Wat zijn gluten en een glutenallergie

Inleiding

Tegenwoordig staan er zoveel producten in onze supermarkten dat het eigenlijk onmogelijk is geworden om van alles te weten wat het precies is. ‘’Suikervrije kauwgom’’ spreekt nog voor zich, maar voedsel ‘’met antioxidanten’’ wordt al wat lastiger. Ook staat er op sommige artikelen ‘’glutenvrij’’. In deze etenswaren zitten dus geen gluten. Maar wat zijn gluten nou eigenlijk precies en waar heb je last van als je een glutenallergie hebt?

Gluten

De term ‘’gluten’’ wordt gebruikt als verzamelnaam voor een bepaalde groep eiwitten. Eiwitten komen voor in plantaardige voedingsmiddelen en zijn erg belangrijk voor het functioneren van het menselijk lichaam. Zo spelen eiwitten een rol bij de afweer tegen ziektes maar zijn eiwitten ook hard nodig bij het herstel van wondjes. Twee soorten eiwitten horen bij de groep van de gluten: gliadines en glutenines. Deze soorten eiwitten zijn te vinden in granen, onder andere tarwe, rijst, maïs, haver, gerst en rogge. Gluten liggen opgeslagen in de graankorrels en dienen daar als reservevoedsel voor de plant. Met behulp van gluten kan een plant bijvoorbeeld groeien en zich herstellen.

Voedsel met gluten

Zoals hierboven al beschreven werd, zijn gluten te vinden in granen. Granen zijn plantaardige producten. In dierlijke producten komen nooit gluten voor. Gluten komen in graanproducten voor en worden vaak in degen gebruikt. Gluten maken een deeg namelijk soepeler. Op grond van deze informatie kan het onderstaande lijstje worden samengesteld, waarin producten staan waarin gluten voorkomen.

  • Pasta’s (zoals spaghetti en macaroni)
  • Koekjes
  • Taart
  • Brood
  • Muesli
  • Meel
  • Soep en saus uit blik (hierin zitten bindmiddelen met gluten)

Glutenallergie

Sommige mensen kunnen niet tegen gluten. Zij hebben last van glutenallergie. Wanneer je hiervan last hebt, kun je heel veel alledaagse producten niet meer eten. Bij normale dingen als brood en koekjes kunnen mensen al een (heftige) allergische reactie krijgen. Dit uit zich voornamelijk in ernstige maag- en darmkrampen en vaak is er ook diarree, winderigheid en misselheid mee gemoeid. Deze klachten komen bij veel verschillende aandoeningen voor. Daarom duurt het soms jaren voordat een persoon erachter komt dat hij of zijn een glutenallergie heeft. Mensen met glutenallergie moeten logischerwijs alle producten met gluten erin mijden. Vaak staat op verpakkingen vermeld of er in een etenswaar al dan niet gluten verwerkt zitten.

Wat kun je wél eten

Tegenwoordig staat op voedingsmiddelen goed aangegeven wanneer er geen gluten inzitten, de zogenaamde ‘’glutenvrije’’ producten. Gluten bevatten belangrijke voedingsstoffen. Het is belangrijk dat je zonder gluten nog steeds genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt. Daarom komt het ook geregeld voor dat de huisarts vitaminesupplementen met bijvoorbeeld ijzer of calcium voorschrijft. Hieronder staat een lijst van glutenvrije producten.

  • Alle dierlijke producten
  • Aardappels
  • Groente
  • Noten
  • Fruit
  • Verder komen er tegenwoordig steeds meer speciale ‘’glutenvrije’’ producten op de markt. Zo is er tegenwoordig glutenvrij brood, gemaakt van granen zonder gluten (zoals gierst).

Conclusie

‘’Gluten’’ is een verzamelnaam voor gliadines en glutenines. Dit zijn eiwitten. Eiwitten zijn belangrijke voedingsstoffen. Ze helpen namelijk mee bij afweer van ziektes en bij het herstel van beschadigd weefsel in je lichaam. Gluten komen voor in bekende granen zoals maïs, tarwe en rijst. Als je last hebt van een glutenallergie, krijg je onder andere maag- en darmklachten wanneer je gluten eet. Mensen met een glutenallergie moeten glutenvrije producten eten. Dit zijn dingen als dierlijke producten, groente en fruit. 

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Deepak, kspoddar