Het einde van de verzuiling

Culturele verschillen in Nederland van alle tijden

De kerk had veel invloed op de manier van leven. (Dit kerkje staan in Roncesvalles in de Pyreneeën, aan de Camino de Santiago)

In de jaren zestig werd de Nederlandse manier van leven door de Hippie's en de Provo's op z'n kop gezet. De Nederlandse samenleving van voor die tijd stond bol van de culturele verschillen. Iedereen stond op zijn eigen zuiltje en zorgde dat hij er op bleef staat, want er van af vallen betekende meestal uitsluiting.

Het huwelijk

De norm was trouwen. De man bracht het geld binnen en zijn naam stond op de deur. Hij besliste in belangrijke zaken. Hij koos de school voor de kinderen, maakte uit waar het gezin ging wonen en meer van dat soort dingen. Zijn vrouw moest het er maar mee eens zijn. Dit was ook nog eens in de wet geregeld. Kinderen moesten gehoorzaam zijn aan hun ouders. Een goede opleiding voor jongens was belangrijk want zij zouden de toekomstige kostwinners zijn. Die van de meisjes niet, want zij zou toch trouwen. Omdat de norm trouwen was, werden ongetrouwde vrouwen meewarig “ouwe vrijsters” genoemd en als mannen niet trouwden werden ze op z'n minst een beetje vreemd aangekeken. Was ongehuwd zijn jouw bewuste manier van leven, dan werd er gedacht dat het je niet gelukt was om een geschikte huwelijkskandidaat te vinden. Een vrijwillige keuze om niet te trouwen viel buiten de norm. Je eigen lifestyle kiezen was ongewenst.

Huwelijk en geloof

Het eerste oecumenische huwelijk in Nederland werd in 1964 gesloten. Voor die tijd waren er ook wel huwelijken tussen katholieken en protestanten, maar om te trouwen moest er voor één bepaalde geloofsrichting worden gekozen. De kinderen werden dan over het algemeen opgevoed in de traditie van de kerk waarin het paar was getrouwd. Zonder slag of stoot werd zo'n gemengd huwelijk niet aanvaard. Er zullen destijds heel wat ruzies zijn uitgevochten in die gezinnen waarvan één van de kinderen wilde trouwen met iemand van een andere geloofsrichting.

Verzuiling, iedereen zijn eigen zuil

De Nederlanders behoorden tot een bepaalde zuil en op elke zuil werd er op een bepaalde manier geleefd. Er was weinig contact met mensen van een andere zuil. Onbekend maakt onbemind, dus de lifestyle van je eigen groep was de beste. Verzuiling wordt tegenwoordig negatief beoordeeld, maar de samenleving was in die tijd wel overzichtelijk. De segregatie was compleet. De verzuiling had tot gevolg dat elke bevolkingsgroep zijn eigen voorzieningen had. Elke groep had bijvoorbeeld zijn eigen school, universiteit, kruisvereniging, ziekenhuis, krant, omroep, politieke partij en vakbond. Maar ook speeltuinen en jeugdclubs hadden hun eigen signatuur. Je hoefde, om een intensief sociaal leven te hebben niet van je eigen zuil af te komen.

Je werd geen lid van een "vreemde" omroep

De zuilen in Nederland waren Protestants-christelijk, Rooms-katholiek, Socialistisch en Liberaal. Was je bijvoorbeeld Rooms-katholiek, dan ging je naar het Rooms-katholieke onderwijs, de Katholieke Universiteit, je was lid van het Wit-Gele Kruis, en waarschijnlijk ook van de vakbond die NKV heette. Pa las De Tijd en de KRO zond uit voor de katholieken. Misschien hield je meer van de uitzendingen van de AVRO, maar daar werd je geen lid van. Die omroep was er voor de Liberalen.

1940-1945 en de Hippie's

In de tweede Wereldoorlog werd er tussen verschillende zuilen samengewerkt tegen de bezetter. Na de oorlog trok iedereen zich echter op zijn eigen zuiltje terug en ging men door met zijn eigen manier van leven. Tot de Hippie's en de Provo's kwamen die alles in Nederland op zijn kop zetten en het einde van de verzuiling inluidden.