Vrijdag de dertiende

Inleiding

Vrijdag de dertiende. Een dag waarop mensen liever hun huis niet uitkomen en zoveel mogelijk risico's en  gevaren proberen te ontwijken. Het wordt als een ongeluksdag gezien door de combinatie van vrijdag en dertien. Waar komt de angst voor deze dag vandaan? Brengt deze dag nu echt ongeluk of is het slechts bijgeloof? De angst voor deze dag heeft een naam gekregen: paraskevidekatria-fobie

 

Theorieën

Dat vrijdag de dertiende als ongeluksdag wordt beschouwd is algemeen bekend, maar waar het idee vandaan komt is vaak niet bekend.

Vrijdag de dertiende wordt als ongeluksdag beschouwd door de combinatie van vrijdag en 13. De angst voor het getal 13 stamt al uit de Babylonische cultuur (18e tot 6e eeuw voor Christus). 13 was het getal van verwoesting. De combinatie van vrijdag en 13 heeft echter een Christelijke achtergrond. 13 verwijst naar het aantal personen aan het Laatste Avondmaal, de laatste maaltijd die Jezus met zijn 12 discipelen had. Tijdens dit etensmaal werd Jezus verraden door Judas, wat tot een arrestatie leidde. Jezus werd op een vrijdag gekruisigd en stierf. Vrijdag was voortaan de slechtste dag van de week.

Een andere theorie over het ontstaan van ongeluksdag vrijdag de dertiende stamt uit 1307. Op 13 oktober in 1307 ( dit viel natuurlijk op een vrijdag) werden alle tempeliers door Philips de Schone opgepakt en met valse beschuldigingen berecht. Dit was het begin van de vernietiging van de Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo, beter bekend als de Tempeliers. 

In de Noorse volkscultuur kent vrijdag de dertiende een andere oorsprong. het zou afgeleid zijn van de sage over de kwaadaardige god Loki die als niet-uitgenodigde, 13e gast, op het feest komt en de aarde in rouw dompelt.

Horrorfilms

Het bijgeloof in Vrijdag de dertiende werd pas echt groot en populair aan het eind van de 20e eeuw door de komst van horrorfilms als Friday the 13th. In zulke films wordt het bijgeloof werkelijkheid.  In deze film pleegt een man met een ijshockeymasker gruwelijke moorden op vrijdag de dertiende. van deze film zijn al 12 vervolgfilms gemaakt.

Ongeluk op vrijdag de 13e

Is het slechts bijgeloof of gebeuren er echt meer ongelukken op vrijdag de 13e. Enkele grote rampen waren op vrijdag de 13e het geval:

  • Het Cruiseschip Costa concordia liep op vrijdag 13 januari op een rots vlakbij de kust van het Toscaanse eilandje Isola del Giglio. Het cruiseschip kapseisde, waarbij 32 personen om het leven kwamen. 
  • Op vrijdag 13 september 1918 vond bij Weesp de tweede grootste treinramp van de Nederlandse geschiedenis plaats. Een trein ontspoorde en een groot gedeelte van de trein stortte van de 7 meter hoge dijk naar beneden. Bij dit ongeval vielen 41 doden. 
  • Op vrijdag 13 oktober 1972 vonden twee grote vliegtuigrampen plaats. In het Andesgebergte stortte een vliegtuig neer waarbij 29 van de 45 inzittenden overleden. Diezelfde dag stortte in Moskou een passagiersvliegtuig  waarbij alle 174 inzittenden om het leven kwamen.

Niet altijd hoeven er veel slachtoffers te vallen: In Roemenië bleef een bijgelovige man thuis omdat hij bang was een ongeluk te krijgen. Hij werd echter gestoken door een uiterst giftige wesp en overleed.

 

Gevolgen

Sommige mensen zijn gevoeliger voor dit bijgeloof als andere mensen. De angst voor vrijdag de dertiende heeft zelfs een naam gekregen: paraskevidekatria-fobie. Welke gevolgen heeft dit op de maatschappij. Uit onderzoek blijkt dat de verkopen bij verschillende bedrijven enorm dalen, de mensen nemen vaker een snipperdag uit angst voor pech of ongeluk. Ze proberen al het gevaar en risico te vermijden. In gebouwen wordt het getal 13 vaak ook geschrapt. Je kunt lang blijven zoeken naar het nummer in bijvoorbeeld een hotel.  

Volgende ongeluksdagen

Gelukkig is het makkelijk om erachter te komen wanneer de volgende ongeluksdagplaats zal vinden. Zet deze dag vast in je agenda en bezoek je baas voor de snipperdag.

  • 13 September 2013