Wat is de ETA

Wat is de ETA?

De Euskadi Ta Askatasuna, oftwel de ETA, is een Baskische afscheidingsbeweging en terreurorganisatie die strijdt voor de onafhankelijkheid van het Baskenland. De ETA wil het Noord-Spaanse en Zuid-Franse Baskenland scheiden van de rest van Spanje en Frankrijk en het tot een onafhankelijke, socialistische staat maken. Ook het afgelopen jaar heeft de ETA verschillende terroristische aanslagen gepleegd en werd de organisatie regelmatig in verband gebracht met bomaanslagen, kidnappingen en afpersingen. Wat is eigenlijk de geschiedenis van deze terreurbeweging en wat zijn hun doelen?

Het begin van de ETA

De Basken zijn waarschijnlijk het oudste volk van Europa en spreken de oudste taal van Europa. Een groot deel van de geschiedenis in het Baskenland een onafhankelijke staat geweest, maar sinds de 15e eeuw hoort het Baskenland voor een deel bij Noord-Spanje en voor een deel bij Zuid-Frankrijk. Tijdens de dictatuur van de spaanse dictator Franco (1939-1975), werd Spanje gekenmerkt door eenheidsdenken.

Op 31 juli 1959 werd de ETA opgericht. De organisatie begon als een vreemdzame beweging die de vernietiging van de Baskische taal en cultuur tegenging en inging tegen het eenheidsdenken van het fascistische regime van Franco. De ETA bestond uit 2 delen, de zogenaamde milis en de paramilis. De milis hechtten meer waarde aan het voeren van een gewapende strijd, uitgevoerd door militairen. De paramilis wilden hun doelen bereiken door middel van het mobiliseren van het volk, waarbij ze werden geïnspireerd door marxistisch-leninistische ideeën. Vanwege de verschillen in visies tussen deze 2 delen, zijn er in de geschiedenis vaak conflicten geweest binnen de ETA. Vanaf het einde van de jaren 60 hebben de milis echter de opperhand gehad, wat voor de ETA het begin was van het gebruik van systematisch geweld. In de jaren 80 werd door de Spaanse regering de GAL (Grupos Antiterroristas de Liberación) opgericht, eenheden die leden van de ETA ontvoerden, martelden en vermoorden. In 1978 werd de Atasuna opgericht, de politieke arm van de ETA. Deze links georiënteerde partij is sinds 2003 verboden in Spanje, wegens de directe banden met de terreurbeweging. In 2007 is de partij echter onder een andere naam en met andere statuten verder gegaan.

De ETA tegenwoordig

Tegenwoordig worden er nog steeds regelmatig aanslagen in Spanje en Frankrijk gepleegd door de ETA. De doelstellingen die de beweging probeert te bereiken, bestaan tegenwoordig uit het verkrijgen van het zelfbeschikkingsrecht en het vrijkrijgen van gearresteerde leden van de ETA. In 2006 kondigde de ETA een wapenstilstand aan, die gevolgd werd door onderhandelingen over het zelfbeschikkingsrecht met de spaanse president Zapatero. De onderhandelingen hebben echter tot weinig oplossingen geleid en nog voor 2007 was de wapenstilstand al weer verbroken. De terreurorganisatie wordt vooral gefinancieerd door afpersing en drugshandel. Vandaag de dag heeft de ETA zo’n 17% tot 20% van de Baskische bevolking achter zich staan. De leider van de ETA is momenteel niet bekend, met het oog op de veiligheid en uit angst voor arrestatie. Vele leden van de ETA zit ook ondergedoken voor dezelfde redenen, meestal buiten Spanje. De organisatie opereert dan ook meestal vanuit Andorra. De ETA doet nog altijd veel aan de werving van jongeren in het Baskenland en heeft inmiddels ook een jeugdbeweging, de Segi genaamd.

Recente aanslagen

  • Op 30 december 2006 vindt er een explosie plaats op de luchthaven van Madrid. Er vallen 2 doden en 26 gewonden. Op 21 mei 2010 werden de 3 hoofdverdachten van de explosie veroordeeld tot 1040 jaar gevangenisstraf. Zij zullen echter maar 40 jaar per persoon uitzitten, want dat is de maximumstraf in Spanje.
  • Op 7 maart 2008 wordt aan de vooravond van de parlementaire verkiezingen Isaias Carrasco, een voormalig gemeenteraadslid, vermoord.
  • Op 20 juli 2008 pleegt de ETA 3 bomaanslagen in Spaanse badplaatsen, waarbij niemand gewond raakt.
  • Op 29 juli 2009 wordt er een aanslag gepleegd op een politiekazerne in Burgos, waarbij 65 gewonden vallen.
  • Op 9 augustus 2009 wordt er een bomaanslag gepleegd in een restaurant op het eiland Mallorca.
  • Op 10 maart 2010 wordt er een Franse politieman vermoord.

In augustus 2009 worden er in Zuid-Frankrijk 3 kopstukken van de ETA gearresteerd. Op 20 mei 2010 vonden er opnieuw arrestaties in Zuid-Frankrijk plaats. Volgens de Franse politie was 1 van de arrestanten de militaire leider van de ETA.