Wat veroorzaakt een verkoudheid

Verkoudheid, meestal onschuldig

Elk jaar worden we wel een of meerdere keren verkouden. Dit gebeurt voornamelijk in de herfst of winter, maar met een beetje pech raak je ook in de zomer of lente verkouden.

Behalve dat verkoudheid voor de getroffene zelf erg vervelend kan zijn, is er meestal weinig aan de hand en zal de gezondheid snel weer terugkeren.

Er zijn mensen die extra moeten opletten.

  • Gezonde mensen,die verkouden raken, maar veel contact hebben met mensen met een zwakkere gezondheid. Denk hierbij aan artsen, verpleegkundigen etc.
  • Mensen met een zwakkere gezondheid, waarbij een onschuldige verkoudheid een ernstige ziekte kan worden. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met een (ernstig) verstoorde afweer. Het gaat om mensen die met een primaire immuundeficiëntie geboren worden of die een secundaire immuundeficiëntie hebben opgelopen (door behandelingen tegen ernstige ziekten, een ander voorbeeld is aids). Bij mensen met astma of chronische bronchitis kan verkoudheid de ziekte doen verergeren. Deze mensen moeten dus ook extra oppassen.

Wat is een verkoudheid

Een verkoudheid is niets anders dan een infectie van de bovenste luchtwegen. De infectie is self-limiting, wat betekent dat het lichaam na een korte tijd vanzelf weer zal herstellen en de ziekteverwekkers onschadelijk zal maken.

Symptomen en verloop

Verkoudheid kent een incubatieperiode van 24 tot 72 uur. In deze periode voel je je nog niet verkouden of ziek. Soms kan je wel het idee hebben dat je verkouden gaat worden, maar de echte verkoudheidsverschijnselen moeten dan nog komen.

Meestal begint de verkoudheid met een vervelend, kriebelend gevoel in de keel, of met een 'zere keel'. Daarna komt het bekende 'niezen en proesten'. Ook kan je last hebben van een loopneus, verstopte neus en algemeen gevoel van ziekzijn (malaise).

Meestal is er bij verkoudheid geen sprake van verhoging van de lichaamstemperatuur. Dit hangt ook af van de infectieverwekker.

Verder kan er hoesten optreden. Het hoesten is meestal niet ernstig en verdwijnt binnen 14 dagen weer.

De algemene symptomen van de verkoudheid verdwijnen in het algemeen binnen 10 dagen.

Wat veroorzaakt verkoudheid

Verkoudheid wordt veroorzaak door virussen. Er zijn veel verschillende soorten virussen en eigenlijk maakt het weinig uit welk virus je te pakken neemt.

Meer dan 50% van de verkoudheden wordt veroorzaakt door Rhinovirussen. Daarvan zijn er meer dan 100 verschillende soorten (serotypen).

Andere virussen die verkoudheid doen veroorzaken zijn onder meer het Coronavirus, influenzavirussen en para-influenzavirussen. Influenzavirussen veroorzaken ook griep, maar als je besmet raakt met een influenzavirus dat je al eerder hebt doorgemaakt zal je deze keer alleen verkoudheidsklachten ontwikkelen.

Rhinovirussen zijn voornamelijk actief in herfst en lente, en minder in de winter. Ze verspreiden zich van persoon tot persoon door direct contact (bijv handen). Maar ook via kleine druppeltjes in niezen en hoesten.

Wat daarom erg van belang is bij verkoudheid en virusinfecties is het regelmatig wassen van de handen. Ook niezen en hoesten in wegwerp-zakdoeken helpt de infectie niet verder te verspreiden binnen je huishouden, op school, werk of waar je je onder de mensen begeeft.

Toetsenborden schijnen in dit kader een walhalla van virussen en bacteriën te zijn. Het kan raadzaam zijn je toetsenbord wat vaker schoon te maken of in ieder geval als er een verkoudheid of griep heerst.

Behandeling

Sommige mensen vinden verkouden zijn zo vervelend dat ze naar de huisarts gaan en om een antibiotica kuur vragen.

De huisarts zal zo'n kuur niet verstrekken omdat verkoudheid door virussen veroorzaakt worden. Antibiotica werken alleen tegen bacteriën en dus zal zo'n kuur niets doen tegen de infectieverwekker van de verkoudheid. Een arts zal alleen een kuur voorschrijven als hij denkt dat er ook een bacterie bij betrokken is.

Het lichaam zal er zelf voor zorgen dat de verkoudheid binnen 10 dagen weer is opgelost. Wat de verkouden persoon zelf kan doen is het lichaam zoveel mogelijk ondersteunen in deze taak.

Dus: wees lief voor je lijf en gun jezelf wat extra zorg.

  • Ga op tijd naar bed en gun jezelf voldoende slaap
  • Eet gezond: veel groenten en fruit. Neem eventueel een multivitaminen-preparaat
  • Kleed je lekker warm
  • Neem een warm bad of douche
  • Als je geen koorts hebt, kleed je warm aan en maak elke dag een (flinke) wandeling: buiten zijn minder ziekteverwekkers dan binnenshuis, en beweging zorgt ervoor dat het lichaam zich wat beter kan gaan voelen

En natuurlijk geldt: duurt de verkoudheid te lang of vertrouw je het niet? Ga dan altijd naar je huisarts. Wees extra voorzichtig met kinderen, ouderen en mensen met zwakkere gezondheid.