Wat te doen bij een vliegtuigcrash of ongeluk

Inleiding

Af en toe crashen er nog vliegtuigen. Dit is een treurig feit. Soms loopt de crash voor alle inzittenden goed af, andere keren niet. De kans op een dodelijke vliegtuigcrash is 1 op 13,5 miljoen. Een heel erg kleine kans dus. Het is te hopen dat je zelf nooit in een vliegtuigcrash belandt, maar wellicht vind je het toch interessant om te weten wat een mens kan doen om de overlevingskans te vergroten, mocht het toch eens misgaan.

Als inzittende

De kans dat je neerstort is dus erg klein. Maar als je toch voorzorgsmaatregelen wilt nemen, kun je beginnen bij je kleding. Je denkt misschien dat dat onlogisch is, maar kleding bepaalt mede de grootte van je overlevingskans. Draag katoenen of wollen kleding, deze zijn namelijk brandveilig. Synthetische stoffen als polyester vatten wel snel vlam en zijn dus onveilig om te dragen bij een crash. Ook is het verstandig om schoenen zonder hakken of openingen te dragen. Hierop kun je makkelijk lopen en je voeten zijn beschermd.

De plek in het vliegtuig lijkt ook te bepalen hoe groot je overlevingskans is. Uit onderzoek is gebleken dat personen die achter in het vliegtuig zitten vaker een crash overleven: een kans van 69%. Zo zijn de voorste plaatsen het onveiligst met een overlevingskans van 59%. Als je helemaal zeker wilt zijn van een hoge overlevingskans, kun je ook de stoelen bij de nooduitgang boeken. Kijk sowieso altijd waar de nooduitgang is in een vliegtuig. Wanneer een vliegtuig crasht, kan je zicht belemmerd zijn. Het is daarom belangrijk dat je vooraf weet waar de nooduitgang is.

Iets anders wat héél erg belangrijk is, is het luisteren naar de veiligheidsinstructies die voor het opstijgen gegeven worden. De stewardessen leggen duidelijk uit hoe je met de zuurstofmaskers moet werken in geval van nood en ze geven aan waar de nooduitgangen en reddingsvesten zijn. Kort samengevat leggen ze uit dat:

● Je eerst bij jezelf een zuurstofmasker op moet doen. Later zet je je kinderen pas een zuurstofmasker op. Bij een vliegtuigcrash is de kans groot dat je zonder masker snel buiten bewustzijn raakt. Het is dus belangrijk dat je eerst zelf een masker op zet, anders is er de kans dat je al buiten bewustzijn bent voordat je je kinderen hebt kunnen helpen.

● Je je reddingsvest niet in het vliegtuig al aan moet doen. Dit belemmert zowel jouw vlucht als die van anderen.

● Het verstandig is als je je gordel de gehele lucht aanhoudt.

Je houding bij de (nood)landing is ook belangrijk. Het wordt ten zeerste afgeraden om je benen of enkels te kruisen. Tijdens de landing is dan een grotere kans op letsel aan deze lichaamsdelen. Ook het afzetten van je bril is verstandig, om eventueel rondvliegend glas zo dichtbij je ogen te voorkomen.

Als het vliegtuig op de grond is gekomen, is het belangrijk dat je uit het wrak geraakt. Probeer, hoe moeilijk het ook is, niet in paniek te raken. Meer onrust is in dergelijke situaties nooit goed. Je bent dus geland. Vergeet al je spullen en baan je zo snel mogelijk een weg uit het vliegtuig. Pas buiten het vliegtuig blaas je je reddingsvest op, wanneer nodig. Neem een grote afstand van het vliegtuigwrak, want er is altijd nog kans op ontploffing of brand.

Als toeschouwer

Vliegtuigen kunnen overal neerstorten: in zee, de bergen of in een bewoond gebied. Dit was in 2009 nog het geval. In dat jaar stortte een vliegtuig van de maatschappij Turkish Airlines neer vlakbij Schiphol, de grootste vlieghaven van Nederland. Dit is een bewoond gebied en er waren dus mensen die de crash zagen gebeuren. Wat zijn de beste dingen om wel en niet te doen wanneer je een crash van een luchtvoertuig ziet?

● Blijf op een grote afstand van het neergestorte vliegtuig. Het kan levensgevaarlijk zijn om het voertuig te benaderen. Wellicht is er nog kans op ontploffing of kans op brand. Het is ook mogelijk dat er gevaarlijke stoffen zijn vrijgekomen tijdens de crash. Riskeer je leven dus niet en blijf op afstand, mocht je ooit een dergelijke situatie meemaken.

● Bel de hulpdiensten. Dit is het enige juiste en veilige wat je kunt ondernemen. De hulpverleners zijn de professionals en weten precies hoe te reageren in zulke situaties. Laat hen hun werk doen en belemmer ze niet.

Crashstatistieken

● De meest dodelijke vliegtuigcrash vond plaats op 11 september 2001. 2907 mensen kwamen om toen een vliegtuig neerstortte in New York.

● De meeste vliegtuigongelukken, 57%, vinden plaats wanneer het vliegtuig zich op kruishoogte bevindt. Dat wil zeggen de periode dat het vliegtuig ‘’rustig’’ in de lucht hangt.

● Veruit het grootste deel van de crashes vindt plaats in de Verenigde Staten. Ook India is een land waar zeer veel crashes gebeuren.

● De dodelijkste vliegmaatschappij is Cubana Airlines. Van de 320.000 gevlogen vluchten zijn er 8 gecrasht. Deze maatschappij wordt gevolgd door China Air en Iran Air.

Conclusie

Het is natuurlijk te hopen dat je nooit in een vliegtuigcrash terecht komt. De kans hierop is ook echt miniem. Voor degenen die toch geïnteresseerd zijn in wat je kunt doen bij een vliegtuigcrash is dit artikel geschreven. Draag brandveilige kleding en schoenen waarmee je je voeten beschermt en goed kunt vluchten. Ga achterin het vliegtuig zitten voor een grotere overlevingskans en luister vooral heel goed naar de veiligheidsinformatie die voor je vlucht gegeven wordt.

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, David.Monniaux, US federal government