Je succes begint bij je voornaam

Je voornaam, je succes

Niet iedereen is tevreden over zijn voornaam. Maar zolang we er geen hinder van ondervinden, deert het ons niet. Of toch? Een onderzoek aan een Engelse hogeschool bewijst dat leerkrachten aan de hand van de voornaam van hun leerlingen konden voorspellen welke resultaten behaald werden in de voorbije jaren. Deze onthutsende vaststelling werd eerst gekoppeld aan de verhalen in de leraarkamer of de mensenkennis van de ervaren onderwijzers. Geen van deze elementen bleken een significante variatie aan te tonen. Wel bleek dat bepaalde voornamen door leerkrachten hoger werden ingeschat, waardoor eerder een positieve connotatie werd toegeschreven aan de leerling.

Traditionele namen scoren beter

De verklaring hiervoor is wellicht eenvoudig. Wanneer ouders kiezen voor traditionele namen, blijken ze ook eerder geneigd meerwaardezoekers te zijn dan wanneer nieuwe exotische namen gekozen worden. Leenvoornamen uit andere talen bijvoorbeeld worden meestal gekozen door ouders die geklasseerd worden als 'amusementzoekers'. Hierdoor blijkt dat de leerkrachten niet in staat zijn om de persoonlijke capaciteiten van de leerling in te schatten aan de hand van hun voornaam, maar wel de sociale situatie waarin ze opgroeien. Traditionele meerwaardezoekers hechten meer belang aan degelijke educatie, en zullen hun kinderen hierin stimuleren.

Vooroordelen

Op zich hoeft deze discrepantie geen aanleiding te geven tot merkbare resultaten als 2 even verstandige leerlingen hetzelfde leerproces afleggen. Toch blijkt dat evenwaardige leerlingen die evenveel inzet vertonen, hiervoor niet evenwaardig beloond worden. De oorzaak hiervan ligt in de onderbewuste psychologie van de leerkrachten. Zij doen ten allen tijde hun best om al hun leerlingen objectief te beoordelen, maar vallen onbewust toch ten prooi aan wat 'self-fulfilling prophecy' wordt genoemd. Vrij vertaald betekend het dat een voorspelling zichzelf vervult. Als een leerkracht aan de hand van de voornaam een moeilijkere sociale achtergrond vermoedt, riskeert hij/zij deze leerling minder te beoordelen voor dezelfde prestatie.

Alfabetische voorkeur

Een ander facet is aan het licht gekomen door een onderzoek aan het amerikaanse Stanford University (2004, Liran Einav and Leeat Yariv). Zij onderzochten het succes van de initialen van het academisch personeel. In het vakgebied economie bijvoorbeeld krijgen de mensen met initialen die eerst in het alfabet voorkomen, het meeste kansen. In het vakgebied psychologie kwam deze relatie beduidend minder voor. Maar niet alleen initialen van vooraan het alfabet kwamen positief naar voren. Ook initialen die een positieve betekenis hebben, zoals  bv. A.C.E. Mensen met initialens als letterwoordjes met een negatieve bijklank zoals bv. B.A.D. werden beduidend minder kansen toebedeeld.

Een voorname voornaam

We kunnen het onze leerkrachten uiteraard niet kwalijk nemen. Het proces van vooroordelen is ingeburgerd in onze maatschappij. En hieraan zondigen we blijkbaar allemaal. Maar wat wij eigenlijk allemaal al langer weten, is nu bevestigd. In de Nederlandse taal blijken voor jongens de toppers: Alexander en Andreas. Voor meisjes scoort Catherine erg hoog. Maar helpt een mooie voornaam om voornaam door het leven te gaan?