Tornados en zandstormen

Inleiding

Tornados en zandstormen zijn beide natuurrampen, waarbij tornados vooral in de Verenigde Staten voorkomen en zandstormen vooral in woestijngebieden voorkomen.

Tornado

Tornados zijn klassieke Amerikaanse verschijnselen. Ongeveer 80% van alle tornados vindt plaats in de Verenigde Staten, meestal in de grote prairiegebieden. De prairiegebieden liggen voor het grootste gedeelte in het midden van de Verenigde Staten, ongeveer 500 km breed, van Zuid naar Noord. Een typische tornado bestaat uit een snel draaiende wervelwind die een soort trechter vormt. Een tornado is relatief veilig tenzij de tornado de grond raakt. Als dat gebeurt, is dat één van de meest intense en vernietigende verschijnsel die in de natuur kan plaatsvinden. Winden van 400 tot 500 km/h of hoger en verschil in druk kan er voor zorgen dat de tornado objecten kan optillen die soms wel honderden duizenden kilo's wegen. Een tornado kan dus een complete woning van de grond tillen en ergens anders laten 'vallen'. Een tornado boven water kan milioenen liters water meezuigen waarbij hij soms een heel meer leegzuigt. Vaak zitten er van allerlei organismen in het water die dus elders weer neerkomen en alleen maar kunnen hopen op overleven. Ondanks de verwoestende krachten van een tornado kan dit verschijnsel vooral alleen lokaal veel schade opleveren. Het raken van de grond duurt meestal maar een half uur tot een uur maximaal, en de diameter van een tornado is vaak tussen de 1 en 10 à 20 kilometer breed. Tornados worden vaak als een probleem gezien, maar het heeft ook voordelen:

Het verplaatst grote delen klei en zoutdeeltjes van de ene plaats naar de andere. Ook zorgt een tornado voor meer biodiversiteit door species over meerdere kilometers te verplaatsen. Zaden, micro-organismen, insecten, en zelfs dieren zoals vissen, kikkers, padden en schildpadden kunnen honderden kilometers verplaats worden zonder enige verwondingen. Wanneer de tornado uitsterft 'regent' het even vissen.

Zandstorm

In 1901 zorgde een zandstorm ervoor 150 miljard kilogram aan stof te verplaatsen van de Sahara richting West-Europa. In 1928 zorgde een zandstorm voor een verplaatsing van 15 miljard kilogram aan stof vanaf de Ukraine naar Roemenië en Polen. In 2005 vond er een zandstorm plaats in de Minqin Oasis woestijn in China. 


Door de mens is er meer kans gekomen op een zandstorm door de overbegrazing van gebieden. Er wordt geschat dat jaarlijks 11,8 miljard kg zand wordt verplaatst, al dan niet door zandstormen. Het verplaatsen van zoveel zand heeft ook een functie: het verplaatst tegelijk ook verse nutrimenten van de ene plek naar de andere. Ijzer en veel andere mineralen worden uit de woestijn geblazen en komen in de oceanen terecht. Dit zorgt weer voor meer verschillende soorten leven in de oceaan. Ook tropische regenwouden in Zuid-Amerika kregen allemaal zand van de Sahara waardoor er weer veel nieuw verschillend leven ontstond. Niet alleen an-organische stoffen kunnen verplaatst worden; ook stuifmeel en mi


Op Mars zijn zandstormen gespot die meer dan 8 kilometer hoog komen! Deze zandstormen worden Martiaanse stofduivels genoemd. Ook door de slechte landbouwmethoden en uitdroging kunnen zandstormen makkelijk ontstaan. Jaren geleden werd de stad Londen geteisterd door overbodig stof waardoor tientallen mensen stierven en de stad dagenlang onder een grote stofwolk bedolven was.crobes kunnen worden verplaatst.

Conclusie

Een tornado is dus een grote wervelwind die objecten kan meezuigen en ergens anders weer laat vallen. Een zandstorm verplaatst eigenlijk alleen zand (en dan vooral uit de woestijn). De verplaatsing van zand is nadelig voor de woestijnd (omdat de omvang toeneemt), maar de verplaatsing van objecten en bijvoorbeeld water bij een tornado kan ook voordelen hebben; bijvoorbeeld het lokaal verhogen van biodiversiteit.