Colportage: wat mag wel en wat niet

Colportage mag dat

Colportage is geen dagelijks woord. Huis aan huis verkoop kennen we daarentegen wel. In de naoorlogse tijd waren er nog geen winkels. Daarom werden deur-aan-deur-verkopers op pad gestuurd. Na enige jaren werden zij de ‘vertegenwoordigers’ zoals we die vorige eeuw kenden. Vandaag hebben ze een sjieke titel: account managers of sales representative. Ging het in de jaren 50 en 60 om stofzuigers, snelkookpannen, encyclopedieën en huishoudelijk goed. Nu krijgt u verkopers van levensverzekeringen, zelfreinigende vensters, zonnepanelen, energiemaatschappijen en verzekeringen aan de deur.

De tijden zijn immers veranderd

Ook colportage gaat men zijn tijd mee. Dat moet wel anders kunnen de verkopers (ook wel colporteurs genoemd) hun dagelijks brood niet meer verdienen! In Vlaanderen wordt colportage ook leuren genoemd. En de leurders moeten een leurkaart hebben die ze bij de overheid moeten aanvragen.

Ook in Nederland moeten colporteurs een dergelijke kaart hebben: een ventvergunning voor huis-aan-huisverkoop. Die wordt afgeleverd door de gemeente. En sinds 2008 geldt de ‘Wet oneerlijke handelspraktijken’ ook voor hen.

Maar het basisprincipe van huis-aan-huis-verkoop is nog altijd hetzelfde: de verkoop, of althans de poging om u iets aan te smeren, gebeurt bij uzelf thuis. En het initiatief om u ‘thuis lastig te vallen’ gaat uit van de verkoper. Of anders gezegd: de verkoper belt ongevraagd aan, dus niet op uitnodiging van uzelf, en verkoopt onmiddellijk iets aan u. Mag dat? Neen: de verkoper mag wel zijn verkooppraatje houden en dat is alles. Wél mag hij een offerte achterlaten, of u na zijn bezoek sturen. Als consument heeft u dan de tijd om de uitgebrachte offerte en bijbehorende voorwaarden goed door te lezen en dan een beslissing te nemen.

Wel legaal!

Als u op voorhand eerst wordt gebeld en een afspraak maakt met de verkoper voor een bezoek bij u thuis. Tijdens het voorafgaande telefoontje moet de verkoper duidelijk uitleggen wie hij is, welke firma hij vertegenwoordigt en welk het doel is van zijn bezoek. In de regel moet de verkoper ook eerst het Bel-me-niet-register checken of u daar in vermeld staat. In de praktijk wordt hier wel eens een loopje mee genomen.

De Colportagewet

Omdat het klachten regende bij de vleet, is de Colportagewet er gekomen. Puur ter bescherming van de gewone mens in de straat tegen agressieve deur-aan-deurverkopers. Ze overrompelen de mensen gewoon met hun mooie, vlotte verkooppraatjes!

Daarnaast is er de wet Handhaving Consumentenbescherming die onder toezicht staat van de AFM. In België heet deze wet: de Wet op de ambulante handel.

Lening aan de deur?

Ook financiële instellingen bezondigen zich aan colportage. Hebt u thuis iets getekend waarvan u achteraf spijt heeft, dan heeft u als consument het recht om de aankoop(overeenkomst) te laten vernietigen. Wij vonden in dit verband volgende toch wel de volgende, moeilijk begrijpbare zin: ‘Consumenten hebben daar (vernietiging) een jaar de tijd voor nadat zij op deze mogelijkheid zijn gewezen door de geldverstrekker.

Dit is ook colportage!

Bij het grote publiek wellicht minder bekend: houseparty’s of verkoopdemonstraties waarop u door een buurvrouw of vriendin bent uitgenodigd (Tupperware, Aloë Vera, juwelendemonstraties, lingeriedemonstratie, Herbalife enz…) en ook de inmiddels beruchte busreizen.

Enkele beschermende tips!

• Als u iets koopt dat duurder is dan € 34 (2011) dan heeft u 8 kalenderdagen bedenktijd. Om uw bedenktijd uit te tellen: hij begint te lopen vanaf uw handtekening en datum die op de door u ontvangen verkoopovereenkomst staat. Dus als u achteraf spijt krijgt van uw aankoop dan moet u de overeenkomst ongedaan maken binnen die periode. Ter vergelijking: in België is het maximale bedrag € 250 per persoon per product (2006).

• Onderzoek de overeenkomst ook grondig: staat er duidelijk een naam of adres van de verkopende firma op? Staat er een bedenktijd vermeld? Is ze ondertekend door zowel u als de verkoper? Is de prijs duidelijk vermeld? Is dit niet het geval dan is de verkoop in ieder geval ongeldig!

• Wees niet bang om heel veel vragen te stellen tijdens het verkoopgesprek! Hebt u alles goed begrepen? Hebt u geen goed gevoel bij de verkoop? Bespreek dan eerst met anderen en laat de colporteur terugkomen!