Slaapapneu

Inleiding

Er zijn twee vormen van slaapapneu. De meest voorkomende is OSAS (Obstructief Slaap Apneu Syndroom). Men heeft OSAS als er tijdens de slaap per uur meer dan vijftien keer een ademstilstand optreedt. Bij OSAS is er sprake van een vernauwing in het strottenhoofd. De andere is CSAS (Centraal Slaap Apneu Syndroom). Bij CSAS wordt de ademstilstand veroorzaakt door een storing in het ademhalingscentrum in de hersenen.

Soorten slaap

We kennen twee soorten slaap.

De non-remslaap ook wel rustige slaap genoemd.
De remslaap ook wel actieve slaap genoemd.

Deze twee wisselen elkaar gedurende de nacht verschillende keren af. Algemeen wordt aangenomen dat de remslaap van deze twee de biologisch noodzakelijke slaap is.

Hoe herken je slaapapneu

De meeste mensen die last hebben van slaapapneu snurken. Gelukkig heeft niet iedere snurker slaapapneu. Ook is het normaal om elke nacht een aantal keren een ademstilstand te hebben. Door de ademstilstand krijg je een tekort aan zuurstof. Hierdoor schrik je wakker maar je bent je hiervan niet bewust. Iemand met slaapapneu heeft zo vaak een ademstilstand, dat de remslaap niet bereikt wordt. Deze persoon rust daardoor niet uit. Toch hebben mensen vaak vijf tot tien jaar slaapapneu voordat de diagnose wordt gesteld. Dit komt vooral doordat de symptomen erg verschillend kunnen zijn en vaak aan andere oorzaken worden toegeschreven. Enkele symptomen waarvan je last kunt hebben bij slaapapneu zijn:

Snurken; hiermee ga je niet snel naar een arts. Als je alleen slaapt weet je niet dat je snurkt.
Makkelijk voor de TV in slaap vallen; geen reden om naar de dokter te gaan
Spanningen in je relatie door prikkelbare stemming; ook niet zo vreemd.
Gebrek aan energie; hebben we allemaal weleens.
Gebrek aan concentratie op je werk; niet zo vreemd tijdens een reorganisatie.

Door de voorgaande verschijnselen is een slechte nachtrust goed te verklaren. We hebben niet door dat het omgekeerde het geval is, namelijk we hebben die verschijnselen door de slechte nachtrust.

Door een slaap registratie kan worden vastgesteld dat iemand slaapapneu heeft. Ben je dus altijd moe, vraag aan je huisarts of het slaapapneu zou kunnen zijn. De huisarts kan je doorverwijzen naar een slaapkliniek, longarts, neuroloog of KNO arts.

Hoe ernstig is slaapapneu

Niet behandelde slaapapneu is best ernstig. Door het zuurstoftekort, dat tijdens je slaap kan optreden, kunnen veel aandoeningen ontstaan, zoals:

Concentratieverlies
Stemmingswisseling
Hoofdpijn
Vergeetachtigheid
Hartkloppingen
Hartritmestoornis
Hoge bloeddruk
Depressiviteit
Burn-out
Nachtzweten
Libidoverlies

Eigenlijk zou er door een arts bij de volgende aandoeningen altijd moeten worden gekeken of er een samenhang is met slaapapneu.

Hart- en vaatziekten
Hoge bloeddruk
Hersenbloeding
Obesitas
Diabetes type twee

Hoe wordt slaapapneu behandeld

Nadat er is vastgesteld dat men slaapapneu heeft, krijgt men meestal de beschikking over een zogenaamd CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) apparaat. Dit blaast via een slang en een masker constant lucht door je neus, waardoor je tong de luchtpijp niet kan afsluiten. Koude, droge lucht in je neus is niet prettig. Een onderdeel van de meeste CPAP apparaten is dan ook een luchtbevochtiger. Je hebt verschillende soorten CPAP apparaten.

CPAP apparaat; ingesteld op een vaste druk, bijvoorbeeld tussen acht en elf atmosfeer.
BPAP; deze bilevel apparaten blazen niet alleen lucht naar binnen, maar helpen ook met het terugzuigen van de lucht. Overdruk en onderdruk wisselen elkaar af in de keelholte.
APAP; eigenlijk een automatische CPAP, werkt als de CPAP, maar afhankelijk van de obstructie in de keelholte blaast het apparaat met meer of minder hoge druk.

Een goed alternatief voor de CPAP is de zogenaamde MRA beugel. Deze is echter niet voor elke apneu patiënt geschikt. De MRA beugel kan worden geplaatst door een gespecialiseerde tandarts.

Gevolgen van slaapapneu voor de maatschappij

Uit een onderzoek van Young uit 1993 blijkt dat vier procent van de volwassen mannen en twee procent van de volwassen vrouwen op de wereld OSAS hebben. Dat zou betekenen dat er in Nederland 315.000 OSAS patiënten wonen. Volgens tellingen in 2009 worden er in ons land 55.000 mensen behandeld voor OSAS. Dit betekent dat er 260.000 patiënten zonder diagnose en dus zonder de juiste behandeling rondlopen. OSAS patiënten met onbegrepen klachten worden voor bijkomende ziekten behandeld. Ook kunnen ziektes ontstaan welke eigenlijk voorkomen kunnen worden bij tijdige behandeling van de slaapapneu.

Conclusie

De gevolgen van onbehandelde OSAS zijn ernstig voor de patiënt en voor de maatschappij. Tijdige opsporing en behandeling zijn van groot belang.