Rory Gallagher Bluesrock in het kwadraat

Intro

Houthakkershemd, verseleten spijkerbroek, afgebladderde Fender gitaar. De Rory Gallagher fan, en dat worden er jaren na zijn betreurde dood nog steeds meer, kan zijn idool moeiteloos uittekenen. De razend populaire Ier was een bluesrocker in het kwadraat die met zijn driedimensionale gitaarsolo's menig podium verschroeid achterliet. Een biografie en eerbetoon aan deze legendarische meestergitarist.

Ukelele

Rory Gallagher wordt geboren op 2 maart 1948 in het Ierse gehucht Ballyshannon. Zes jaar later verhuist de familie Gallagher naar Cork, de op een na grootste stad van de republiek Ierland. Datzelfde jaar krijgt Rory van zijn vader een ukelele waarmee hij met opmerkelijke begeestering in de weer gaat. Pa Gallagher begint het langzaamaan te dagen dat zijn zoon een uitzonderlijk talent heeft en koopt hem voor zijn negende verjaardag een akoestische gitaar. Op zijn twaalfde wordt die ingeruild voor een elektrische Fender Stratocaster het merk dat hij, ook al bespeelt hij in de loop der jaren ook andere merken, altijd trouw zal blijven.

Taste

De muzikale wortels van Rory Gallagher zijn stevig verankerd in blues (zie ook:Wat is Blues Muziek) en rock, maar ook de folk uit zijn thuisland weet hij op waarde te schatten. Om in zijn onderhoud te voorzien geeft hij echter zijn eerste optredens in een showorkest dat populaire covers speelt. Dat doet hij bijna drie jaar lang, maar in 1965 vindt hij het hoog tijd worden om zijn eigen plan te trekken. Samen met bassist Charlie McCracken en drummer John Wilson richt hij een band op die zich laat inspireren door de blues. Het drietal geeft, al pendelend tussen Ierland en de destijds populaire muziekstad Hamburg, talloze concerten om zich uiteindelijk in Londen te vestigen. Ze noemen zich dan Taste en weten in het kielzog van populaire bluesrock trio's als Cream en Jimi Hendrix Experience (zie ook: Wie is Jimi Hendrix) een groot publiek aan zich te binden.

Debuutalbum

Taste blijkt van meet af aan een succesformulte te zijn. De combinatie van bluesrock met de flamboyante uitstraling van frontman Gallagher die inmiddels geëvolueerd is tot een explosief podiumbeest brengt hen naar gerenommeerde festivals als het Amerikaanse New Port Jazz Festival en het Isle Of Wight Festival waar ze optreden voor meer dan een half miljoen mensen. Ook hun platen First Taste, Taste en On The Board zijn een groot succes, al beginnen Gallagher's kompanen zich steeds meer te ergeren aan het feit dat hij altijd in de schijnwerpers staat en hun rol onderbelicht blijft. Begin 1971 leidt dit ongenoegen tot de onvermijdelijke breuk. Er verschijnen postuum nog twee live albums van het drietal, maar Rory Gallagher begint de smaak nu pas echt te pakken te krijgen. In 1971 rekruteert hij drummer Wilgar Campbell en bassist Gerry McAvoy met wie hij zijn titelloos solo debuutalbum opneemt.

Mandoline

Het blijkt de opmaat te zijn voor zijn grootste succesperiode. De eerste helft van de jaren zeventig van de vorige eeuw is Rory Gallagher op de toppen van zijn kunnen. De monumentale live registratie Live In Europe vormt hiervan het verpletterend bewijs. Het opwindende Going To My Hometown waarop hij mandoline speelt, groeit uit tot een onverbiddelijke publieksfavoriet. Ondertussen is Campbell vervangen door Rod de Ath en wordt toetsenist Lou Martin aan de formatie toegevoegd. Later in zijn loopbaan zal Gallagher nog met veel andere begeleiders samenwerken. Een tweede mijlpaal in zijn discografie is het live dubbelalbum Irish Tour '74. Het bevat veel van zijn inmiddels klassieke nummers als Cradle Rock, Tadoo'd Lady, Million Miles Away en Walk On Hot Coals. Tot groot genoegen van de fans verschijnt Irish Tour '74 in april 2011 ook officieel op dvd.

Podium

Hoewel Rory Gallgher tijdens zijn carriere nooit echt slechte platen heeft gemaakt blijft het op het platenfront behelpen. En dat terwijl hij toch wel weet hoe je een goede song moet schrijven. Debet hieraan is het feit dat hij niet graag in een platenstudio vertoeft en zich nooit de tijd neemt om een plaat, later cd, op te nemen. Met onder meer Against The Grain, Calling Card, Top Priority en Fresh Evidence levert hij nog een aantal behoorlijk patente studio albums af, maar Rory Gallagher is toch het liefst on the road. Pas op een podium is de Ierse gitaarbeul in zijn element. Bijna constant is hij op tournee. Wellicht dat hij daarom ook nooit een vaste relatie is aangegaan. "Rory Gallagher is getrouwd met zijn gitaar.", luidt steevast de verklaring. Een even cliche-matige als juiste constatering. Gallagher leeft voor zijn publiek. Om zijn eenzaamheid tussen de optredens door te verlichten zoekt hij zijn heil steeds meer in de alcohol. Een nare gewoonte die op een gegeven moment totaal uit de hand zal lopen.

Levertransplantatie

De toer die Gallagher in februari 1995 in Europa en vooral Nederland maakt verloopt desastreus. Zijn optreden in de Hanenhof in Geleen kan er nog nipt mee door, maar een dag later in het Amsterdamse Paradiso wordt hij door de security bij de artiesteningang aanvankelijk niet binnengelaten. Men heeft niet in de gaten dat die straalbezopen man die nauwelijks op z'n benen kan staan de ster van de avond is. Het concert in de hoofdstedelijke poptempel die avond is een ramp. Halverwege heeft een groot deel van de toeschouwers de zaal verlaten. Diezelfde week in het Rotterdamse Nighttown redt hij het maar net. De dag erna wordt een tweede optreden in diezelfde zaal afgelast omdat hij dringend moet worden opgenomen in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Uiteindelijk wordt zijn te overdadig gecultiveerde alcoholverslaving hem fataal. Datzelfde jaar overlijdt Rory Gallagher aan de complicaties van een wat in eerste instantie geslaagde levertransplantatie leek.

Postuum

Na zijn dood is er nog behoorlijk wat cd werk van Rory Gallagher uitgekomen. Soms opmerkelijk goed, maar vaak variërend van aardig tot volkomen overbodig. Wel verschenen er nog een aantal prachtige dvd's met concerten van hem. Wat cd's betreft vormt Wheels Within Weels een verhaal apart. Gallagher's grootste wens was om ooit nog een volledig akoestisch album op te nemen. Om welke bizarre reden ook is dat er nooit van gekomen. Zijn broer en vroegere manager Donal vervult die wens postuum door met intensief speurwerk een veertiental obscure juweeltjes op te duikelen waarop Rory met de meest uiteenlopende artiesten samenspeelt in evenzoveel stijlen. Om de man die de blanke bluesrock zowat uitvond traditionele Ierse folk, flamenco, fusion, dixieland en zelfs klassiek te horen spelen is een ronduit overrompelende ervaring. Dat maakt deze release tot een hoogst relevante, wat heet, essentiële aanvulling op zijn oeuvre en laat ons alleen maar gissen met welke grootse verrichtingen deze fenomenale gitarist ons ooit nog verrast zou hebben.

Discografie

Het betreft hier de officiële releases. Verzamel cd's zijn buiten beschouwing gelaten.

• Rory Gallagher (1971)
• Duece (1971)
• Live In Europe (1972)
• Blueprint (1973)
• Tattoo (1974)
• Irish Tour '74 (1974)
• In The Beginning (An Early Taste Of Rory Gallagher) (1974)
• Against The Grain ((1975)
• Calling Card (1977)
• Photo-Finish (1979)
• Stage Struck (1980)
• Top Priority (1981)
• Jinx (1982)
• Defender (1987)
• Fresh Evidence (1987)

Dvd

Rory Gallagher Shadowplay.jpg

Selectief

• Live At Montreux (2006) (Vanaf 1975 speelde Rory Gallagher vijf keer op het befaamde jazz festival in Montreux, Zwitserland. Op deze dvd een selectie van die optredens.)
• Shadowplay (2007) (Rockpalast is een beroemd Duits live festival dat vanaf 1976 telkens simultaan op tv wordt uitgezonden. Gallagher was er de eerste editie al bij en er zouden nog vele keren volgen. Deze dvd box bevat alle optredens die hij ooit Voor Rockpalast gaf inclusief een interview, jamsessies en een volledig akoestisch concert. Ruim tien uur muziek!)
• Irish Tour '74 (2011)