Wat zit er achter Halloween

Inleiding

Halloween is een feestdag die voornamelijk in Engelse landen wordt gevierd. De laatste jaren wordt het ook in Nederland steeds bekender. Maar wat betekent het eigenlijk? En waar komt het vandaan?

Oorsprong

Zoals zoveel feestdagen is Halloween, zoals wij het kennen, een samensmelting van verschillende culturen en godsdiensten. Laten we beginnen bij de Kelten. Al voor onze jaartelling had dit volk een ver ontwikkelde godsdienst die voornamelijk op de natuur was geïnspireerd. Zij vierden op 31 oktober het feest van Samhain. Dit was het einde van de zomerperiode en het begin van de winter. De laatste oogsten werden binnengehaald en er werden dieren geslacht voor de winter. Ook geloofden zij dat op deze nacht de geestenwereld en de aardse wereld het dichts bij elkaar lagen, zodat het makkelijker was om van de ene naar de andere wereld over te gaan.

Het feest veranderde toen de Romeinen samhain integreerden in hun eigen godsdienst en weer toen ook het Christendom zijn intree deed. Het Christendom viert op 1 november Allerzielen en de avond ervoor vieren zij Allerheiligen (All hallows eve).

In de 19e eeuw gingen veel Ieren naar Amerika. In dat vreemde land trokken zij sterk naar elkaar toe en probeerden hun eigen gebruiken en tradities in ere te houden. (Het lijkt haast wel de 21e eeuw….maar dat is een ander verhaal). Halloween is ondertussen door heel Amerika geadopteerd als feestdag en breidt zich steeds verder uit over de wereld.

Gebruiken en Symbolen

De symbolen en gebruiken bij Halloween zijn overduidelijk. En ook die zijn veelal terug te voeren naar veel vroeger tijden.

Heks = Kol = Cailleach = de moedergodin van de Kelten. Zij kwam jaarlijks op Samhain naar de aarde om als koningin van de winter over de aarde te regeren en werd vaak afgebeeld als een “oude vrouw”

Geesten De Kelten geloofden dat de geesten van overledenen die avond de wereld bezochten. Om geesten van geliefden te verwelkomen, brandden zij een kaars voor de deur en maakten een bord met het lievelingseten van de overledene klaar.

Verkleden Om boze geesten te weren, droegen zij vaak een schrikaanjagend masker.

Trick or Treat En dan had je nog de elfen en de andere natuurgeesten. Ook die kwamen op Samhain naar de wereld en werden vaak gezien als echte “plaaggeesten”. Als je ervoor zorgde dat er een bord eten voor de deur stond, gingen ze jouw deur misschien voorbij. Christenen gingen op 2 november vaak gekleed in lompen al bedelend door de straten. Zij bedelden om het zogenaamde “zielenbrood” en beloofden te bidden voor dierbare overledenen zodat zij sneller werden opgenomen in de hemel.

Pompoenen De Kelten brandde hun kaarsen vaak in uitgeholde bieten of rapen. Als de kaarsvlam flikkerde, dan betekende dat dat er een geest in de buurt was. Er bestaat een oud Iers verhaal over de smid Jack die een ontmoeting had met de duivel. Er gebeurde van alles in het verhaal, maar waar het op neer kwam is dat de duivel een gloeiend kooltje gooide naar Jack, terwijl die net een pompoen aan het uitsnijden was. En zo had Jack ineens een lantaarn (Jack-O’-Lantarn)

De kleuren zwart en oranje Zwart werd geassocieerd met de donkere periode (de winter) en de nacht. Oranje met de oogst en vuur (dat bij het oorspronkelijke samhain ook een grote rol speelde)

Tips

Als je Halloween in Nederland echt wil beleven kan ik in de oktoberweekenden Walibi aanraden. Zij toveren het pretpark om in een groot Halloween decor en ’s avonds kan je de meest bizarre spektakels meemaken. Kijk op de leukedingendoen.starbewijs pagina [http://leukedingendoen.startbewijs.nl]onder “aanraders” voor meer informatie.