helemaal niet binnen het kader van de burger valt om het te vermijden. De burger heeft “gewoon pech” wanneer een zulke situatie voorkomt.

Wij als consumenten kunnen het beste op onze eigen uitgaven letten. Wij moeten er zelf voor zorgen dat wij niet hard geraakt worden door de hogere olieprijzen, gezien wij nauwelijks effect hebben op de olieprijs. Wanneer de olieprijs stijgt geven wij minder uit, maar wanneer het weer hersteld, gaan wij terug over op onze oude uitgavenstelsel.

Bronnen

(13): BOVAG: http://www.bovag.nl/smartsite.shtml?id=47013 (14): http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2005/9/15/150905factsheetolie.html#A (15): http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2005/9/15/150905factsheetolie.html#A (16): http://www.verkeersnet.nl/infrastructuur/15/hoge-olieprijs-heeft-beperkt-effect-op-de-mobiliteit/