Hoofddorp en zijn polderhuis

Algemeen

Mensen die het centrum van Hoofddorp binnen rijden en de “Hozmezovasarhely fontein” naderen, zien aan hun linker en rechterzijde een aantal gebouwen liggen. Rechts ligt het Oude Raadhuis en daar schuin tegenover ligt het Polderhuis. Heden ten dagen behoort het pand tot de monumenten van Hoofddorp.

Waarom een polderhuis

Rond 1850 was de Haarlemmermeer een droge polder waar het bestuur geen locatie had om zijn vergaderingen te houden. Het bestuur van de Haarlemmermeer vergaderde in het begin in Haarlem, dit eigenlijk vanwege de bereikbaarheid. Er werd vergaderd over de waterbeheersing en waterkering. Pas toen in 1912 de Haarlemmermeer ook bereikbaar werd met de trein, werd de vraag naar een vergaderlocatie in het midden van de polder steeds sterker. Deze werd dan ook uiteindelijk gevonden in de kern van Hoofddorp, in de nabijheid van het toenmalige gemeentehuis, kantongerecht en de beurs.

Het polderhuis

Mr. J.P. Amersfoordt was burgemeester van Hoofddorp in 1863-1869 en hij was de eerste die met een plan kwam een polderhuis te bouwen. Het zou volgens de burgemeester een gecombineerd polder- en gemeentehuis moeten worden. Het polderbestuur van de Haarlemmermeer zat tot aan dat moment nog steeds in het Haarlemse Hofje van Staats. De burgemeester had de Amsterdamse architect Godefroy opdracht gegeven tot het ontwerp. Helaas voor de burgemeester werd het plan door de toenmalige minister van Financiën, de eigenaar van de dorpsgronden, afgekeurd. In 1909 kwam er wel toestemming voor de bouw van het Polderhuis. Foeke Kuipers heeft het ontworpen in neohollandse stijl, een stijl die bij de overheid toentertijd erg gewild was. Het was J. de Vos die voor het laagste bedrag ( fl. 37.000,--) intekende en de opdracht kreeg.

De realisatie

In 1910 werden de onderhandelingen voor de locatie van het nieuw te bouwen polderhuis afgerond. De gekozen locatie was de plaats waar tot op dat moment de veemarkt gehouden wordt. Het was het polderbestuur dat zich verantwoordelijk stelde voor het verplaatsen van het marktplein. Hiervoor werd een stuk Kruisvaart gedempt, de plaats waar het huidige Marktplein ligt. Op 2 november 1911 wordt de eerste veemarkt op de nieuwe locatie gehouden, waarbij 85 dieren verhandeld werden.

Op het oude marktplein dat ruimte moest maken voor een nieuw gebouw, stond een enorme populier, die in de volksmond de naam “polderboom” of “marktboom” droeg. Naast de veemarkt werd hier in de zomermaanden door de fanfare muziek gemaakt. Volgens de overlevering werd de boom ooit gepland door jongens en in de eerste maand van januari gerooid door waarschijnlijk De Block en zoon, een boomrooi bedrijf.

De bouw van het polderhuis, althans het aanbrengen van de fundering, wordt voor die tijd op een heel moderne manier aangelegd. Er werd namelijk gebruik gemaakt van een stoommachine om de palen de grond in te heien. De eerste steen van het polderhuis werd gelegd op 17 juli 1912. Op 2 september een jaar later, 1913, werd het polderhuis officieel geopend. De eerste vergadering van het polderbestuur vond plaats op 24 september van dat jaar.

Het polderhuis exterieur

Het huis doet zeer monumentaal aan. Het heeft een bordes met aan beide zijden een trap. De grote ramen zijn verdeeld in kleine ruitjes en zijn voorzien van luiten. Boven de ingang van het polderhuis hangt majestueus het wapen van de polder, aangebracht in november 1912. Voor het ontwerp van dit wapen is mr. J.P. Amersfoordt verantwoordelijk en heeft hiervoor in 1859 Koninklijke goedkeuring ontvangen.

Binnen in het gebouw is tegenwoordig kantoorruimte, wat oorspronkelijk de eetzaal was. Daarnaast is er een rust- en vergaderruimte.

Nieuwe bestemming polderhuis

In 1979 werden vele waterschappen samengevoegd en werd het polderhuis de zetel van het dan ontstane “Waterschap Groot-Haarlemmermeer”. De polders Haarlemmermeer, Aalsmeer en Spaarnwoude werden samengevoegd. Uiteindelijk ontstond een grondgebied van bijna 23.500 ha. Het nieuwe waterschap krijgt de zorg voor de dijken, en waterhuishouding. Een renovatie aan het polderhuis, dat werd beraamd op ongeveer 600.000 gulden, wordt niet tot uitvoering gebracht.

Gedurende het jaar 1978 en 1979 wordt door de gemeenteraad vergaderd in het Polderhuis, op dat moment is de bouw van het nieuwe gemeentehuis (Raadhuisplein) in volle gang.

Vanaf 2005 is het polderhuis in Hoofddorp in handen (en eigendom) van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Zij verhuren het aan de gemeente Haarlemmermeer. Hier zit niet langer het bestuur van het waterschap, maar wordt het polderhuis gebruikt voor zogenaamde “maatschappelijke nuttige doelen”. Zo kan hier bijvoorbeeld getrouwd worden.

Naast het gebouw staat een beeld van ir. Leeghwater, die verantwoordelijk was voor de drooglegging van de Haarlemmermeer.