Angst en depressie

Angst en depressie gaan vaak samen. Het is niet zo dat iedereen die onder een angststoornis lijdt, automatisch ook onder een depressie lijdt. Maar de kans op een depressie is bij iemand met een angststoornis wel latent aanwezig. Angst en depressie zijn beiden goed te behandelen, zelfs in combinatie, maar hiervoor moeten de angst en de depressie wel worden herkend.

Angst

Er zijn diverse angststoornissen. Kenmerkend voor iedere angststoornis is dat deze gevoelens van angst veroorzaakt. Deze angst kan verschillende redenen hebben. Hieronder een aantal verschillende angststoornissen en de manier waarop zij angst veroorzaken:

  • Acute angststoornis: Bij de acute angststoornis is iemand blootgesteld aan een traumatische ervaring en de persoon beleeft de traumatische ervaring regelmatig opniew.
  • Agorafobie: Agorofabie wordt ook wel pleinvrees of straatvrees genoemd. Hierbij krijgt de persoon angst wanneer hij onder veel mensen is (dus bijvoorbeeld op straat, op een markt of een plein).
  • Claustrofobie: Angst voor kleine ruimten, maar ook angst om door een groep mensen een ruimte niet uit te kunnen. Bijvoorbeeld niet bij de juiste halte de tram niet uitkunnen bij een volle tram.
  • Gegeneraliseerde angststoornis: Hierbij maakt men zich voortdurend zorgen over allerlei zaken, meestal met betrekking tot werk, geld en gezondheid. De persoon ziet zijn gelijk bevestigd in gebeurtenissen, zoals ontslag en slechte prestaties op school.
  • Obsessieve compulsieve stoornis (OCS): Obsessieve compulsieve stoornis is de officiële van de bekende dwangneurose. De persoon heeft last van irreële angsten (brand in huis, familielid gaat dood) en voert allerlei dwanghandelingen uit om deze gedachte te neutraliseren. Bijvoorbeeld tien minuten lang controleren of alle elektrische apparaten uitstaan (brand voorkomen) of het steeds bellen van het betreffende familielid om te kijken of deze nog leeft. Ook smetvrees valt onder de obsessieve stoornis (OCS).

Iemand met een angststoornis heeft zoveel last van deze angst, dat hij of zij zich gaat terugtrekken. Deels om de angst te ontwijken, deels omdat de persoon zich schaamt ten opzichte van andere mensen. En zo raakt iemand al snel in een sociaal isolement.

Depressie

Bijna iedereen heeft weleens met een dip te maken gehad. Minder plezier werd er beleefd aan activiteiten en er was sprake van een intense vermoeidheid. Bij een dip duurt dit hoogstens enkele dagen, maar bij een depressie is dit een wederkerend probleem.

Mensen met een depressie staan vaak negatief in het leven. Bij deze mensen is het glas half leeg en niet half vol. Zij spreken over zichzelf vol zelfmedelijden. Deze mensen kunnen hier niets aan doen, omdat zij een schuldgevoel met zich meedragen. Een gevoel hopeloos te zijn en geen eigenwaarde te hebben. Dit is ook de reden dat patiënten met een depressie de hele dag mopperen.

Omdat iemand nergens meer plezier aan beleeft, trekt hij of zij zich terug. Een sociaal isolement ontstaat. Vaak wordt er minder gezond gegeten, waardoor men zich door het gebrek aan vitaminen nog slechter gaat voelen. Men heeft moeite met concentreren, krijgt problemen met het geheugen en krijgt moeite met het nemen van besluiten. Ook slaapgebrek komt veel voor bij mensen die lijden aan een depressie.

Angst en depressie

Eerder werd al vermeld dat angst en depressie vaak hand in hand gaan. Omdat iemand met een angststoornis geneigd is zich terug te trekken, beleeft hij of zij op termijn ook minder leuke dingen. De angst blokkeert dat iemand ook echt kan "leven". Dit veroorzaakt uiteindelijk een depressie. Een depressie die wordt veroorzaakt door een angststoornis, heet een comorbide depressie.

Wanneer iemand zowel onder een angststoornis als onder een depressie lijdt, dan komen er bij de behandeling van ernstige gevallen vaak medicijnen aan te pas (SSRI's, serotonine heropname remmers). Een angststoornis met een lichte depressie kan behandeld worden met cognitieve gedragstherapie.