Hoe start je een onderneming met een uitkering

Inleiding

Hoe begint u voor uzelf? Het opstarten van een bedrijf vergt de nodige voorbereiding. Er zijn verschillende regelingen waar u gebruik van kunt maken en rekening mee moet houden. Zo is het mogelijk dat u uw uitkering (deels) behoudt als u een bedrijf start. Ook kan de Sociale Dienst financiële ondersteuning bieden. Voor de volgende 3 soorten uitkeringen zijn de mogelijkheden uitgelegd:

  • WW-uitkering
  • Bijstands-uitkering
  • Arbeidsongeschiktheid-uitkering

Stappen

Met een WW-uitkering een eigen bedrijf beginnen

In de Werkloosheidswet (WW) is een regeling opgenomen voor startende ondernemers. U kunt met het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) overleggen over uw idee voor een eigen bedrijf. Het UWV kan u toestemming geven om zes maanden aan uw eigen onderneming te werken terwijl u uw uitkering behoudt. U hoeft tijdens deze startperiode niet te solliciteren, u mag zich concentreren op het binnenhalen en uitvoeren van opdrachten. Uw inkomsten worden wel gedeeltelijk verrekend met uw uitkering. De definitieve verrekening vindt pas later plaats, ongeveer twee jaar nadat u als zelfstandige gestart bent. Het is verstandig om hiervoor geld opzij te zetten.

Eigen bedrijf als re-integratie

Hebt u een goed idee en denkt u dat het ondernemerschap bij u past, overleg dan met uw re-integratiecoach van het UWV. De re-integratiecoach weet wat uw rechten en plichten zijn en kan u helpen uw plannen te realiseren. Het is mogelijk een re-integratietraject te volgen waarin u begeleid wordt bij het opzetten van een eigen bedrijf. Om deze begeleiding te financieren kunt u een beroep doen op de IRO, de individuele re-integratieovereenkomst.

Na de startperiode

Besluit u na de startperiode fulltime door te gaan met uw bedrijf? Dan stopt uw WW-uitkering. Besluit u na de startperiode te stoppen met uw bedrijf, dan wordt uw WW-uitkering voortgezet.

Gaat u parttime door als zelfstandige? Dan krijgt u geen WW-uitkering meer voor de uren die u aan uw eigen bedrijf besteedt. Er blijft een sollicitatieplicht voor de uren waarvoor u een WW-uitkering ontvangt.

Mocht u tijdelijk minder werk hebben als zelfstandige, dan gaat uw uitkering niet omhoog.

Als de onderneming niet slaagt

Lukt het u ondanks al uw inspanningen toch niet om met uw bedrijf voldoende te verdienen, dan kunt u opnieuw een beroep doen op de Werkloosheidswet (WW). Het bedrijf moet dan wel helemaal stopgezet worden. De termijn waarbinnen teruggevallen kan worden op een WW-uitkering is afhankelijk van het opgebouwde WW-recht en ligt tussen minimaal 18 en maximaal 38 maanden na de start van het bedrijf. Stopt u na die periode met uw bedrijf? Dan kunt u geen WW-uitkering meer krijgen. Mogelijk hebt u dan recht op een Bijstandsuitkering. Informeer hiervoor bij uw gemeente.

Met een arbeidsongeschiktheidsuitkering een eigen bedrijf beginnen

Het starten van een eigen bedrijf kan voor mensen met een arbeidshandicap een goede manier zijn om (weer) aan het werk te gaan. U kunt zelf uw werktijden bepalen en u kunt het werk zo inrichten dat het te combineren is met uw beperkingen. Denkt u na over het starten van een eigen bedrijf? Bespreek dit dan met uw re-integratiebedrijf of uw arbeidsdeskundige bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV).

Individuele re-integratieovereenkomst

Het is mogelijk een re-integratietraject te volgen waarin u begeleid wordt bij het opzetten van een eigen bedrijf. Om deze begeleiding te financieren kunt u een beroep doen op de IRO, de individuele re-integratieovereenkomst.

Starterskrediet

U kunt onder voorwaarden in aanmerking komen voor een starterskrediet. Het krediet heeft de vorm van een rentedragende lening of borgstelling bij de bank van maximaal 31.975 euro. Het krediet wordt verstrekt door het UWV. Hiervoor moet u eerst een ondernemingsplan schrijven. Het UWV bekijkt of uw bedrijf levensvatbaar is en of het ondernemerschap past bij uw medische en arbeidskundige mogelijkheden. Het UWV bepaalt ook binnen welke termijn u de lening moet terugbetalen. De looptijd van de lening of borgstelling is maximaal tien jaar.

Aanpassingen en voorzieningen

U komt als beginnende zelfstandige met een arbeidshandicap ook in aanmerking voor een vergoeding voor werkplekvoorzieningen, vervoer of andere voorzieningen. Informeer hiervoor bij het UWV.

Aanvulling inkomen

Het kan zijn dat u als zelfstandige nog niet verdient wat u volgens de arbeidsdeskundige kunt verdienen. U kunt dan een aanvulling op uw inkomen krijgen. De aanvulling is maximaal 20 procent van wat u volgens de arbeidsdeskundige zou kunnen verdienen. Deze zogenoemde inkomenssuppletie kunt u aanvragen als u een WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering heeft. U kunt geen aanvulling krijgen als u een WIA-uitkering ontvangt.

Winst verrekenen met uitkering

Als u winst maakt, bekijkt het UWV of de uitkering aangepast moet worden. De inkomsten uit het bedrijf kunnen (nog) onzeker of sterk wisselend zijn.

Het UWV komt nog niet met een nieuwe beoordeling van uw arbeidsgeschiktheid. Uiterlijk na drie jaar wordt uw arbeidsongeschiktheidspercentage voor de WAO of WAZ herzien. In de Wajong gebeurt dat pas na vijf jaar.

Als de onderneming niet slaagt

Als een eigen bedrijf niet haalbaar blijkt, stopt u met de werkzaamheden als zelfstandige. Uw recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering loopt door.

Kunt u met een bijstandsuitkering een eigen bedrijf beginnen

Als u een bijstandsuitkering hebt kan uw gemeente u ondersteunen bij het starten van een eigen bedrijf. Ga voor meer informatie langs bij de sociale dienst in uw woonplaats.

Voorbereidingsjaar met begeleiding

Hebt u een goed idee en denkt u dat het ondernemerschap bij u past, overleg dan met de gemeente of het eventuele re-integratiebedrijf als u in een re-integratietraject zit. Zij kunnen u helpen uw plannen te realiseren. In het zogeheten voorbereidingsjaar loopt uw bijstandsuitkering gewoon door en bent u vrijgesteld van de sollicitatieplicht. U kunt in dit jaar een ondernemingsplan schrijven en proberen opdrachten te verwerven. De gemeente kan de kosten van de begeleiding naar ondernemerschap vergoeden.

Voor de extra kosten die u maakt, kunt u een renteloze lening van maximaal 2.642 euro krijgen. Zodra uw bedrijf daadwerkelijk van start gaat, wordt de lening een rentedragende lening.

Starterskrediet

De sociale dienst van uw gemeente kan u als startende ondernemer een bedrijfskapitaal verstrekken van 31.975 euro als rentedragende lening (starterskrediet). Dit is geregeld in het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (BBZ). Voordat u een krediet krijgt bekijkt de gemeente uw ondernemersplan en beoordeelt of uw bedrijf levensvatbaar is. Ook moet u voldoen aan eventuele vestigingseisen en aan het urencriterium. Dit houdt in dat u minimaal 1.225 uur per jaar in het bedrijf werkt. Ten slotte geldt als eis dat u niet in aanmerking komt voor een lening van de bank of een borgstellingsfonds.

Lening als aanvulling inkomen

Wanneer de inkomsten uit uw bedrijf onder het bijstandsniveau liggen kan uw inkomen maximaal 36 maanden worden aangevuld. Na die periode kunt u verlenging krijgen als u vanwege medische of sociale redenen niet volledig uw bedrijf kunt uitoefenen. Deze aanvullende uitkering ontvangt u in eerste instantie als een renteloze lening. Een voorwaarde hiervoor is dat u een ondernemingsplan kunt overleggen waaruit de levensvatbaarheid van het bedrijf blijkt. Achteraf wordt bekeken of uw bedrijf voldoende winstgevend is om de uitkering geheel of gedeeltelijk terug te kunnen betalen.

Eigen vermogen

Hebt u eigen vermogen? Als uw vermogen een bepaalde grens te boven gaat, verstrekt de gemeente de bijstand als lening. Tot een eigen vermogen van 39.774 euro is bijstand mogelijk als uitkering. Bij een eigen vermogen van meer dan 167.147 euro bestaat de bijstand altijd uit een lening. Tussen deze beide grenzen kan de gemeente een uitkering verstrekken, als het eigen vermogen minder is dan 30 procent van het totale vermogen. Het totale vermogen omvat al uw bezittingen.

Bent u ouder dan 55 jaar, dan geldt voor u een vermogensgrens van 117.004 euro. Onder dit bedrag is bijstand mogelijk als uitkering. Boven de grens van 117.004 euro heeft de bijstand de vorm van een lening.

Uitkering stopt

Als u eenmaal als zelfstandige bent begonnen, bent u niet meer beschikbaar voor de arbeidsmarkt. Uw uitkering komt dan te vervallen.

Vergoeding begeleidingskosten na start

Als uw bedrijf eenmaal van de grond is, is deskundige begeleiding vaak gewenst. In het eerste jaar na de start kan de gemeente een bedrag voor deze begeleidingskosten beschikbaar stellen.

Als de onderneming niet slaagt

Als een eigen bedrijf niet haalbaar blijkt, stopt u met de werkzaamheden als zelfstandige. Als u aan de voorwaarden voor een bijstandsuitkering voldoet, heeft u direct weer recht op een bijstandsuitkering.

Handige links