Wat zijn de oorzaken van diarree

Inleiding

Eén van de meest voorkomende klachten, waar iedere Nederlander weleens mee worstelt, is zonder twijfel ‘’waterige ontlasting’’. In de volksmond staat deze klacht beter bekend als ‘’diarree’’. Als je last hebt van diarree, heb je meerdere keren per dag enorme drang om naar de wc te gaan en tegelijkertijd heb je misschien ook nog wel eens last van drukkende buikpijn in de onderbuik. Meestal komt diarree op uit het niks en is het na een paar dagen weer over. Dat is toch gek. Waar komt die diarree dan eigenlijk vandaan? Wat zijn de oorzaken van diarree?

Vaak voorkomende oorzaken

Bijna iedereen heeft weleens last van diarree. Gelukkig zit er vrijwel nooit iets ernstigs achter diarree. Meestal wordt diarree door iets onschuldigs veroorzaakt. De meest voorkomende oorzaken van diarree zijn als volgt:

  • Voedselinfectie: meestal wordt diarree veroorzaakt doordat bacteriën, virussen of parasieten in je darmen terechtkomen. Zij brengen de darmen van slag en zorgen ervoor dat er niet genoeg water aan je voedsel onttrokken wordt. Het water zal in de darmen en dus bij je ontlasting blijven wat waterige ontlasting/diarree veroorzaakt. De bacteriën, virussen en parasieten komen in je darmen terecht wanneer je bijvoorbeeld rauw of niet goed bereid voedsel eet. Dit overkomt mensen vaak wanneer ze in het buitenland op vakantie zijn, waar de hygiëne in de keuken in stuk minder kan zijn.
  • Voedselintolerantie: zoals hierboven al beschreven werd, wordt diarree veroorzaakt doordat je darmen om de één of andere reden hun werk niet meer goed kunnen doen. Dit kan ook het geval zijn wanneer je intolerant/allergisch bent voor bepaald voedsel. De darmen van sommige mensen worden bijvoorbeeld aangetast wanneer ze in aanraking komen met gluten (uit brood) of lactose (uit melk). Ook hierdoor kunnen de darmen hun werk niet doen en zal diarree ontstaan.
  • Slecht eetpatroon: mensen met een slecht eetpatroon krijgen ook vaak diarree. Als je bijvoorbeeld te weinig vezelrijke voeding eet, kan diarree ontstaan. Vezels zorgen namelijk voor goede darmbewegingen en bovendien voor de opname van water. Zonder vezels kan dit alles niet gebeuren en kan diarree veroorzaakt worden.

Minder vaak voorkomende oorzaken

Zoals je hebt kunnen lezen, wordt diarree in de meeste gevallen veroorzaakt door voedsel-gerelateerde situaties. Diarree kan ook nog op wat andere manieren veroorzaakt worden. Hieronder staan twee oorzaken die wat minder vaak voorkomen. Het is echter nog steeds erg goed mogelijk dat (langdurige) diarree als volgt veroorzaakt kan worden:

  • Stress: als je gestrest of gespannen bent, kunnen er verschillende negatieve dingen gebeuren met je lichaam. Zo heb je moeite met stilzitten, ben je wat minder geconcentreerd en bovendien kun je door stress of spanningen ook nog eens last krijgen van diarree. Als je gestrest of gespannen bent, gaan je darmen namelijk sneller werken. Je voedsel is sneller door het darmkanaal heen en je darmen hebben hierdoor veel water niet kunnen onttrekken aan je voedsel. Wat overblijft, is diarree.
  • Medicijnen: bij ieder medicijn zit een bijsluiter. Soms staat hierin vermeld dat het medicijn diarree kan veroorzaken. Enkele medicijnen die diarree kunnen veroorzaken zijn maagzuurremmers, pijnstillers en bepaalde antibiotica.

Zeldzame oorzaken

Wanneer je erg vaak last hebt van diarree maar gewoon gezond eet en ook niet gestrest bent, zou er een dieper liggende oorzaak achter je diarree kunnen schuilen. Er zijn namelijk verschillende aandoeningen van het darmkanaal waardoor je diarree kunt krijgen. Als je vermoedt dat je aan één van de onderstaande ziektes zou kunnen lijden, is het altijd verstandig om een bezoek te brengen aan de huisarts.

  • Versnelde stofwisseling: je schildklier is een klier die bepaalde hormonen afscheidt waardoor de stofwisseling (ofwel de bewegingen en vertering van/in het darmkanaal) toeneemt. Wanneer je schildklier te snel werkt en dus te veel hormonen afscheidt, zullen je darmen het voedsel sneller door het darmkanaal bewegen. Hierdoor blijft veel water achter in het voedsel. Zoals we al verschillende keren gezien hebben, resulteert dit in diarree.
  • Ziekte van Crohn: als je last hebt van de ziekte van Crohn zijn slijmvliezen in je darmen chronisch, dus altijd, ontstoken. Deze ontstekingen kunnen erger worden met de jaren. Gevolg hiervan is dat de darmen moeite hebben met het opnemen van water en dat levert diarree op. De ziekte kan met medicijnen en operaties behandeld worden.
  • Colitis ulcerosa: net als Crohn is ook dit een chronische ontstekingsziekte. Verschil is echter dat bij colitis ulcerosa ook nog eens zweren in de dikke darm ontstaan. Naast ernstige diarree, hebben mensen met deze ziekte ook nog eens last van bloed bij de ontlasting.

Conclusie

Er zijn veel verschillende oorzaken te noemen voor diarree. De belangrijkste en meest voorkomende hebben te maken met voedsel: voedselinfectie, voedselallergie of een slecht eetpatroon kunnen namelijk allemaal diarree veroorzaken. Aanrader is dan ook om gezond en gevarieerd te eten. Vervolgens zijn stress en medicijnen ook geregeld de boosdoener wanneer het om diarree gaat. Ten slotte zijn er ook verschillende (chronische) ziektes die diarree kunnen veroorzaken. 

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Ralf Roleček