Auto uit Servie, de Zastava
Inleiding
Algemeen Al is er weinig bekend van de autoproductie vanuit Servië, toch worden er al sinds 1937 automobielen geproduceerd. Dit waren voornamelijk legerauto’s, maar daarna kwamen de personenauto’s.
Stappen
Geschiedenis van de ZastavaDe officiële naam van dit merk is de “Zavodi Crvena Zastava” dat letterlijk vertaald “Rode Vlag Fabriek” betekend. De fabriek staat ongeveer 120 km ten zuiden van het Servische Belgrado, in het stadje Kragujevac.
De fabriek die in 1937 begon met de productie van de legerautomobielen, werd al in 1853 opgericht en begon met de productie van wapens. Vanaf 1953 begonnen ze met het produceren van de Fiat in licentie. Dit betrof de modellen:
- 600 (ook geproduceerd met een 750 cc en 850 cc motor)
- 1100
- 1500
De eerste auto onder de naam Zastava was eigenlijk de Fiat 600.
Vanaf 1971 was de productie van de Zastava 101 in volle gang, een model dat was gebaseerd op de Fiat 128. Tevens wordt door Zastava een vijfdeurs hatchback gemaakt, wat Fiat nog nooit heeft gedaan. Op een later tijdstip komt ook de driedeurs op de markt.
Aan het eind van de jaren ’70 van de vorige eeuw werd het type aanduiding gewijzigd in 1100 of 1500 afhankelijk van de motor. Heden ten dage is het model nog steeds als vijfdeurs hatchback in productie voor de lokale markt, weliswaar onder het type Skala GLT 1100. Ooit was dit model leverbaar in Nederland onder de naam 1100 en 1300 (de latere GTL).
In 1981 kwam Zastava met een nieuw model, wederom gebaseerd op een Fiat, de 127/128. Dit model van de Zastava krijgt de naam “Zustava Yugo Koral” in de volksmond gewoon de Yugo. Er komen drie versies op de markt, de 45, 55 en 65. De Yugo, ooit leverbaar geweest in Nederland, is in feite niets anders dan de Fiat 127 met een eigen exterieur. Eén van de modellen was de Yugo Kawasaki KLE 500.
De Sana werd in 1987 geïntroduceerd in Nederland, alleen onder de naam Florida. De ontwerper van deze auto is Carrozzeria Bertone, die ook de Citroën ZX ontwerpen heeft.
Vanwege de Balkanoorlog heeft de productie stilgelegen vanaf 1991. Het dieptepunt van de Zastavafabriek was de 2 nachtelijke bombardementen door de NAVO. Hierbij raakten 160 werknemers gewond en werd de fabriek grotendeels verwoest.
Zastava in de nieuwe eeuwVanaf 2000 werd de productie van de Zastava Fiat hervat. In juni 2005 waren er meer dan 4.000.000 auto’s geproduceerd waarvan iets meer dan 700.000 voor de export naar 74 landen. Zastava had op dat moment 35% van de Servische markt in handen.
In 2006 krijgt de merknaam een enorme oppepper. Het Fiat model Punto wordt in licentie verkocht als de Zastava 10. Leverbaar in de 1.2i 8V 60pk. De prijs is omgerekend naar Nederlandse begrippen laag, namelijk ruim € 8.000,--.
In 2007 rolden er maar 9.000 auto’s de fabriek uit, vooral modellen van voor de Balkanoorlog. Zoals de Zastava 10 en een kleine hoeveelheid Opel Astra’s. Zastava is van plan om de Astra II, ook wel bekend onder de naam Astra G, te gaan bouwen onder de naam Zastava 20.
Zastava anno 2008 De intentie dit jaar is om de productie te verdubbelen ten opzichte van het vorige jaar, ruim 18.000 exemplaren. Anno 2008 heeft Zastava in productie:
- De Skala 55
- De Koral
- De Florida
- De Zastava 10
Op 29 september 2008 werd bekend dat Fiat een samenwerkingsverband met Zastava is aangegaan. Door een investering van € 700.000.000,-- krijgt Fiat 67% van de Zastava fabriek in handen. De overige 33% blijft in handen van Zastava. De verwachting naar aanleiding van de samenwerking is een productie naar 200.000 (auto’s per jaar) binnen twee jaar. De ondertekening werd bijgewoond door onder andere de Servische president Boris Tadic en de topman van Fiat, Sergio Marchionne.