Hoe herkennen en behandelen we CVS

Inleiding

Wordt het Chronische Vermoeidheidssyndroom of CVS waarmee steeds meer en meer landgenoten te kampen krijgen, veroorzaakt door een virus dat alleen maar met het slikken van grote hoeveelheden antibiotica klein te krijgen is? Of moeten we de oorzaak van deze kwaal elders zoeken en moeten we in de allereerste plaats leren omgaan met deze ziekte? Moeten we een nieuw levensevenwicht zoeken in de nieuwe realiteit? Leren leven met de gevolgen van deze aandoening dus? Kan men van CVS genezen, of is dit beestje in toom houden momenteel het hoogst bereikbare?

Psychiatrische aandoening

Wanneer men het over het Chronische Vermoeidheidssyndroom (CVS) heeft, worden heelwat verschillende benamingen voor deze ziekte door elkaar gehaald. Dat alles is het gevolg van de onduidelijkheid die vandaag nog steeds bestaat over de oorzaken, de diagnose en uiteraard ook de behandeling van deze aandoening. Chronische vermoeidheid is in de hedendaagse geneeskunde nochtans een veel gehoorde klacht. Meer dan twee procent van onze bevolking heeft ermee te kampen, en dit aantal neemt nog van jaar tot jaar toe. Bij de meerderheid van de patiënten die aan CVS lijden, wordt deze vermoeidheid veroorzaakt door een psychiatrische aandoening zoals een derpressie, psychosomatische klachten, angsten en stress. Bij een minderheid van hen moet de oorzaak gezocht worden in lichamelijke klachten of in een combinatie van psychologische en lichamelijke klachten én van sociale problemen. Men spreekt echter pas van CVS, wanneer na tal van grondige onderzoeken, geen aanwijsbare oorzaak van deze vermoeidheid is te vinden. De diagnoise wordt meestal dus uitsluiting gesteld.

Verstoorde elementen

Dat er bij CVS-patiënten helemaal niets kan worden gevonden,  strookt echter niet met de werkelijkheid. Inderdaad, in de praktijk werden bij sommige patiënten wel enkele "verstoorde elementen" gevonden. Bij deze zieken werd een bepaald onevenwicht vastgesteld. Het probleem zit hier in het bepalen van de oorzaken van dit gedetecteerde onevenwicht. Vele patiënten die nu aan CVS lijden, waren voor de diagnose bijzonder energieke personen die zich onmiddellijk en koppig in hun werk of in al hun activiteiten vastbeten. Gingen zij over hun grenzen, en lag overbelasting aan de basis van hun kwaal? Of moet de oorzaak eerder gezocht worden op psychologisch of lichamelijk vlak? Of is het een combinatie van dit alles? Zo lang men hier geen ondubbelzinnig antwoord kent, zal het moeilijk blijven om een sluitende behandeling voor deze ziekte op papier te zetten.

Ziekte met vrouwelijk tintje

CVS is in géén geval een "youpie-ziekte", zoals zo dikwijls smalend werd beweerd. Men ging er inderdaad lange tijd van uit dat het hoofdzakelijk jonge, hardwerkende, carrièrregerichte mensen trof. Nu slaat de ziekte in alle leeftijdscategorïeën toe. De leeftijd varieert meestal tussen 20 en 50 jaar, maar nu wordt CVS ook al bij kinderen van amper zeven en bij vijftigplussers vastgesteld.  Deze ziekte krijgt nu ook meer en meer een vrouwelijk tintje. Er lijden vandaag driemaal méér vrouwen aan CVS dan mannen. De ziekte komt in zowat alle socio -economische bevolkingsgroepen voor. Een meerderheid van de CVS-patiënten is echter wél te vinden onder het onderwijzend personeel en bij medische en para-medsiche beroepen.

Virus boosdoener?

Wat is nu eigenlijk de juiste oorzaak van CVS? Zelfs de wetenschappers raken het hier niet over eens. Volgens sommigen wordt CVS veroorzaakt door een tot vandaag onbekend virus, dat ons immuumsysteem voortdurend activeert. Er zijn heel wat virussen bekend die tijdens hun infectieperiode een sterke vermoeidheid veroorzaken.  Zo is van sommige virussen ook bekend dat ze uitzonderlijk een chronische actieve infectie veroorzaken, met blijvende vermoeidheid als gevolg. Toch zijn meer en meer wetenschappers ervan overtuigd dat een dergelijk virus een chronische reactie van ons immuumsysteem zou veroorzaken, wat betekent dat ons afweersysteem voortdurend actief blijft, zelfs wanneer de infectie achter de rug is.  Dit proces zou uiteindelijk tot chronische uitputting en dus CVS leiden. Bij vele CVS-patiënten met spier-, immuum-en bloedstelselklachten werden  ook virussen aangetroffen, toch wel een  erg belangrijke vaststelling die in de richting van een virus als mogelijke oorzaak van deze aandoening wijst.

Een andere groep wetenschappers gaat ervan uit dat CVS het gevolg is van endocriene stoornissen of van psychologische aandoeningen.

Ziekte steekt plots de kop op

Bij de meerderheid van de patiënten stak de ziekte plots de kop op, meestal wél na een of andere infectie zoals griep, keel-of maag-en darmontsteking. De slachtoffers worden geconfronteerd met extreme fysische en psychische vermoeidheid , prikkelbaarheid, frequent urineren, hartkloppingen, griepachtige aandoeningen, gezwollen klieren, koorts, overmatig transpireren, te lage bloeddruk, spierzwakte, slaap-en evenwichtsstoornissen, depressie, zelfvervreemding en desoriëntatie. 

Luisteren naar ons lichaam

Luisteren naar de signalen van ons lichaam is de boodschap, want een passende behandeling van CVS werd spijtig genoeg nog steeds niet gevonden.  In vele gevallen worden laag gedoseerde antidepressiva voorgeschreven evenals hoge dossissen vitaminen B12, B6 en C, essentiële vetzuren, antivirale middelen. in vele gevallen krijgen de patiënten zowel psychotherapie als gedragstherapie.

Aangepaste levensstijl en voeding

Toch kunnen  we er ook heel wat zélf aan doen om het CVS-beestje in toom te houden. Onze eigen grenzen kennen, daar nooit overgaan en veel rusten is hier de boodschap. Een aangepaste, gevarieerde en evenwichtige voeding kan veel oplossen. Voeding rijk aan koolhydraten is hier een aanrader, het drinken van  alcohol te mijden.