Van angst is nog nooit iemand beter geworden

Behalve de creëerders van onze angst

Gekleurde enge maskersWe denken vaak dat angst een goede raadgever is. Maar wat angst vooral veroorzaakt is vluchten of vermijden. Waarbij het vaak zo is dat de angst van anderen leidt tot adviezen die ons doen vluchten of vermijden. Terwijl angst vooral een waarschuwing zou moeten zijn om goed op te letten en snel te reageren in plaats van te vluchten.

Onze angsten

Voor veel mensen is angst de motivator. Een logisch gevolg van het feit dat onze ouders en onze omgeving ons heeft volgestopt met angsten voor van alles en nog wat.

  • We zijn bang voor acht potige dieren met een exoskelet, spinnen.
  • ... vreemde mensen, vooral mannen.
  • ... bazen.
  • ... de politie.
  • ... leerkrachten.
  • ... mensen met andere culturen.
  • ... de toekomst.
  • ... zwervers.
  • ... de gevolgen van onze beslissingen.
  • ... de dood.
  • ... het leven.
  • We zijn bang om als laatste gekozen te worden in de gymles.
  • ... zonder vrienden te komen.
  • ... op straat te moeten leven.
  • ... werkloos te worden.
  • ... in armoede te moeten leven.
  • ... uit de toon te vallen bij onze vrienden.
  • ... op te vallen door een tien te halen voor ons proefwerk.
  • ... te vliegen.
  • ... op vakantie te gaan.
  • We zijn bang dat onze kinderen het in dit leven slechter zullen doen dan wijzelf.
  • ... inbrekers ons huis leeg zullen stellen.
  • ... ons huis zal afbranden.
  • ... we een ongeluk krijgen in het verkeer.
  • ... we geen succes zullen hebben in ons werk.
  • ... niemand ons zal waarderen.
  • ... we afgewezen zullen worden door dat meisje of die jongen die we leuk vinden.
  • ... onze kinderen eerder dood gaan dan ons.
  • We zijn bang de verkeerde baan te kiezen.
  • ... verkeerde vriend of vriendin te kiezen.
  • We zijn bang iets te kopen wat twee weken later in de uitverkoop komt.
  • We zijn bang te sterven zonder vrienden en familie.

Zo kun je een lange lijst met angsten opschrijven die mensen hebben.

Maar wat doen we met al deze angsten. Eigenlijk niets behalve op de vlucht slaan in de vorm van vermijden en ontkennen en onszelf voor de gek houden.

Angst als motivatie

We kennen dus allerlei zaken waar we bang voor zijn en laten vervolgens die angst ons gedrag leiden. We zijn bang voor de baas, dus vertellen we hem niet dat er iets niet klopt in zijn plan. We zijn bang dat ons huis afbrand, dus vermijden we allerlei brandbare zaken als kaarsen, open haarden, sigaretten. We zijn bang om zonder vrienden te komen zitten, dus betalen we een rondje voor iedereen. We zijn bang om afgewezen te worden door die leuke jongen, dus spreken we hem niet aan en vermijden plaatsen waar hij ook komt. We zijn bang om op te vallen door tienen te halen, dus studeren we minder hard en maken opzettelijk fouten in onze proefwerken. We zijn bang om te vliegen dus gaan we niet op vakantie of als we toch op vakantie willen alleen in eigen land.

Maar wat eigenlijk nog vreemder is aan onze angst als motivator is dat we anderen gaan adviseren vanuit onze angsten allerlei zaken te vermijden. Wij zijn bang om zonder geld te komen, dus adviseren we onze partner, vriend of echtgenoot om niets tegen de baas te zeggen. Wij zijn bang dat we kanker krijgen van roken, dus adviseren we anderen om niet te roken. Wij zijn bang voor poezen, dus vertellen we anderen dat poezen slecht zijn en dat ze beter een hond kunnen nemen. Wij zijn bang voor onze buren, dus vertellen we onze vrienden dat ze vriendelijk moeten doen tegen hun buren of hun buren zelfs moeten mijden.

Nooit zijn onze angsten een reden om een manier te zoeken om beter met onze angsten om te gaan.

Motiverende angst

Misschien is dit ook wel het moeilijkste wat er is aan angst. Want als we eerlijk naar angst kijken, dan is het vaak alleen maar irrationeel. Er is niet over nagedacht wat onze angst ons vertelt. Nu is dat in een gevaarlijke situatie redelijk logisch, maar alleen als die situatie past bij onze vermogens. Dus hard wegrennen omdat je bang bent, terwijl je op straat loopt is een handige beslissing. Hard wegrennen terwijl je in een roeiboot zit op een meer en je een storm aan ziet komen is minder slim. Maar dat is vaak wel het niveau waarop onze angst werkt. Zonder nadenken overgaan tot het meest onlogische dat op dat moment bedacht kan worden, zo snel mogelijk weg uit de situatie waarin je zit. Waarbij die beslissing vaak niet gebaseerd is op de werkelijkheid, maar op wat verwacht wordt dat gaat gebeuren.

Kalmte en nadenken

Terwijl onze angst ons eigenlijk zou moeten aanzetten tot kalmte en nadenken over de situatie, in plaats van onrust en fantaseren over alle mogelijke uitkomsten. Als je namelijk kalm blijft en nadenkt dan kun je misschien een snellere ontsnappingsroute vinden, dan simpel weg zo snel mogelijk vluchten. Dus in plaats van niets zeggen tegen je baas, omdat je bang bent ontslagen te worden als je opmerkt dat er iets niet goed is aan zijn plan, je baas vragen of hij wil horen of je tekortkomingen ziet in zijn plan. Dus niet die leuke jongen vermijden, omdat je bang bent afgewezen te worden als je hem aanspreekt, maar je vriendin vragen hem iets te vragen of bij een vriend van hem polsen wat hij van je vindt. Dus niet stoppen met hard studeren, omdat je bang bent op te vallen, maar jezelf afvragen waarom je niet wilt opvallen met hoge cijfers. Of je ouders vragen Antieke rode brandweerwagente zoeken naar een school waar alle leerlingen het leuk vinden om hoge cijfers te halen. Of zelf een school zoeken waar alle leerlingen het belangrijk vinden hoge cijfers te halen.

Veranderingen en oplossingen

Angst zou dus niet tot ontrust, fantaseren en vermijden moeten leiden, maar tot verandering. Zo heeft onze angst voor het onbekende ervoor gezorgd dat er nu “niets” meer onbekend is, want we zijn het onbekende gaan onderzoeken. Onze angst voor hoogtes heeft geleid tot balustrades, vangnetten en veiligheidsgordels. Onze angst voor bazen heeft geleid tot vakbonden. Onze angst voor misdrijven heeft geleid tot politie, wetgeving en de rechterlijke macht. Onze angst voor dood en ziektes heeft geleid tot onderzoek en geneesmiddelen en geneeskunst. Onze angst voor vuur heeft geleid tot brandweer, brandbeveiliging, brandvertragende middelen en persoonlijk te gebruiken brandblusmiddelen. Angst kan dus leiden tot veranderingen die we als positief ervaren, ook al vinden we angst een negatief gevoel. Maar dat werkt alleen als we onze angst de baas willen zijn. Als we niet onze angst ons laten vertellen wat we moeten doen, maar onze angst beheersen als een instrument en het gebruiken om er beter van te worden. Bijvoorbeeld door voorzichtig te zijn en goed op te letten en na te denken bij wat we doen.

Angst niet als hulpmiddel om ons vege lijf te redden, maar angst als instrument om ons leven beter te maken en vrij van angst. Want zolang je geen oplossing hebt voor dat wat je angst veroorzaakt is de enige mogelijkheid om niet bang te zijn voor de oorzaak van je angst, de oorzaak vermijden. Maar wat doe je dan als je nooit weet wanneer je die oorzaak zult tegenkomen of als de oorzaak altijd en overal aanwezig is. Dan zou je dus altijd in angst moeten leven.

Conclusie

Wegrennend persoonDe mens kent zoveel oorzaken voor angst en daardoor zoveel soorten angst, dat het bijna onvoorstelbaar is dat je als mens nog kunt leven zonder angst. Nu is angst op zich geen slecht gevoel, maar wel als het je leven gaat beheersen en je daardoor er alles aan doet om de oorzaak van je angst te vermijden en te ontlopen. Het gaat er dus om je angst te gebruiken om een oplossing te vinden voor de oorzaak van je angst. Als dat lukt dan krijg je allerlei oplossingen die het mogelijk maken om zonder angst te leven. Zoals stenen huizen bouwen in plaats van houten, zodat je niet meer bang hoeft te zijn dat je huis tot de grond afbrand. Of dat jouw huis afbrandt omdat het huis van de buurman afbrandt.

Je angst moet in zekere zin een instrument zijn, zodat je met voorzichtigheid en een onderzoekende houding de situatie die je angst inboezemt tegemoet treedt. In plaats van een gevoel dat je aanzet tot vluchten en vermijden.

Afbeeldingen