Loopbaan is soms net een oorlog

Loopbaan is soms net een oorlog: inleiding

Loopbaan, soms net een oorlog

Loopbaan, soms net een oorlog is een artikel dat jou informeert over de gang van zaken in het werkelijke bedrijfsleven, wat jij misschien straks in je loopbaan tegen kunt komen of inmiddels al bent tegen gekomen.

De opvolging van Scheepbouwer, de topman van KPN, verliep verre van soepel. Twee directieleden moesten het veld al ruimen. Reden voor de vraag:

  • hoe overleef je een vechtcultuur?

Loopbaan is soms net een oorlog: ken uw klassiekers

Over conflicten op de werkvloer wordt vaak in martiale termen gesproken. En laat dat nou precies de specialiteit zijn van militair historicus Marco van der Hoeven. Een paar keer per jaar neemt hij managers mee naar de Grebbeberg, waar hij hen vertelt over de militaire strategie in het algemeen. Volgens van der Hoeven zijn er veel aanknopingspunten met de managementpraktijk.

Neem bijvoorbeeld OTVEM, de standaard militaire analyse van een conflictsituatie: Opdracht, Terrein, Vijand, Eigen middelen en Mogelijkheden. Dat is veel doel gerichter en efficiënter dan de in het bedrijfsleven bekende SWOT analyse. Aldus Marco van der Hoeven.

En dan zijn er nog een aantal tips van militairen voor de loopbaan in het bedrijfsleven:

  • Je moet je tegenstander nooit te veel in de nauw drijven, als hij geen kant meer op kan zal hij terug aanvallen.
  • Hoe goed je plan ook is, er kan altijd iets misgaan in je loopbaan / carrière. Zorg daarom dat je plannen altijd gewijzigd kunnen worden.

Loopbaan is soms net een oorlog: denk ook eens aan een ander

Als een vechtcultuur te lang aanhoudt, ontstaat er een dreadlock, stelt sociaal psycholoog Niels van der Ven. Mensen gunnen elkaar helemaal niets meer. Soms zijn mensen zich daar niet eens van bewust. Het is geen emotie waar je trots op bent.

Van der Ven promoveerde op een onderzoek naar afgunst in organisaties. In de milde vorm van 'benijden' kan afgunst motiverend werken, concludeert hij. Maar hij beschrijft ook de ondermijnende gevolgen ervan. Een voorbeeld daarvan is dat de oudere leraren een paar geleden een voorstel van minister Plasterk afschoten om jongere leraren beter te belonen. Dat hiermee de extra instroom van jonge leraren stokte, leken de oudere voor lief te nemen. Afgunst drijft mensen tot onlogische keuzen, is de les wat hieruit getrokken kan worden.

Aan de top van het bedrijfsleven spelen nog andere factoren mee, zoals het narcisme onder veel topmannen. Dat maakt hen doof voor kritiek en blind voor de gevolgen van hun afgunstige gedrag. Mocht je ooit in zo'n slangenkuil belanden, dan is er maar één devies: probeer eens niet alleen aan jezelf te denken, maar ook aan het organisatie belang. Dat is waar het eigenlijk om gaat, maar wordt vaak vergeten in de bestuurskamers.

Loopbaan is soms net een oorlog: blijf neutraal

Vechtcultuur is vaak tijdelijk

Volgens coach Rozemarijn Dols zijn er vier basisstrategieën denkbaar bij een vechtcultuur waar jij in je loopbaan mee te maken kan hebben:

  1. Verzetten
  2. Wegduiken
  3. Meeknokken
  4. Neutraal

Voorkeur van coach Dols gaat uit naar de laatste optie. Een vechtcultuur is meestal tijdelijk. Wordt er binnen de muren gevochten, dan is er weinig energie over om ook de concurrentie te bevechten. En als je meevecht met de verliezende partij, kost dat later je kop. Het beste is om voor jezelf op te komen, zonder anderen te beschadigen. Laat je niet uitspelen en blijf loyaal.

Loopbaan is soms net een oorlog: knik ja

Ja-knikkers zijn de beste overlevers, zegt Hans Vervoort, die 25 jaar lang als uitgever werkte bij de weekbladpers en over die periode drie romans schreef. De verhalen over de vecht cultuur bij de Amsterdamse uitgeverij zijn legendarisch. Zo vertelt Vervoort:

Ik verloor geregeld van tegenstanders die behendiger konden manipuleren dan ik. Als iemand werd aangevallen op een cruciaal punt, hoorde ik hem bijvoorbeeld zeggen: 'Ik heb al iemand ingehuurd om dat op te lossen.' Hen voor leugenaar uitmaken deed je niet gauw en zo viel dan een mogelijk bezwaar weg.

Een ander beproefd middel is vijand/tegenstander in een hoek zetten: Hij is altijd tegen iets nieuws of Hij is weer eens te voortvarend. Al deze mogelijkheden komen van pas als je mee wilt knokken in een vecht cultuur.

Gerelateerde artikelen over: Overige