Wie is Fidel Castro

Inleiding

Wie is Fidel Castro, hoe zag zijn bewind er uit en hoe gaat het nu met hem? Op die vragen probeer ik in dit artikel over Fidel Castro een beeld te schetsen. Fidel Castro is de voormalige President van de Staatsraad, President van de Ministerraad, maar feitelijk dictator van Cuba. Ook was Fidel Castro de hoogste militaire bevelhebber waaraan hij de titel Comandante ontleent.

De jeugd en vroege carriere van Fidel Castro

Fidel Castro Ruz werd geboren in Birán op 13 augustus 1926. Fidel Castro werd geboren in de Cubaanse provincie Oriente, momenteel onderdeel van de provincie Holguín, op een suikerplantage als zoon van een welgestelde boer. Fidel Castro was het derde kind van Ángel Castro y Argiz, een Spaanse immigrant die door hard werken rijk werd in de suikerindustrie en Lina Ruz González, een bediende. Fidel Castro heeft twee broers, Ramón en Raúl en drie zusters: Angela, Juanita en Emma. Hij volgde zijn opleiding bij verschillende jezuïetenscholen, waaronder het Colegio Belen in Havana. In 1945 ging Fidel Castro rechten studeren aan de universiteit van Havana, waar hij in 1950 afstudeerde. Tussen 1950 en 1952 werkte Fidel Castro voor een klein advocatenkantoor. Hij wilde graag voor de Partido Ortodoxo, die sociale hervormingen nastreefde, mee doen aan de parlementsverkiezingen van 1952, maar die werden afgelast na de geslaagde staatsgreep van generaal Fulgencio Batista tegen de regering van Carlos Prío Socarrás. Fidel Castro daagde Batista voor de rechter vanwege schending van de grondwet, maar dit liep op niets uit.

Hoe kwam Fidel Castro aan de macht

Na die mislukte aanklacht organiseerde Fidel Castro een gewapende aanval op de Moncadakazerne in Santiago de Cuba op 26 juli 1953. Meer dan tachtig van zijn mannen kwamen om het leven en hijzelf werd gevangengenomen. Een rechtbank veroordeelde hem tot vijftien jaar cel. Als gevolg van een generaal pardon kwam Fidel Castro in mei 1955 vrij, waarna hij in ballingschap ging in Mexico en de Verenigde Staten. Samen met een aantal andere ballingen vormde hij de Revolutionaire Beweging van de 26ste juli en keerde Fidel Castro terug naar Cuba. Bij de eerste aanval, op 2 december 1956 in Oriente, overleefden slechts twaalf van de tachtig, onder wie zijn broer Raúl Castro, Che Guevara en Camilo Cienfuegos. Ze trokken zich terug in de bergen van de Sierra Maestra, van waaruit ze een guerrillaoorlog begonnen tegen het bewind van Batista. De beweging kreeg steun onder de bevolking en breidde zich uit tot zo'n 800 man. Hoewel feitelijk zwaar in de minderheid behaalden zij een aantal grote overwinningen, ook omdat soldaten van Batista zich vaak massaal overgaven of deserteerden. Op 1 januari 1959 ontvluchtte Batista Cuba en nam de beweging Havana in.

Castro werd op 16 februari 1959 premier van Cuba en op 3 december 1976 president.

Het bewind van Fidel Castro

Fidel Castro was tot aan de ontmanteling in de jaren 90 pro-Sovjet-Russisch. Als belangrijkste historische en politieke leider van de anti-Batista-revolutie van 1959 is hij het marxistisch-leninistische gedachtegoed toegewijd.

Fidel Castro maakte van Cuba dus een socialistische staat. Al snel was duidelijk dat Castro een echte dictator was. Rond 1960 zei Fidel Castro in een toespraak: ‘Ik ben een Marxist-Leninist en ik zal dat zijn tot de dag dat ik dood ga’. Het communistische Cuba was een feit. Fidel Castro onteigende alle Amerikaanse bedrijven en verdeelde grote stukken land onder de boeren. De reden dat Fidel Castro zijn Cuba communistisch hervormde was de helpende hand die de Sovjet-Unie Cuba toestak. Cuba leed al jaren onder het al jaren geldende (handels)embargo. Er kwamen kleine verbeteringen in de economie van Fidel Castro’s staat. Zo vond er een grote ruilhandel plaats tussen de Sovjet-Unie en Cuba in bijvoorbeeld suiker en olie. Ook de handel tussen de andere Oostbloklanden verbeterde. Aanvankelijk leek Cuba dus vooruit te gaan op de machtswisseling tussen Batista en Castro. Fidel Castro startte bijvoorbeeld een grootscheeps analfabetiserings-project (o.l.v. Che Guevara) en hij verbeterde het onderwijs en de zorgsector. Vooral de ziekenhuizen waren, ondanks het gebrek aan buitenlandse medicijnen door het embargo van de V.S., goed te noemen. Uiteraard, was dit allemaal gratis, want zo hoort het te zijn met een echte communistische staat. Toen de Sovjet-Unie ophield te bestaan kreeg Cuba helemaal geen hulp meer, en belandde het in een enorme crisis. Gebrek aan brandstof, geen stroom en andere mankementen zorgden ervoor dat de industrie en de kantoren stilvielen. In de periode 1992-1994 vertrokken er steeds meer Cubanen illegaal naar Amerika.

Het einde van het bewind van Fidel Castro

Na een zware operatie van Fidel Castro nam zijn broer Raúl vanaf 31 juli 2006 tijdelijk de macht over als interim-president. Op 19 februari 2008 werd bekend dat Fidel Castro in een brief aan een aantal Cubaanse kranten aankondigde geen nieuwe ambtstermijn te gaan vervullen. Of dit zijn onmiddellijke vertrek aankondigde, was niet geheel duidelijk, maar op 24 februari werd Raúl door het Cubaanse parlement tot nieuwe president gekozen. Na 46 jaar in het zadel is Fidel Castro behalve een cultfiguur vooral een overlever. Hij overleefde diverse aanslagen op zijn leven, maar Cuba is een van de laatste overgebleven communistische landen op de wereld. De Cubanen hebben gemengde gevoelens over hem. Fidel heeft ervoor gezorgd dat 98 procent van de bevolking kan lezen en schrijven, maar de bevolking verhongert tegelijkertijd terwijl Fidel Castro kaviaar eet. Veel Cubanen hebben echter ook diep respect voor Fidel Castro omdat hij durfde op te staan tegen het grote, boze Amerika.

Conclusie

Voorzover een korte kenschets van Fidel Castro. Het kon natuurlijk veel uitgebreider, maar mijn doel was om via dit artikel een kort beeld te geven van Fidel Castro.