Zwemmen in het buitenland: Kijk uit voor de Bilharzia parasiet

Inleiding

Ga je op vakantie buiten Europa en kom je in aanraking met zoetwater? Dan moet er op letten dat met een simpele duik in het water de Bilharzia parasiet je lichaam kan binnendringen. Deze infectie kan gevaarlijk zijn maar is te voorkomen of in een vroeg stadium te behandelen. Hierdoor is de kans op schade of ziekte gering. In dit artikel lees je alles over deze infectie en hoe je het kan voorkomen en behandelen.

Wat is Bilharzia?

Bilharzia word tegenwoordig ook wel Schistosomiasis genoemd. Deze wormziekte komt voor in landen buiten de Europese grenzen. Schistosomiasis word veroorzaakt door de larven van de Schistosoma-parasiet. De larven leven in zoetwater en dringen door de huid het lichaam binnen. Daar ontwikkelen ze zich tot kleine wormpjes die de lever en blaas schade aanbrengen.

Waar komt Schistosomiasis voor?

Schistosomiasis kom je tegen in delen van Afrika, Midden- en Zuid-Amerika, Zuidoost-Azië en het Midden Oosten. De larven van zoetwaterslakken zijn voornamelijk te vinden langs oevers van rivieren, meren en moerassen en stilstaand of zwakstromende wateren.

Hoe krijg je Schistosomiasis?

Schistosomiasis wordt veroorzaakt door de larven van zoetwaterslakken die besmet zijn met de Schistosoma-parasiet. De zoetwaterslakken die besmet zijn produceren piepkleine larven die in het water terechtkomen. De larven kunnen heel snel door uw huid binnen dringen als u in aanraking komt met besmet water. Dat kan gebeuren met zwemmen of baden maar ook tijdens douchen of wassen met besmet water in de buurt van meren of rivieren met stilstaand of zwak stromend water.

Wat gebeurt er als je met een Schistosoma-parasiet besmet bent? Zodra de larve via de huid is binnen gedrongen zal deze in een maand tijd uitgroeien tot een kleine worm. Via je aderen zal deze zich nestelen in de bloadvaten rond de darmen of blaas. De vrouwtjes worm legt in een periode van 5 jaar maarliefst 200 tot 2000 eitjes per dag in je lichaam. De eitjes van de worm tasten uiteindelijk de organen in je lichaam aan.

Wat zijn de verschijnselen en gevolgen?

Tijdens de infectie treden er vrijwel geen klachten op buiten dat er jeuk of huiduitslag kan optreden rond de plek waar de larven de huid zijn binnen gedrongen. Het ziektebeeld in te scheiden in twee fasen. In de eerste fase kunnen symptomen optreden als koorts, rillingen, spierpijn, hoesten en huidafwijkingen. Deze houden meestal een maand of twee aan. De acute symptomen zijn gebrek aan eetlust, gewichtsverlies, slap gevoel, pijn in het hoofd, buik of gewrichten. In de tweede fase als de worm zich heeft genesteld rond de organen kun je een ontsteking in de blaas of darmen krijgen. Klachten als urine of diarree met bloed kunnen enkele maanden tot jaren na de besmetting nog optreden. Het centraal zenuwstelsel word in alle gevallen aangetast en er kunnen zich toevallen voordoen. Ten slotte kan het ruggenmerg ontstoken raken waarbij verlamming in de benen kan optreden.

Is Schistosomiasis te voorkomen?

Helaas bestaat er nog steeds geen vaccin tegen Schistosomiasis en daarom is het raadzaam voorzorgsmaatregelen te treffen.

  • Probeer contact met water in de bovengenoemde gebieden te voorkomen.
  • Schistosomiasis kan gedood worden door jodium of chloor aan het water toe te voegen.
  • Mocht je willen wassen met besmet water kook het dan eerst of wacht minimaal 48 uur tot de larven dood zijn.
  • Kijk uit met het drinken van water of drank met ijsklontjes mits van mineraal water afkomstig.

Hoe is Schistosomiasis te behandelen?

Er zijn goed medicijnen tegen Schistosomiasis die de infectie effectief bestrijden. Mocht je in het buitenland zijn en niet zeker zijn van besmetting dan kun je het zekere voor het onzekere nemen. Ga naar een een apotheek en vraag naar Oxamniquine. De hoeveelheid word berekent naar je lichaamsgewicht. Dit medicijn is niet duur en heeft weinig bijwerkingen. Na de behandeling kun je wel weer opnieuw worden besmet. Mocht je in Nederland toch symptomen hebben van Schistosomiasis ga dan naar uw huisarts. Deze zal met een urine of bloedmonster kunne bepalen of je besmet bent en praziquantel of oxamniquine voorschrijven.