Tandsteen zelf verwijderen

Inleiding

Iedereen kent het wel, bij de jaarlijkse controle door de tandarts moet er weer tandsteen verwijdert worden. Soms doet het pijn, soms niet. De ene keer is het veel, de andere keer weinig.

Wat is nu precies tandsteen? Hoe ontstaat het en kan je het misschien ook zelf verwijderen?

Afb.1. Tandsteen is een lelijke, soms gekleurde harde laag tandplak!

Wat is tandsteen

Tandsteen is niets anders dan een harde laag tandplak met een ruw oppervlak, zie afbeelding 1. Deze laag tandplak bestaat uit mineralen.

Iedereen heeft tandplak, alleen bij sommige mensen wordt het zichtbaar doordat ze koffie of thee drinken. Tandsteen is heel poreus en krijgt daardoor snel een gele of bruine kleur.

Tandsteen heeft de neiging tegen het tandvlees aan te gaan zitten, en voor een groot deel ook nog eens aan de binnenkant, waar de tong zich bevindt.

Het gevolg is dat het tandvlees geïrriteerd kan raken, en dat je soms ook uit je mond gaat stinken.

Hoe wordt tandsteen veroorzaakt

Tandsteen ontstaat door voedselresten, maar ook al poets je elke dag je tanden tweemaal, dan nog ontstaat er tandsteen. Doordat je speeksel mengt met de voedselresten verhardt dit en slaat als het ware neer op je tanden.

Er zijn twee vormen van tandsteen, de eerste zit onder het tandvlees en is dan ook pijnlijk om te verwijderen, terwijl de andere vorm zich alleen op de tanden of kiezen bevind.

Verder heeft de pH in de mond een rol bij het ontstaan van tandsteen. Bij een hoge pH zal veel tandsteen in de mond ontstaan. Denk nu niet dat je dan een lage pH moet hebben, want dan ontstaan er juist weer gaatjes. Voedingsmiddelen met een lage pH zijn zuur.

Voorbeelden van voedingsmiddelen met een lage pH zijn frisdranken, snoep en citroen.

Ben je ?  dat gaat over angst voor de tandarts, de gevolgen van het niet naar de tandarts gaan en een eventuele behandeling.

Hoe komt het nu dat juist bij een hoge pH veel tandsteen ontstaat?

In het speeksel in de mond zitten de mineralen calcium en fosfaat. Deze kunnen reageren met tandplak en samen neerslaan in de vorm van tandplak. Bij een hoge pH verloopt deze eigenlijk chemische reachtie sneller.

De hardheid van het drinkwater is ook van invloed op de pH van de mond. Bij hard water zal iemand eerder tandsteen krijgen, dan iemand die zacht water drinkt.

Door het water eerst te koken voordat je het opdrinkt kun je een gedeelte van het kalk uit het water laten neerslaan. Het kan dan geen tandsteen in de mond meer veroorzaken.

Tandsteen zelf verwijderen

Is het mogelijk zelf tandsteen te verwijderen? Ja dat is het.

Door het elke dag bij te houden kun je de opbouw van tandsteen aanzienlijk verminderen.

Hieronder volgen een paar tips om tandsteen zelf te verwijderen.

  • Elke dag je tanden tweemaal flossen, kleine voedselresten maak je hierdoor los en spoel je vervolgens weg.  dat geschikt is als je een beugel, een brug of grote spleten hebt tussen de tanden. Tevens verwijdert deze flos tandplak en voorkomt tandsteen.
  • Gebruik maken van mondwater dat de vorming van tandsteen vermindert.  dat plak- en tandsteenvorming helpt voorkomen.
  • Met een tandenstoker elke dag al je tanden langs, dit zorgt ervoor dat reeds opgebouwd tandsteen loskomt en weggespoelt wordt.
  • Poetsen met een elektrische of , die trilt het tandsteen gedeeltelijk los.
  • Zelf afschrappen, maar je kunt dan je tandglazuur beschadigen waardoor je tanden juist weer gevoeliger worden voor gaatjes.

Hoe kan je tandsteen voorkomen

Tandsteen is niet te voorkomen. Het zal altijd ontstaan, ook al rook je niet en drink je geen koffie of thee. Je kunt simpelweg niet voorkomen dat je mineralen in je speeksel hebt.

Wel kun je de hygiëne zo hoog mogelijk houden. Je kunt bijvoorbeeld elke dag je mond spoelen met mondwater of je mond flossen. Bovenstaande tips zorgen er ook voor dat er minder tandsteen wordt gevormd, maar het blijft een kwestie van bijhouden.

Tot slot

Tandsteen is een lelijke, soms gekleurde neerslag op je tanden, wat helaas niet helemaal te voorkomen is.

Je kunt de aanmaak ervan verminderen en deels zelf verwijderen. Flos hiervoor elke dag je tanden, gebruik tandenstokers en gebruik een elektrische of sonische tandenborstel!

Er zijn nog andere manieren om je gebit te onderhouden. Zo kun je je tong schrapen en voorkomen dat je uit je mond stinkt, maar ook het onderhouden van je tandvlees is belangrijk. Lees hier hoe je je gebit gezond en mooi kunt houden.