Wat te doen als je puisten hebt
Wat zijn puisten?
Heb jij ook puistjes gehad in je jeugd of heb je ze nog steeds?
Dat is niet zo heel vreemd, want de meeste mensen hebben in hun puberteit te maken gehad met zogenaamde jeugdpuistjes.
Puistjes zijn een vervelende huidaandoening, waarmee zeker 75% van de bevolking ooit te maken heeft gehad.
Meisjes hebben eerder last van puistjes dan jongens.
Hormonen kunnen een rol spelen bij het ontstaan van deze jeugdpuistjes. Na de puberteit zijn de meeste mensen van hun puistjes af, sommige mensen hebben echter tot na hun dertigste nog last van puistjes.
Acne
Puistjes worden ook wel genoemd. Acne of jeugdpuistjes komen het meest voor op de schouders, armen, nek en gezicht, juist die gebieden die zichtbaar zijn voor andere mensen, zie afbeelding 1.
Sommige mensen schamen zich voor hun puistjes en laten bijvoorbeeld een pony groeien, zodat het voorhoofd niet zichtbaar is.
Hoe ontstaan puisten?
Puisten ontstaan door een overmatige productie van talg, waardoor huidporiën verstopt kunnen raken. Als deze talg gaat ontsteken ontstaat een puist.
Een rode plek ontstaat, waarna witte bloedcellen, de ontsteking proberen op te ruimen. Deze witte bloedcellen gaan deels ten gronde, waardoor een gele kop ontstaat, ook wel pus genoemd, zie afbeelding 2.
Doe niets aan een rode puist, zeker niet uitknijpen. Het pus kan namelijk omliggende huidporiën infecteren en nieuwe puistjes veroorzaken.
Ook kan het uitknijpen, littekens veroorzaken en bij grote puisten soms zelfs huidverkleuringen.
Soms ontstaat er geen ontsteking, maar wordt de talg zwart. Dit wordt een mee-eter genoemd, deze komen nog al eens voor in het oor. Mee-eters kun je met een comedone uitdrukken.
Let op dat een zwarte kop niet bij een steenpuist hoort! Een steenpuist dien je anders te behandelen dan gewone puistjes.
Een ontstoken haarzakje of neushaar
Een ontsteking van een neushaar of een haarzakje elders op het lijf is in principe geen puist, maar ziet er wel hetzelfde uit.
Ook hier komen witte bloedcellen op af, die een gele kop veroorzaken. Het is beter hiervan af te blijven of de plek week te maken met een pleister.
Bloedvergiftiging
Soms treedt er bij een onsteking van een haarzakje bloedvergiftiging op. In dit geval bereiken bacteriën de bloedbaan en kunnen sepsis veroorzaken. Sepsis kenmerkt zich door kleine bloedingen onder de huid, hoge koorts en een versnelde hartslag. Het tegenovergestelde komt ook wel eens voor. Dan treden koude handen en voeten en een lage lichaamstemperatuur op.
Een blauwzwarte streep op de huid is geen bloedvergiftiging, maar wordt veroorzaakt door ontstoken lymfevaten. Meestal is een huid- of wondinfectie hiervan de oorzaak.
Wat zijn steenpuisten?
Steenpuisten zijn enorm grote puisten met een harde kern die soms geel en soms zwart is.
Steenpuisten komen op andere plekken voor dan jeugdpuistjes, zoals tussen de bilnaad, oksels en liezen. Ze doen erg veel pijn en staan flink onder druk.
Steenpuisten kun je behandelen door trekzalf te gebruiken en door de puist goed te ontsmetten. Dit heeft te maken met infectie van omliggende haarzakjes, wat uiteindelijk een negenoog kan veroorzaken.
Wil je meer lezen over steenpuisten, kijk dan eens hier: Wat als je steenpuisten hebt .
Wat kun je tegen puisten doen?
Er zijn vele tips bekend om puisten tegen te gaan of te laten verdwijnen.
- Allereerst niet uitknijpen, in verband met het ontstaan van littekens en huidoneffenheden.
- Een scherpe steriele naald gebruiken en de gele kop open laten barsten en de pus snel met papier afwegen.
- Geen of heel weinig make-up gebruiken, dit sluit de huidporiën af.
- De huid wassen met zwavelzeep, dit droogt de huid uit, en verwijdert talg.
- In de zon zitten, de UV-straling doodt de bacteriën die puisten veroorzaken.
- Bij zeer ernstige acne, een dermatoloog bezoeken.
Bovenstaande tips werken zeker. Hieronder volgen wat tips die niet bewezen zijn.
- Eet minder vet.
- Eet minder chocolade.
- Eet minder varkensvlees.
- Was je huid alleen met water en zonder zeep.
- Gebruik geen vette dagcrème.
Heb je dit allemaal al geprobeerd, maar heeft niets geholpen? Probeer dan eens, die al vele mensen van hun acne heeft afgeholpen.
Tot slot
Puisten zijn ontstoken huidporiën. Die vaak in het gezicht of op de rug en schouders voorkomen en daar een ontsierend effect hebben.
Veel mensen hebben in hun leven te maken gehad met puisten, bijvoorbeeld tijdens de puberteit.
Puisten kunnen een gele of een zwarte kop hebben, die je niet moet uitknijpen. Verwar puisten niet met ontstoken haarzakjes of steenpuisten, deze hebben een andere behandeling nodig.
Er zijn meerdere behandelingen mogelijk, waardoor puistjes verminderen of verdwijnen.