Wat wil je weten over de oogaandoening LMD

Oogaandoening LMD

Afgelopen weekend was ik op een beurs voor vijftig plussers. In een speciaal standje vroeg men meer dan gewone aandacht voor de toenemende slechtziendheid bij medioren. Uit onderzoek blijkt nu dat vanaf 55 het gezichtsvermogen geleidelijk vermindert. Met name LMD zou hierbij een belangrijke rol spelen. Omdat onze ogen het dierbaarste is wat we hebben, is jaarlijkse aandacht voor de aandoening LMD zeker geen overbodige luxe. We leggen het even voor u uit.
 

Wat is LMD?

Dit is een aandoening die een deel van het netvlies achter in het oog (de macula genoemd) aantast. Deze macula is van groot belang voor wat we zien in het centrum van ons gezichtsveld. Het geleidelijk aftakelen van de mucula wordt macula-degeneratie genoemd. Nu weet je in elk geval waar de oogarts het over heeft als je bij hem op bezoek komt!

Nat en droog

LMD kent 2 verschijningsvormen:

  1. Bij droge LMD wordt een deel van de macula heel geleidelijk en sluipend dunner. Tenslotte kan ernstige beschadiging optreden. Deze vorm van LMD kun je dus enkel maar opmerken als het gezichtsverlies langzaam maar geleidelijk afneemt.
  2. Bij natte LMD groeien er nieuwe, zwakke bloedvaatjes achter het netvlies. Deze veroorzaken bloedingen en soms littekens.
  • Natte LMD komt minder vaakvoor maar leidt in verhouding vaker tot ernstig verlies van het centrale zicht in een gevorderd stadium.
     
  • Natte LMD kan zich heel snel ontwikkelen! Het is dus zaak deze aandoening zo snel mogelijk op te sporen bij de patiënt. Alleen dan kan het gezichtsvermogen gered worden mits de juiste behandeling.
  • In de praktijk is het best mogelijk dat patiënten eerst de droge LMD hebben en nadien de natte LMD er nog eens achteraan krijgen.
  • Nog een voornaam feit van LMD is dat het zich eerst in één oog kan ontwikkelen. Dit wordt dan niet dadelijk opgemerkt door de patiënt omdat het 2de oog de schade compenseert. In die gevallen wordt de ooglijder zich pas bewust van het probleem als ook het 2de oog aangetast wordt.
  • Signaal aan alle 60+: laat jaarlijks een onderzoek van het netvlies uitvoeren door een oogarts.

Hoe weet je dat je LMD hebt?

Omdat dit aftakelingsproces heel langzaam en zonder pijn verloopt, denk je niet dadelijk dat er iets mis is met je ogen. Het is dus niet zo dat je totaal blind wordt of allemaal zwarte vlakken gaat zien! Bovendien is het ook nog eens zo dat je omliggende, brede gezichtsveld (ook wel het perifere zicht genoemd) intact blijft.

Welke zijn dan wél de voornaamste alarmsignalen?

 
  • Vervormingen van lijnen: rechte lijnen lijken te golven of gebogen te zijn. Je kunt deze test het best doen in de badkamer: de tegels in zitten elke dag op dezelfde plaats dus je moet rechte lijnen zien…
  • Test eens bij jezelf of je nog goed kunt lezen, borduren, naaien, kruiswoordraadsels invullen… Kortom test je ogen of je de kleine moeilijke dingen nog goed ziet. Het dragen van een (lees)bril of lenzen mag daarbij geen obstakel zijn.
  • Krijg je moeite met het onderscheiden van gezichten?
  • Heb je moeite met het lezen van de krant of je favoriete weekblad?
  • Zie je donkere vlekken of bollen (eventueel verschuivend daar links of rechts) in het centrum van het gezichtsveld?
  • Heb je de behoefte naar meer licht?
  • Of ben je juist lichtschuw geworden de laatste  maanden? 
  • Zie je minder dan vroeger in het duister?
  • Zie je de kleuren niet meer zoals vroeger? Merkt u één van deze veranderingen: raadpleeg dan snel uw oogarts.

Hoe beïnvloedt LMD het verdere leven?

Zonder behandeling kan LMD uw dagelijks leven sterk beïnvloeden. In ernstige gevallen kunt u uw onafhankelijkheid verliezen. Als gevolg hiervan wordt u afhankelijker van uw omgeving: hulp van vrienden, familieleden en verzorgers.

De zelftest: het Amsler rooster!

Met behulp van het Amsler rooster kunt u uw gezichtsvermogen snel en eenvoudig controleren op de eerste symptomen van LMD. Deze test gaat als volgt (gewoon met bril of lenzen als u die nodig hebt):

Zonder LMD
Met LMD

Bedek één oog. Houd het rooster op een comfortabele leesafstand, ongeveer 30-35 cm.

Kijk naar de stip in het midden van het rooster en blijf ernaar kijken.

 

Met uw oog op de stip gericht, controleert u hoe de lijnen eromheen verlopen.

Ontbreekt het centrale deel?

Ziet u vakjes met schaduwen erin? Tenslotte: test beide ogen apart.

Let op! Hoewel de Amsler test geschikt is om de eerste symptomen van LMD te detecteren, vervangt deze test nooit het bij 60-plussers jaarlijks aangeraden onderzoek door de oogarts.

Conclusie

Ogen zijn het dierbaarst wat de mens heeft, en al zeker op oudere leeftijd. Dat de knieën, enkels en heupen pijn doen, is ook niet leuk voor de oudere maar kan behandeld worden of ze gaan veel minder in hun zetel blijven zitten. Rustig stilzitten. Maar dan wil je toch nog wat kunnen doen: TV kijken, krant lezen, naar buiten kijken enz… veel actie zitten ze niet meer op de wachten omwille van hun lichamelijke beperkingen. Maar als je dan ook nog niet veel meer kan zien… heb je toch maar heel weinig contact meer met de buitenwereld en dat is jammer! Het jaarlijkse bezoek aan de oogarts is dus absoluut een aanrader!