Wat is biotechnologie

Inleiding

Afb.1. Dolly, het gekloonde schaap!
Vaak hoor je van de nieuwste snufjes op technologiegebied. Biotechnologie hoort daar ook bij!

Wat is biotechnologie nu precies en welke vormen van biotechnologie zijn er?

Wat is biotechnologie

Biotechnologie is het maken van producten voor de mens met behulp van organismen. Bijvoorbeeld het maken van wijn, bier en brood met behulp van gisten, of het maken van yoghurt en zuurkool met behulp van bacterien.

Natuurlijk zijn dit de meest simpele vormen van biotechnologie. Andere technieken zijn klonen (afb.1), celhybridisatie en recombinant DNA technieken.

Recombinant DNA technieken

Er zijn twee vormen van recombinant DNA technieken. Het maken van een transgeen en het maken van een knock-out. Welke hieronder staan uitgelegd.

Het maken van een transgeen

Bij het maken van een transgeen, voegen we een gen toe aan een organisme. Vaak gebruiken we een gen dat van commercieel nut is. Een voorbeeld hiervan is het toevoegen van een insuline-gen aan bacteriën. Dit is handig voor mensen met diabetes.

Afb.2. Lichtgevende visjes!
Andere voorbeelden van transgenen zijn:
  • De langhoudbare tomaat. Handig voor vervoer naar de supermarkt.
  • De resistente mais. Dit levert mooie onaangetaste maiskolven op.
  • De zalm met meer vlees. Dit levert meer vlees per zalm, dus meer inkomsten voor de kweker.
  • Lichtgevende varkens of visjes (afb.2), de varkens worden gebruikt voor medische doeleinden, de visjes voornamelijk voor de consument.


Het maken van een knock-out

Bij een knock out schakel je juist een bepaald gen uit. Dat doe je om te zien wat de werking van het gen is.

Zo kun je een reumamuis maken, deze krijgt altijd reuma. Of je maakt een muis die altijd kanker krijgt, dit is handig om anti-tumor medicijnen op te testen.

Genetische modificatie

Mensen die voorstander zijn van het veranderen van het DNA of genen van organismen noemen dit vaak genetische modificatie. Je ziet het dan als een positief iets wat de samenleving kan helpen.

Genetische manipulatie

Ben je echter tegen deze vormen van biotechnologie, dan noem je het vaak genetische manipulatie. Je ziet het veranderen van genen dan als tegennatuurlijk, dat je voor God speelt.

Andere technieken

Naast deze bovengenoemde technieken heb je ook nog klonen en celfusietechnieken. Deze zal ik hieronder kort uitleggen.

Klonen

Bij klonen maak je een genetisch identiek organisme. Dit kan op verschillende manieren.

Je kunt bijvoorbeeld embryo's splitsen. Als je een embryo hebt gekweekt wat voldoet aan al je wensen, bijvoorbeeld het jong van een extreem goed producerende melkkoe, dan wil je graag meer van dit soort melkkoeien als boer.

Je kunt dan het klompje cellen splitsen en in meerdere draagmoeders terugplaatsen, waardoor je meerdere gewenste koeien krijgt.

Afb.3. Zo werkt klonen!
De andere manier van klonen, is dat je het DNA van het gewenste organisme volledig gebruikt en in een lege eicel, ofwel een eicel zonder kern plaatst. Vervolgens moet je zorgen dat de cel gaat delen en wanneer dit een klompje is geworden, kun je het terugplaatsen in een draagmoeder (afb.3).

Het klonen is veel moeilijker in het echt, dan hier beschreven staat. In werkelijkheid kan er bij elke stap iets verkeerd gaan. Zo moet je wel een eicel kiezen van een dier dat erg lijkt op het te klonen dier. Vervolgens moet je zorgen dat de kern goed in de lege eicel past en dat de cel gaat delen. Daarna kan het terugplaatsen van het klompje cellen in de draagmoeder nog mislukken.

Klonen kan handig zijn bij voorkomen van het uitsterven van bepaalde diersoorten of het behouden van een fokhond of stier die prijzen heeft gewonnen met zijn genetische eigenschappen.

Celfusie

Bij celfusie fuseer je twee typen cellen met elkaar. De gewenste eigenschappen van beide organismen komen dan tot uiting in de cel en uiteindelijk in het individu.

Een voorbeeld hiervan is de aardmaat, een kruising tussen een aardappel en een tomaat.

Verder lezen

Wil je meer weten over diabetes? Lees dan verder in; Kaneel kan diabetes verminderen .

Wil je meer lezen over cellen? Lees dan; Cellen en hun organellen .

Wil je weten hoe cellen delen? Lees dan verder in; Wat is mitose of Wat is meiose .