Wat is Q-koorts

Inleiding

Q koorts wordt veroorzaakt door een bacterie genaamd Coxiella burnetij. Deze bacterie kan bij heel veel dieren voorkomen. Het meest komt deze bacterie voor bij wilde knaagdieren enerzijds en bij het rund, schaap en geit anderzijds.

Hoe krijg je nu Q-koorts

Bij wilde knaagdieren wordt de bacterie Coxiella burnetij overgebracht van dier naar dier door teken. Bij landbouwdieren gebeurt dit meestal door het inademen van met deze bacterie besmette stofdeeltjes. Besmetting bij de mens door deze landbouwdieren komt ook door het inademen van deze besmette deeltjes. Daarnaast is besmetting van de mens ook mogelijk door het consumeren van besmette rauwe melk. Q-koorts is niet overdraagbaar van mens op mens.

Ziekteverschijnselen bij de mens

De ziekteverschijnselen bij de mensen lijken op de symptomen van een flinke griep. Mensen met een lage weerstand hebben een grotere kans om Q-koorts te krijgen dan mensen met een betere weerstand. De bacterie verspreidt zich vervolgens door het gehele lichaam en daardoor kan je last hebben van veel symptonen. Deze symptomen zijn bijvoorbeeld erge hoofdpijn, dan weer wel dan weer niet hoge koorts, koude rillingen, zweten, spierpijn, misselijkheid, braken, diarree, minder eetlust, relatief lage hartslag en droge hoest. Vaak komt er bij Q-koorts een leverontsteking voor, soms een longontsteking. Bij een chronische infectie kunnen de symptomen van Q-koorts tot tien jaar na de daadwerkelijke infectie tevoorschijn komen.

Ziekteverschijnselen bij dieren

Bij dieren zijn er weinig tot geen symptomen waar te nemen. Soms is er een verhoogde kans op abortus. Bij het krijgen van miskramen door de dieren worden er veel bacteriën uitgescheiden. Dit zit in het bloed, urine, ontlasting en het vruchtwater. Dit komt vervolgens weer in het stro en mest terecht en de mest komt dan uiteindelijk weer op het land en zo wordt het dus weer overgedragen. Deze bacteriën kunnen dus verwaaien en op grote afstanden van bijvoorbeeld de kinderboerderij terechtkomen en zo dus nog steeds besmettingen veroorzaken.

Q-koorts in Nederland

Over de gehele wereld komt Q-koorts voor. In het jaar 2007 is er een uitbraak in Brabant geweest van Q-koorts waarbij 140 mensen ziek zijn geworden. Waarschijnlijk komt dit doordat de droge en warme lucht voor verspreiding van de bacterie heeft gezorgd. Ook in 2008 zijn in verschillende provincies in Nederland gevallen van Q-koorts gemeld. Ook in dit jaar (2009) zijn de eerste gevallen van Q-koorts al weer gemeld in Overijssel. Het RIVM bericht dat er in Nederland inmiddels (december 2009) 2200 mensen ziek zijn geweest met verschijnselen van Q-koorts.

Laatste nieuws over Q-koorts in Nederland

September 2009

Eind september 2009 is bekend geworden dat vanaf volgend jaar alle bedrijven met meer dan vijftig dieren hun schapen en geiten dienen te vaccineren om Q-koorts tegen te gaan.

In 2009 zijn tot nu toe (december)  zes mensen overleden aan de verschijnselen van Q-koorts.

November 2009

Begin november 2009 heeft de minister van Volksgezondheid laten weten dat hij het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) opdracht heeft gegeven om te kijken of Q-koorts, oftewel de bacterie die de Q-koorts veroorzaakt, kan leiden tot vroeggeboortes bij zwangere vrouwen. De bedoeling is dat het RIVM nog dit jaar met antwoord komt. Aan de hand van de uitkomst van dit onderzoek zullen desnodig maatregelen worden getroffen.

9 december 2009

De ministers van Landbouw en Volksgezondheid hebben op 9 december 2009 maatregelen getroffen tegen de opkomende Q-koorts. Alle bedrijven waar de geiten en schapen niet zijn gevaccineerd tegen Q-koorts en waar drachtige dieren zijn, worden deze drachtige dieren geruimd. Bedrijven waar wel is ingeënt en er toch Q-koorts heerst worden alle drachtige dan wel niet drachtige dieren geruimd. De meeste bedrijven bevinden zich in de provincie Noord-Brabant.

maart 2010

Op 4 maart 2010 werd bekend gemaakt dat er opnieuw een dode is gevallen door q-koorts. In de laatste week van februari 2010 zijn er twee mensen aan q-koorts overleden.

april 2010

Op 12 april 2010 wordt in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen de tweede Q-koortspoli geopend. De eerste Q-koortspoli is al enige tijd geopend en bevindt zich in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in 's-Hertogenbosch. In beide ziekenhuizen kun je je bloed laten testen op de bacterie die q-koorts veroorzaakt.