Leer over de eetstoornis behandeling van uw kind

Een kind hebben met een eetstoornis is een zwaar kruis om te dragen. In onderstaande bijdrage probeer ik als psychotherapeut te laten begrijpen wat een eetprobleem echt is. En hoe van daaruit dit probleem ook daadwerkelijk kan aangepakt en opgelost worden.

Een eetprobleem is meer dat eten of niet eten

Want in tegenstelling met wat algemeen gedacht wordt: bij een eetstoornis behandeling gaat het over veel meer dan louter eten of niet eten. Enkele voorbeelden van basale thema's die in elke doorgedreven psychotherapie verschijnen zijn het thema van de dood, de puberteit die uit de weg gegaan wordt, de extreme controle die plaats vindt in het gezin en door de patiënt zelf, het beklijvende schuldgevoel dat telkens en overal opduikt. Tenslotte bekijken we kort de psychotherapie van een eetstoornis.

Hongeren en de dood

Naast het zuiver lichamelijk uithongeren tot het letterlijk onleefbaar is verschijnt de dood ook elders. De dood toont zich bij een eetproblematiek vaak in de gedachte ongewenst te zijn. Dit merkt men soms door de zelfmoorden en ongewenste kinderen in vorige generaties of in de ruimere familie. Maar ook is vaak het zelfwaardegevoel en het zefvertrouwen zodanig laag dat de patiënt met eetstoornissen het zichzelf niet waard vindt om te leven. Hardnekkkig zijn de soms opduikende overtuigingen dat men dood wordt gewenst door de meest dierbaren uit zijn omgeving.

Schuldgevoel en de eetstoornissen

Tesamen met dit zeer lage zelfwaardegevoel toont zich bijna altijd een immens schuldgevoel. Men voelt zich schuldig omdat men eet, omdat men teveel of te weinig eet, braakt of schrokt. Het is een vicieuse cirkel waarin de jongere meer en meer gevangen geraakt. Dat schuldgevoel kan zo sterk worden dat het leven een hel wordt of dat men zich letterlijk dooodhongert.

Het eetprobleem stopt de puberteit

De ondervoeding legt het metabolisme bijna geheel stil. Waardoor de grote lichamelijke verandering die puberteit heet niet plaats vindt. Men blijft in een kinderlijk, aseksueel lichaam met alle psychische en sociale onrijpheid vandien. Onderliggend is het een manier om het vrouw of man worden te verhinderen en zich te kunnen blijven nestelen 'onder moeders rokken'. Zelfstandigheid, individuatie en separatie uit het oorspronkelijke gezin worden op deze manier vermeden. Vaak treft men in psychotherapie dan ook een sterke angst aan voor dit volwassen leven, voor seksualiteit, voor de volwassene van het andere geslacht. In sommige gevallen heeft dit te maken met seksuele trauma's.

Eten onder controle houden leidt tot...controleverlies

In veel gevallen is de patiënt met een eetstoornis afkomstig uit een gezin waar sterke controle heerst. Perfectionistische gezinnen laten vaak weinig ruimte voor individualiteit en zelfstandigheid. Jongeren zoeken die dan op in hun eetgedrag, dat het laatste bastion wordt dat ze met hand en tand verdedigen. Hierachter gaat vaak een vraag naar liefde en nabijheid schuil die echter niet kan uitgesproken worden. Het gecontroleerd worden vermijden zij door de controle over te nemen. Wat paradoxaal een reflex van meer controle uitlokt. Eerst door de ouders en gezinsleden, en in een latere fase door hulpverleners of het ziekenhuis.

Psychotherapie opent een weg voorbij het eetprobleem

Uit voorgaande mag blijken dat de psycholoog niet rechtstreeks tracht het gewicht te verhogen of verlagen. Dit doen is bij een ernstig eetprobleem tot mislukken gedoemd. Integendeel, het is net wat voorbij de eetstoornis ligt dat besproken en ontrafeld wordt. Deze weg leidt tot zelfstandigheid, individuatie, tot een eigen verlangen, leven.