Waarom mag een baby geen honing

Inleiding

Honing is een natuurlijk product dat besmet kan zijn met sporen van de bacterie Clostridium botulinum. Normaal gesproken kan deze bacterie geen kwaad, maar bij heel jonge kinderen kunnen de sporen van deze bacterie uitgroeien tot volwaardige Clostridium botulinum bacteriën. De stoffen die deze bacterie vervolgens aanmaakt in de darmen, zijn uiterst giftig en kunnen bij heel jonge kinderen leiden tot ernstige ziekteverschijnselen en infantiel botulisme veroorzaken.

Infantiel botulisme

Door de nog niet volledig ontwikkelde darmflora van baby’s, kunnen de Clostridium botulinum-bacteriën in de darmen terecht komen. Deze maken schadelijke stoffen aan die inwerken op het zenuwstelsel. Klachten bij infantiel botulisme zijn o.a. verminderde eetlust, aanhoudend huilen, sloomheid en verstopping (obstipatie). Dit kan al snel leiden tot spierzwakte en verlammingen. Een snelle behandeling in het ziekenhuis is essentieel. Het kind kan dan binnen enkele weken herstellen. Zónder tijdige behandeling kunnen ademhalingsstoornissen of slikproblemen ontstaan waarvoor beademing noodzakelijk wordt en de kans op infecties toeneemt. Door deze ernstige complicaties kunnen baby’s zelfs overlijden.

In 1976 werd infantiel botulisme voor het eerst als apart klinisch beeld gemeld in Amerika. Later volgden vele andere landen zoals Japan (1988), Italië (1993) , Denemarken (1997), Noorwegen (1998) en Duitsland (1999). 95% van de ziektegevallen treedt voor de zesde levensmaand op. De oudst beschreven patiënt was 351 dagen oud. Het totale percentage patiënten met infantiel botulisme veroorzaakt door het eten van honing varieert in verschillende onderzoeken van 16 tot 30%.

Omdat infantiel botulisme een in Nederland niet herkend en bekend ziektebeeld was, is het mogelijk dat er in het verleden kinderen ziek zijn geworden door besmetting met Clostridium botulinum zonder dat een juiste diagnose is gesteld.

Wat te doen als een baby honing heeft gegeten?

Als een baby honing heeft gekregen, is het van belang om goed op de symptomen van infantiel botulisme te letten. De kans dat de baby ziek wordt, is wel zeer klein. De ziekte heeft een aantal dagen nodig voordat het kritisch wordt, maar in die dagen zijn er al wel verschijnselen zoals verstopping die dagenlang aanhoudt, sufheid, niet kunnen zuigen en daardoor slecht drinken. Raadpleeg in dat geval een arts.

Voor volwassenen en kinderen ouder dan 1 jaar heeft het eten van honing geen nadelige gevolgen omdat zij een beter ontwikkelde weerstand en darmflora hebben.

Geen honing op het menu

Tot op heden is honing het enige voedingsproduct waarbij vaststaat dat baby's risico lopen. De verontreiniging van honing is helaas niet te voorkomen. De sporen van de bacterie komen in de honing terecht doordat bijen ze oppikken van de grond en aan hun pootjes meevoeren. Verhitting tot boven de 120 0C doodt wel de sporen van de bacterie, maar gaat weer ten koste van de kwaliteit van de honing.

Uit onderzoek is gebleken dat een aanzienlijk deel van honing de bacterie Clostridium botulinum kan bevatten. Omdat honing niet tot de voedingsbehoefte van baby’s behoort kan het zonder problemen van het 'babymenu' worden geschrapt. Ook is het wenselijk om het risico van honing bij kinderen onder de leeftijd van 1 jaar aan een breed publiek kenbaar te maken, bijvoorbeeld via de consultatiebureaus.