Hoe goed ken ik mijn vreemde talen?

• Moet ik mezelf nog als een beginner beschouwen of kan ik mij al tot de gevorderden rekenen?

Hoe vloeiend is vloeiend?

"Hij spreekt zes talen", vertelt je vriend enthousiast over jou aan al wie het horen wil.

Ze knikken bewonderend want wie zijn zij om hier met hun schamel schoolfrans ook maar enigszins te durven aan twijfelen.

Je glimlacht en met genoegen snuif je al die wierook op. Je krijgt zelfs het gevoel dat er achter je hoofd een aureooltje begint te stralen zoals je dat kent van op oude schilderijen.

Gesterkt door dat succes vertel je bij je sollicitatie dan ook met hoge borst dat je vloeiend zes talen spreekt. Helaas krijg je meteen een gevatte vraag voorgeschoteld, gesteld in één van jouw 'vloeiende' talen. Onmiddellijk besef je wat je werkelijke niveau is. Je voelt je zelfvertrouwen ineenzakken als een soufflé en je aureooltje is warempel verdwenen.

Je komt met beide voeten terug op aarde en je vraagt je af: "Op welke trede sta ik nu écht?"

Orde op zaken

Waar voorheen eenieder zonder veel overleg zowat zijn eigen normen hanteerde om de taalvaardigheid te omschrijven van zichzelf of anderen, is daar eenduidigheid in gekomen sinds we een Europese Eenheid geworden zijn.

Door de open landsgrenzen was het immers noodzakelijk om één duidelijk systeem te bedenken voor alle Europese landen. Dat kennen we inmiddels als het CEFRL of voluit 'Common European Framework of Reference for Languages'.

Ook in Amerika heeft men een uniform systeem ontwikkeld voor alle staten. Daar spreekt men van de 'Interagency Language Roundtable (ILR) scale'. Hun indeling bestaat uit 5 trappen en wijkt daardoor enigszins af van het Europese model. Daardoor stemmen ook de niveaus van de taalwebsites die op Amerikaanse bodem gevestigd zijn niet overeen met wat hier gangbaar is.

De Europese taalniveaus

Om de indeling uit te werken gaat men ervan uit dat iemand die het laagste lesniveau aanvat geen jota van de taal kent (niveau A0) terwijl iemand die het hoogste niveau van de studie afgerond heeft, de taal praktisch zo goed spreekt en schrijft alsof het zijn moedertaal was.

Tussen die twee uitersten zijn nog 5 tussenstappen uitgewerkt. Die 6 niveaus zijn als volgt genummerd:

• A1
• A2
• B1
• B2
• C1
• C2

Per niveau zouden ongeveer 100 lesuren nodig zijn.

Alles is relatief

Maak je vooral geen zorgen als je niet het niveau C2 haalt.

Om een idee te geven van het belang van deze niveaus: de meeste teksten die de overheid en ook de bedrijven gebruiken zijn van het C1-niveau.

Uit onderzoek blijkt echter dat méér dan de helft van de bevolking deze teksten niet begrijpt. Zowel in Nederland als in België wordt de overheid daarom aangespoord om 'stadhuiswoorden' zo veel mogelijk te weren en haar teksten te herleiden naar peil B2 door ze te vereenvoudigen en in eenvoudiger woorden te stellen.

Maar ook bedrijven hebben er oren naar.

Dat merk je allereerst in het contactmateriaal waarmee ze hun klanten willen bereiken zoals folders en brochures want ze willen natuurlijk niet 50 maar 100% van de bevolking bereiken. Die tendens vindt je ook op andere vlakken terug. Zo zijn bijvoorbeeld veel handleidingen en medische bijsluiters al leesbaarder geworden en daardoor toegankelijker voor een ruimer publiek.

Interessant om weten: het niveau B2 is het niveau dat minimaal vereist is om in den vreemde met enig succes tot slagen een universitaire opleiding te kunnen aanvatten.

Wat je per niveau moet kunnen

Bij elk niveau wordt heel nauwkeurig omschreven wat je moet kunnen op elk van de aspecten die bij een taal horen:

• luisteren
• lezen
• spreken
• converseren
• schrijven

Door de Raad van Europa is een overzichtelijke tabel gepubliceerd die in detail uit de doeken doet waarvoor elk niveau staat.

Je kunt hem hier bekijken en het niveau van jouw talenkennis inschatten.

Ook nuttig om te lezen: