Wordt CDS de volgende kredietcrisis
Algemeen
CDS staat voor Credit Default Swap en is vergelijkbaar met een verzekering tegen het niet terugbetalen van leningen. Deze is in 1995 geïntroduceerd door Blythe Masters, topvrouw werkzaam bij J.P. Morgan. In de afgelopen 13 jaar is deze verzekering zo omgebouwd, dat mede door het gebrek aan regelgeving, een nieuw zwaard van Damocles hangt boven de financiële markt…….een Credit Default Swap.
Blythe Masters
Afgestudeerd aan het Trinity College in Cambridge in wiskunde, is in 1991 aan de slag gegaan bij JP Morgan welke in New York is gevestigd.
Ze heeft haar werkgever JP Morgan er van overtuigd een revolutionair nieuw project te ontwikkelen; de CDS, welke in 1995 door haar wordt uitgevonden. Sinds 15 november 2006 is zij hoofd van Currencies and Commodities bij JP Morgan.
Inmiddels is Masters ook voorzitter van The Securities Industrie and Financial Markets Association, dat ook wel de SIFMA wordt genoemd. Ze maakt deel uit van de raad van bestuur van het National Dance Institute.
Mevrouw Masters is overigens niet te vinden in de top 50 van machtigste zakenvrouwen.
Credit Default Swap
Dit product functioneert net als een verzekering en kan worden gebruikt in onder andere een portefeuille van obligaties. Het dekt ruw weg gezegd “bedrijfsongevallen”, wat inhoudt dat wanneer bijvoorbeeld een uitgever van obligaties niet kan terugbetalen (Default) een beroep gedaan kan worden op de CDS. Tegengesteld echter is dat de waarde van obligaties hierbij kan stijgen. Het is officieel geen verzekering.
De CDS kan wordt voornamelijk “gekocht” door grote banken, verzekeraars of beleggingsmaatschappijen. Gek genoeg hoeft degene die dit product aanschaft niet in het bezit te zijn van het onderpand. Verzekeraars hoeven bij dit product niet te voldoen aan de eisen die aan verzekeringen gesteld worden, wel dient de verzekeraar voldoende kapitaal te bezitten om eventueel te kunnen uitkeren indien dat nodig zal blijken.
De wet welke de CDS markt vrijwaart van regelgeving is in 2000 door Senator Phil Gramm (Texas) door de Senaat gedrukt. Gramm is een goede vriend en economisch adviseur van de voormalige presidentskandidaat John McCain. Er was toen geen enkele Democraat die heeft tegengestemd.
Zwakte binnen het product
Al heel snel bleek dat er met deze vorm van zekerheidsstelling enorm risicovol te speculeren is. Wanneer een bepaald bedrijf in de problemen komt en een faillissement is in aantocht, dan kan evengoed nog een CDS worden afgesloten, zonder dat d waardepapieren in handen zijn van degene die de verzekering afsluit. De premie voor deze CDS zal een paar miljoen op jaarbasis zijn, gaat het bedrijf daadwerkelijk failliet, dan wordt er een veelvoud van de premie opgestreken.
De vorm van “verhandelen” van dit financiële product was tot op heden niet geregeld in die zin, dat er nergens terug te vinden was wat zich op deze markt verhandelde. Er waren geen overzichten terug te vinden van de bedragen, wie, wat, waar en welke risico’s er aan CDS verbonden waren.
Crisis
In 1998 was de national value van de CDS nog zo goed al nul, in 2007 lag de geschatte waarde op ruim $ 60.000.000.000,-- en zakte in 2008 met ruim $ 5.000.000.000,-- terug. in 2003 werd door Warren Buffet al gewaarschuwd voor deze “Financiële massavernietingswapens”. Er kan immers een kettingreactie gaan ontstaan omdat CDS contracten zijn doorverkocht. Valt de ene bank om, dan kan het door de CDS mogelijk zijn dat door het vallen van die ene bank ook andere banken omvallen.
Het lijkt bijna heel logisch dat toen de huidige hypotheekcrisis in Amerika een aanvang nam, dat er niet voldoende geld was om alle CDS te kunnen uitbetalen. Een groot voorbeeld was de AIG, tot aan de creditcrisis de grootste verzekeringsmaatschappij ter wereld. Deze stond plotsklaps op de rand van een faillissement, de CDS verplichting van AIG zou ruim $ 400.000.000.000,-- bedragen. Dit geld was er niet, maar de Amerikaanse overheid redde de verzekeraar met een injectie van $ 85.000.000.000,--. Tevens had het inmiddels failliet verklaarde Lehman Brothers eenzelfde verplichting als AIG uitstaan aan de CDS.
Nadat de enorme bedragen bekend geworden zijn welke via CDS eigenlijk zouden moeten worden uitgekeerd, vooral na de financiële situatie bij AIG en Lehman, ontstaat er wederom onrustigheid op de financiële markt. Niemand weet hoeveel CDS tijdbommen nog tot ontploffing zullen komen en of dit nog meer faillissementen tot gevolg zullen hebben. Verwacht wordt dat er honderden miljoenen dollars in het spel zijn, alleen weet niemand meer wie voor de verliezen gaat opdraaien, contracten zijn immers meerdere malen doorverkocht. Misschien ligt het bedrag dicht bij het bedrag dat Paulson voor zijn reddingsplan ter beschikking heeft.
Oplossing
Een echte oplossing voor dit probleem is er nog niet, er wordt alleen maar gespeculeerd in oplossingen. Wel is duidelijk dat het invoeren van een lagere rente en het helpen met meer geld geen oplossing is. Wellicht dient er een noodwet te komen die bepaalt dat CDS alleen hoeft uit te keren wanneer er inderdaad geld is geleend aan de betrokkenen.