Planten: Smeerwortel

Smeerwortel voor velen onkruid

Voor veel mensen is Smeerwortel onkruid. Bij deze mensen wordt de Smeerwortel dan ook verwijderd na spontane opkomst in de tuin. Alleen in de Permacultuur tuinen, laat men ook de Smeerwortel doorgroeien zoals bij het permacultuur concept hoort. De Smeerwortel is namelijk een heel nuttig en bruikbaar onkruid. Door dit nut behoort de Smeerwortel dan ook in de permacultuur tuin thuis ook al is de plant niet geschikt voor consumptie.

Wil je de Smeerwortel in het wild tegen komen, dan is de kans het grootste langs open bosranden van loofbomen, omdat die bermen vrij vochtig zijn. Een andere veel voorkomende plek is langs beken. Wanneer Smeerwortel in de tuin komt, dan zal dit ook op de wat vochtigere plaatsen zijn.
Smeerwortel Symphytum officinale. Op deze foto is het opvallende witte puntje goed te zien, dat achterblijft wanneer de bloemen eraf vallen

Kenmerken van de Smeerwortel

Smeerwortel met paarse bloemen. Smeerwortel bloeit van Mei tot Augustus.

De Smeerwortel is een plant die ongeveer 50 cm hoog kan worden. Smeerwortel heeft langwerpig blad. Het blad valt op doordat het wat behaard is. Met name de bloemen van de Smeerwortel zijn goed te herkennen (zie hiervoor de foto). Het zijn kleine kelkjes in paars, blauw of wit. Wanneer de kelkjes eraf vallen, dan blijft er een wit uitstekend puntje achter. Hieraan is de Smeerwortel heel duidelijk te herkennen. De Smeerwortel heeft een lang bloeiseizoen. Vanaf mei tot augustus komen er elke keer weer nieuwe bloemen in de Smeerwortel. Dit maakt het herkennen van de Smeerwortel heel eenvoudig.

Smeerwortel als genezend kruid

Al van oudsher wordt smeerwortel gebruikt als medicinaal kruid. Smeerwortel staat bekend omdat het kneuzingen zou helen. Wanneer er verzwikkingen zijn of zelfs breuken, dan kan de Smeerwortel het genezingsproces versnellen. Klachten die bij hernia en jicht horen kunnen ook sterk verlicht worden door het gebruik van Smeerwortel.

De latijnse naam van de Smeerwortel geeft de geneeskrachtige werking al aan. De latijnse naam van de Smeerwortel is Symphytum officinale. Waarbij het woord Officinale dan ook geneeskrachtige betekent.

In onze moderne tijd is er onderzoek geweest naar de werking van Smeerwortel. Men heeft in de Smeerwortel een stof ontdekt die Allantoine genoemd wordt. Deze stof zorgt voor een snellere aangroei van het weefsel om de wonden heen. De Smeerwortel heeft hierdoor een samentrekkend en helend effect op de wonden. Deze stof is het meest aanwezig in de bladeren en in de wortels van de Smeerwortel.

Voor de genezende werking kan er een aftreksel gemaakt worden van de bladeren of de wortels van de Smeerwortel. Dit aftreksel kan dan in een doek gedrenkt worden, waarna de natte doek op de gekneusde plaatsen gelegd kan worden.

Het inwendige gebruik van Smeerwortel wordt afgeraden. In oudere boeken kom je het soms nog wel tegen dat men de Smeerwortel wel inwendig gebruikt. De reden dat men de Smeerwortel tegenwoordig afraad is de sterke werking op de lever. Zeker wanneer je al een zwakke lever hebt, dan kan het inwendige gebruik van Smeerwortel de lever nog meer beschadigen. Ook wordt er algemeen aangenomen dat inwendig gebruik van Smeerwortel kankerverwekkend zou zijn.

Lees ook eens