Wie is filmregisseur John Huston

Inleiding

John Huston (5 augustus 1906 - 28 augustus 1987) was een meer dan verdienstelijk scenarioschrijver en acteur, maar bovenal een van de beste en meest veelzijdige regisseurs uit de vorige eeuw. Van de ruim veertig speelfilms die hij maakte verdient bijna de helft het predikaat van klassieker. Portret van een legendarisch filmmaker en onversaagd avonturier.

De dood

De in 1906 in Nevada, Missouri geboren John Huston komt uit een kleurrijk nest. Zijn in Canada geboren vader was de roemruchte acteur Walter Huston en zijn moeder Rhea Gore een invloedrijke sportjournaliste. Als hij nog klein is gaan zijn ouders uit elkaar en komt de opvoeding van John voor rekening van zijn grootouders. Zijn opa is een zwerver en avonturier die met gokken een omvangrijk elektriciteit- en waterleidingbedrijf wint, maar uiteindelijk platzak sterft in een miezerig Texaans hotel. Zijn avontuurlijke inborst erft John van hem. Op zijn elfde levensjaar wordt hij ernstig ziek. Hij heeft de ziekte van Bright waarvan de kenmerken een te groot hart en een nieraandoening zijn. Een ziekte die destijds als fataal te boek stond. hij begrijpt uit afgeluisterde gesprekken tussen zijn moeder en de dokter dat hij ten dode is opgeschreven. Vanwege die ingrijpende ervaring zal de dood in zijn latere werk een prominente rol innemen.

Avontuur

De kleine John wordt op een steng dieet gezet en mag zich absoluut niet inspannen. Zijn grootste wens is echter om te gaan zwemmen in het nabijgelegen kanaal. Op een avond trekt hij de stoute schoenen aan en voegt de daad bij het woord. Deze strijdbare instelling in combinatie met een streng en gezond eetregime helpt hem er uiteindelijk bovenop. Huston heeft al gauw in de gaten dat het avontuur een afdoende verweer tegen de dood vormt. Een paar jaar later gaat hij werken als prijsbokser en als na 25 wedstrijden (waarvan hij er 23 wint) zijn neus onherstelbaar wordt gebroken trekt hij naar Mexico dat zich op dat moment in de nadagen van een gewelddadige revolutie bevindt en waar paradijs en hel, leven en dood hand in hand gaan. Deze kennismaking is van zo'n grote invloed op Huston dat hij zijn leven lang steeds weer zal terugkeren en er zelfs geruime tijd zal wonen.

Meesterwerken

John Huston start zijn filmcarriere als (co-)scenarioschrijver voor illustere rolprenten als Juarez (1939), Dr Ehrich's Magic Bullet (1940) en High Sierra (1941), met in de hoofdrol Humphrey Bogart (zie ook: Humphrey Bogart ) die in veel van zijn latere films zal spelen en die zijn boezemvriend zal worden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkt Huston als filmer bij de voorlichtingsdienst van het Amerikaanse leger. Hij maakt er drie grote documentaires waaronder The Battle Of San Pietro die hij op locatie in Zuid-Italië schiet temidden van een uiterst gewelddadig Amerikaans offensief tegen de Duitsers.

In zijn reguliere werk zijn behoorlijk wat meesterwerken vertegenwoordigd waaronder The Maltese Falco (1941), The Treasure Of The Sierra Madre (1948), Key Largo (1948), The African Queen (1951), Moby Dick (1956), The Night Of The Iguano (1964) Annie (1982) en Under The Volcano (1984) (zie ook: Malcolm Lowry )

Oscar

De films van John Huston zijn veelzijdig. Hij schiet avonturenfilms, liefdesverhalen, drama's, humoristische films en zelfs een musical. Bovenal gaan zijn rolprenten echter over masculien, onafhankelijk en avontuurlijk ingestelde mannen die vechten voor hun indidualiteit. In feite dus over het leven dat hij zelf leidt. John Huston regisseerde dertien acteurs die voor een Oscar genomineerd werden. Zowel zijn dochter Angelica als zijn vader Walter wonnen een Oscar voor door John gemaakte films, respectievelijk Prizzi's Honor en Treasure Of The Sierra Madre. Zelf werd hij vijftien keer genomineerd voor een Oscar. De laatste keer was voor Prizzi's Honor, waardoor Huston in 1985 op 79-jarige leeftijd de oudste persoon werd die ooit genomineerd is voor een Oscar als beste regisseur.

The Dead

In 1987 begint John Huston aan de verfilming van The Dead, een ambitieus project naar het korte slotverhaal uit de in 1914 door de Ierse auteur James Joyce geschreven bundel Dubliners.

Zijn dochter Angelica Huston vervult een van de hoofdrollen. Het literaire gehalte van de vertelling weegt zwaar; een venijnige ontleding van de menselijke gebreken in een intieme ensceneringdie de filmkijker op een haast voyeuristische wijze mag meebeleven. Daarbij is de gezondheid van Huston op z'n zachtst gezegd broos te noemen. Hij moet zich voortbewegen in een rolstoel en is vanwege een hardnekkig longemfyseem waaraan hij veertig jaar lijdt aangesloten op een zuurstofapparaat. De immer onvervaarde regisseur brengt de film evenwel niet alleen tot een goed einde, maar sleept er ook nog eens alom jubelende recensies en een groot aantal prijzen mee in de wacht. Hij mag het helaas allemaal niet meer meemaken. Een paar dagen voor de wereldpremiere van The Dead, 28 augustus 1987, sterft John Huston op 81-jarige leeftijd.

Weetjes

Toneelauteur Arthur Miller schreef het script voor The Misfits (1961) met zijn toenmalige echtgenote Marilyn Monroe en Clark Gable. Het zou voor beiden de laatste filmrol worden.
John Huston vermaakte zich graag in de casino's van Las Vegas waar hij, omringd door mooie vrouwen en paparazzi, de nachten doorbracht met gokken, drinken en het roken van sigaren.
Op der set van The Misfits waarschuwde Clark Gable Huston dat als die zijn ongezonde levensstijl zou voortzetten, hij het niet zou overleven. Ironisch en tragisch genoeg kwam Gable drie weken na de opnames van de film zelf te overlijden ten gevolge van een zware hartaanval.
John Huston is vijf keer getrouwd geweest. Volgens sommige filmcritici komen de meeste vrouwen er in zijn films daarom bekaaid af.
Huston diende als majoor bij de Amerikaanse cavalerie. Hij was een uitstekend ruiter.
Huston hield van spectaculaire grapjes. Tijdens een belangrijk golftoernooi liet hij samen met een vriend vanuit een vliegtuig duizenden met obscene teksten beschreven pingpongballetjes los. Omdat niemand zijn bal meer kon vinden werd het toernooi stopgezet.
De in 1990 uitgekomen film White Hunter Black Heart van Clint Eastwood is geïnspireerd op John Huston.
Het karakter van de bezeten regisseur Eli Cross (Peter O' Toole) uit Richard Rush's The Stuntman is naar verluidt gebaseerd op John Huston.
Huston was een fervent jager en stond erop om The African Queen op locatie in Congo te filmen. Zo kon hij tussen het draaien door jacht maken op groot wild.
Om haar afkeer te tonen van de hoeveelheid alcohol die John Huston en Humphrey Bogart tijdens het filmen van The African Queen soldaat maakten dronk Katharine Hepburn demonstratief alleen maar water. Dit had tot gevolg dat ze een heftige aanval van dysenterie te verduren kreeg.
Bogart en Huston hadden er een handje van om tijdens de toch al niet soepel verlopende opnames van The African Queen de brave Hepburn te plagen. Ze schreef er later zelfs een boek over: The Making Of The African Queen: Or How I Went To Africa With Bogie, Bacall And Huston And Almost Lost My Mind