Wie was Che Guevara

Wie was Che Guevara?

Vandaag de dag is het t-shirt met zijn afbeelding erop één van de meest verkochte shirts ter wereld. Maar wie was de revolutionaire denker achter dit gezicht? Ernesto “Che” Guevara werd geboren in Argentinië en was een marxistische revolutionair en guerillastrijder. Als leider van een guerillabeweging zette hij samen met Fidel Castro de Cubaanse Revolutie op touw.

Jeugd

Ernesto Guevara wordt op 14 juni 1928 geboren te Argentinië. Als zoon van een architect heeft Ernesto een goede jeugd, op zijn gezondheidsproblemen na. Hij heeft al op jonge leeftijd veel last van zware astma. In 1949 begint Ernesto aan zijn studie medicijnen aan de Universiteit van Buenos Aires.

De reizen

In 1951 besluit Ernesto samen met zijn beste vriend Alberto Granado een rondreis door Zuid-Amerika op een motor. De reis begint in Argentinië, gaat daarna door Chili, Peru en Colombia om vervolgens in Venezuela te eindigen. De twee vrienden leggen zo’n 12.000 kilometer af in ruim een jaar. Na deze reis hervate Ernesto zijn studie, die hij onderbroken had, en studeert uiteindelijk af in de medicijnen. In 2004 de film "The Motorcycle Diaries" gemaakt, waarin het verhaal van deze bijzondere reis wordt vertelt.

In 1953 begint de Argentijnse Ernesto aan zijn tweede reis door Zuid-Amerika. Deze reis voert hem door Bolivia, Peru, Ecuador, Panama, Costa Rica, Nicaragua en Honduras. Uiteindelijk besluit hij zich in Guatemala te vestigen, waar op dat moment grote hervormingen werden doorgevoerd door de links socialistische regering van president Jacobo Arbenz Guzman. In deze periode ontmoet Ernesto zijn toekomstige vrouw Hilda Gadea Acosta, die actief lid is van een socialistische beweging. Via Hilda komt Ernesto in contact met regeringsleden van president Arbenz Guzman. In deze periode krijgt Ernesto de bijnaam “Che” toegekent. Vaak wordt het woord “che” gebruikt om iemands aandacht te trekken maar kan in de volksmond vrij vertaald worden als “vriend”. Toen de regering van president Arbenz Guzman werd afgezet door een staatsgreep, opgezet door de CIA, vertrekt Che naar Mexico.

De Cubaanse Revolutie

In Mexico wordt hij al snel geïntroduceerd aan Raúl Castro en later ook aan zijn oudere broer Fidel Castro. Al snel wordt Che lid van de guerillabeweging van Fidel Castro, de Beweging van de 26e juli genaamd. Het verhaal van de Cubaanse Revolutie begint op 25 november 1956, waarop 82 mannen, waaronder Che, Fidel en Raúl, aan boord gaan van het schip Granma. Het schip vertrekt richting Cuba, waar de mannen een revolutie willen starten en het moeten opnemen tegen 35.000 soldaten van het regime van de toenmalige president Fulgencio Batista. De strategie die de mannen hebben uitgedacht is diep het land in te trekken, de boeren bevolking te overtuigen, zo een revolutie beginnen en uiteindelijk de macht overnemen.

Op 2 december komt het schip aan in Cuba. Na 3 dagen volgt de eerste confrontatie met het leger van president Batista, waarin Che zwaar gewond raakt. Slechts 12 man trekt na deze slag de Sierra Meastra in, een berggebied in het zuiden van het eiland. Hier hebben de mannen de tijd om zich te hergroeperen en rekruten te werven. Che wordt al snel de vertrouweling van Fidel Castro en is onder andere verantwoordelijk voor het executeren van deserteurs en spionnen. Al snel behaalt de guerillabeweging zijn eerste overwinning en steeds meer mensen van de locale bevolking sluit zich aan bij de beweging. Che neemt uiteindelijk de leiding over deze nieuw verworven rebellen. Als reactie hierop stelt de president van Cuba, Batista, een beloning van 4000 dollar beschikbaar in ruil voor het hoofd van Che. Che trekt zich hier echter niets van aan en de guerillabeweging vertrekt uiteindelijk naar de Cubaanse hoofdstad Havanna. Ook het leger van president Batista trekt naar de hoofdstad.

Uiteindelijk wordt Havanna op 1 januari 1959 ingenomen door de guerilla’s en wordt de regering van president Batista afgezet. Fidel Castro wordt president van Cuba en Che, die de Cubaanse nationaliteit krijgt, vervult een prominente rol in de socialistische regering. Hij wordt ondermeer commandant van het militaire gevangenisfort “La Cabana”, waar hij verantwoordelijk was voor de berechting en executie van leden van het regime van Batista. Ook wordt hij president van de Nationale Bank en minister van Industrie. Hij blijft ook na de revolutie van grote invloed op de politieke koers van president Fidel Castro en schrijft daarnaast ook een aantal boeken waarin hij zijn socialistische ideeën uiteenzet.

Afbeelding 1: Che (links) en Fidel Castro (rechts)

Afbeelding 2: v.l.n.r. Che, Raul en Fidel

Verdere missies

In april 1965 vertrekt Che met een aantal Cubaanse troepen naar Congo om daar de Marxistische Simba-beweging te steunen. De steun voor deze guerillabeweging neemt onder de locale bevolking echter al snel af, waardoor een revolutie niet tot stand kan komen en de Cubaanse troepen ernstige verliezen lijden. Che verblijft hierna 3 maanden in Tanzania, waarna hij besluit naar Bolivia te vertrekken om daar zijn marxistische revolutie voort te zetten. Hij boekt enige sucessen maar massale steun vanuit de boeren bevolking blijft uit. Dan besluiten de Verenigde Staten om hun Special Forces en CIA in te zetten om de Boliviaanse regering te steunen in de strijd tegen Che Guevarra, waarna de guerillagroepen grote verliezen lijden. Op 8 oktober 1967 wordt Che door een deserteur verraden en geeft de Boliviaanse president Barrientos het bevel van executie. Op 9 oktober 1967 werd hij door de CIA-agent Félix Rodriguez geëxecuteerd. Zijn laatste woorden waren: “Schiet lafaard, het enige wat je doodt is een mens”. Pas in 1997 wordt het lichaam van Che opgegraven en naar Cuba gebracht waar hij een staatsbegrafenis krijgt en wordt bijgezet in een mausoleum.